Kurumun ortağı olduğu şirketlerde bulunan toplam sermaye tutarı ile 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının uyuşmadığı tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 241 Mal ve hizmet üreten kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabına ilişkin "Hesabın işleyişi" başlıklı 181’inci maddesinde; bu hesabın, mal ve hizmet üreten kuruluşlara nakden veya ayni olarak verilen sermaye tutarları ve bu sermaye tutarlarının işletilmesinden doğan kar ve zarar ile bütçeye iade olunan sermayelerin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmektedir.

Aynı yönetmeliğin 182’inci maddesinde ise;

‘‘Mal ve hizmet üreten kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabına ilişkin işlemler aşağıda gösterilmiştir.

1. Mal ve hizmet üreten kuruluşlara gerek nominal sermaye ve gerekse ayni sermaye transferi şeklindeki iştirakler gerçeğe uygun değerleri ile bu hesaba kaydedilir. Sermayesine iştirak edilen mal ve hizmet üreten kuruluşlara nakdi veya ayni sermaye şeklindeki katılımlardan bu hesapta kayıtlı tutarların ilgili mal ve hizmet üreten kuruluşların öz kaynak hesaplarında karşılık olarak yer alan tutarlarla eşit olması gerekir…’’ denilmektedir.

   
   

   İdarenin 1 adet şirkette ortaklığı bulunmaktadır ve bu şirketteki toplam sermaye miktarı 450.000,00 TL’dir. Yukarıdaki yönetmelik hükümlerinden anlaşılacağı üzere belediyenin muhasebe kayıtlarında 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının 450.000,00 TL borç bakiyesi vermesi gerekirken 10.000,00 TL borç bakiyesi bulunmaktadır. Dolayısıyla hatalı muhasebeleştirme sebebiyle idarenin 2021 yılı mali tablolarında 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı 440.000,00 TL eksik görünmektedir.

   Kamu idaresi tarafından bulguya iştirak edilmiş ve bulguda tespiti yapılan hususa ilişkin düzeltme kaydının yapıldığı belirtilmiştir. Ancak bu kayıt işlemi yılı geçtikten sonra yapıldığından, söz konusu hesaplar gerçek durumu yansıtmamaktadır.

   
   

   BULGU 5: Kamu Kurumlarına Yapılan Bedelsiz Devirlerin Muhasebe Kayıtlarında Takip Edilmemesi

   Kurumca yapılan bedelsiz devirlerin incelenmesi sonucu; söz konusu devirlerin muhasebeleştirilmemesi nedeniyle mali tablolarda yer alan 250 Arazi ve Arsalar Hesabında hataya sebep olunduğu görülmüştür.

   Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “250 Arazi ve arsalar hesabı- Hesabın niteliği” başlıklı 188’inci maddesinde;

   “(1) Arazi ve arsalar hesabı, kamu idarelerinin her türlü arazi ve arsaları ile bunlardan tahsise konu edilenlerin izlenmesi için kullanılır.” denilmiştir.

   “Hesabın işleyişi” başlıklı 189’uncu maddesinde ise;

   
   

   “…

   
   

2. Alacak

…

7) Kurumca diğer kamu idarelerine bedelsiz olarak devredilen arsa ve araziler kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.” hükümlerine yer verilmiştir.

İdare taşınmazlarının bedelsiz devire konu olması durumunda yukarıda belirtildiği şekilde muhasebeleştirilmesi gerekmektedir. Belirtilen muhasebe kaydının yapılmaması durumunda mali tabloların hatalı bilgi içereceği açıktır.

İdarenin 2021 yılı hesabının incelenmesi neticesinde; 2021 yılına kadar İdarece diğer kamu kurumlarına bedelsiz olarak 8 adet arsa devredildiği ve devir işlemlerinin muhasebe kayıtlarında izlenmediği tespit edilmiştir. Ancak İdarenin yaptığı söz konusu işlemlerin mali tablolar üzerinden izlenebilmesi için yukarıda bahsedilen muhasebe kayıtlarının yapılması gerekmektedir.

Bedelsiz devir işlemlerinin muhasebeleştirilmemesi nedeniyle mali tablolarda yer alan 250 Arazi ve Arsalar Hesabında hataya sebep olunmuştur.

Kamu idaresi tarafından bulguya iştirak edilmiş ve bulguda tespiti yapılan hususa ilişkin düzeltme kaydının yapıldığı belirtilmiştir. Ancak bu kayıt işlemi yılı geçtikten sonra yapıldığından, söz konusu hesaplar gerçek durumu yansıtmamaktadır.