Karar Künyesi
Şirket tarafından 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’a aykırı olacak şekilde kira alacaklarının yanında aydınlatma ve ısıtma bedellerinin de yapılandırma kapsamına dahil edildiği görülmüştür.
17.11.2020 tarih ve 31307 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7256 sayılı Kanun’un “Diğer hükümler” başlıklı 4’üncü maddesinin dokuzuncu fıkrasında; belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sermayesinin %50’sinden fazlası bunlara ait şirketlerin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar hakkında yaptıkları satış, irtifak hakkı ve kiralama işlemlerinden kaynaklanan (tasarrufunda bulunan taşınmazların kira ve irtifak hakkı bedelleri ile kaynak sularının kira bedeli dâhil) ve vadesi 31.8.2020 tarihi itibarıyla geldiği hâlde bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olan kullanım bedelleri ve hasılat payları asıllarının tamamının yapılandırma kapsamında olduğu ifade edilmiştir.
Mevzuat hükmünden anlaşılacağı üzere sermayesinin %50’sinden fazlasının belediyelere ait olduğu şirketlerin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar hakkında yaptıkları satış
irtifak hakkı ve kiralama işlemlerinden kaynaklanan ödenmemiş alacaklarının yapılandırma kapsamında olduğu hususu Kanun metninde sayılmak suretiyle özellikle belirtilmiştir.
7256 sayılı Kanun’da, yapılandırma kapsamına giren alacaklara yönelik özellikle belirtilenler dışında kalanlara ilişkin 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’a atıfta bulunulmuş ve bu Kanun kapsamında takip edilen ve vadesi 31.8.2020 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu hâlde 7256 sayılı Kanun’un yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş bulunan asli ve fer’i amme alacaklarının da yapılandırma kapsamında olduğu ifade edilmiştir.
6183 sayılı Kanun’un 1’inci maddesinin birinci fıkrasında; Kanun kapsamında alacakları takip edilecek amme idareleri Devlet, belediye ve il özel idareleri olarak belirlenmekle birlikte, bu idarelerin sözleşmeden, haksız fiilden ve haksız iktisaptan doğan alacakları Kanun kapsamı dışında tutulmuştur.
Öte yandan, mahiyetleri ne olursa olsun, özel kanunlarında 6183 sayılı Kanun’a göre tahsil edileceği belirtilen alacaklar da anılan Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilmektedir. Buna göre, özel kanunlarında hüküm bulunmaması şartıyla Devletin, belediyelerin ve il özel idarelerinin sözleşmeden, haksız fiilden ve haksız iktisaptan doğan alacaklarının 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, 6183 sayılı Kanun kapsamında olmayan sermayesinin %50’sinden fazlası belediyelere ait şirketlerin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar hakkında 7256 sayılı Kanun’da belirtilmesi üzerine yalnızca sözleşmeden doğan satış, irtifak hakkı ve kiralama işlemlerinden satış, kira ve irtifak hakkı alacaklarının yapılandırma kapsamında olduğu anlaşılmaktadır.
Şirket hesap ve işlemleri üzerinde yapılan incelemelerde, mülkiyetinde bulunan İzmit Kocaeli Şehirlerarası Otobüs Terminal’i içerisinde müstecirler tarafından kiralanan yerlerinin bulunduğu, söz konusu taşınmaz kiralamalarında kira bedelinin yanında ortak kullanımdan kaynaklanan aydınlatma ve ısıtma giderlerinin de müstecirler tarafından ödenmesinin kararlaştırıldığı görülmekle birlikte Şirkete borcu bulunan müstecirlerin 7256 sayılı Kanun doğrultusunda ödenmemiş alacaklarına yönelik yapılandırma uygulamasına gidildiği ancak kira alacaklarının yanında 7256 sayılı Kanun’da belirtilmemesine rağmen aydınlatma ve ısıtma borçlarının da yapılandırma kapsamına dahil edilerek taksitlere bağlandığı tespit edilmiştir.
Şirket tarafından alacakların yapılandırması konusunda Kocaeli Büyükşehir Belediye Meclisinin 14.01.2021 tarih ve 9 No.lu Kararı doğrultusunda uygulama gerçekleştirildiği ifade edilmiştir.
Öncelikle söz konusu Meclis Kararı'nda kira bedellerinin yanında ortak kullanımdan kaynaklanan aydınlatma ve ısıtma giderlerinin de yapılandırma yahut ertelemeye konu olduğuna yönelik bir ifade geçmemekte olup hatta söz konusu Karar'a dayanak olan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün 15.12.2020 tarih ve 2020/27 No.lu Koronavirüs (Covid-19) Önlemleri Konulu Genelgesi'nde de denetim tespitine yönelik bir hüküm bulunmamaktır. Dolayısıyla 7256 sayılı Kanun'da belirtilmeyen hiçbir alacağın yapılandırma uygulamasına dahil edilmemesi konusunda şüphe bulunmamaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve açıklamalar çerçevesinde, ilgili Kanun tarafından yapılandırma kapsamına dahil edilmeyen ödenmemiş alacaklara ilişkin sermayesinin tamamının doğrudan ve dolaylı olarak büyükşehir belediyesine ait olan Şirketin, kamunun kaynaklarını kullandığı dikkate alındığında, tabii olduğu mevzuat hükümleri doğrultusunda hareket etmesi gerekmektedir.