Karar Künyesi
Belediye Mali Hizmetler Müdürlüğü’nün harcamalarında; Müdürlüğün kadrosunda bulunan bir memurun harcama yetkilisi, Müdürün ise muhasebe yetkilisi olarak ödeme emri belgelerini imzaladığı görülmüştür.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Harcama yetkisi ve yetkilisi” başlıklı 31’inci maddesinde, "Bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisi harcama yetkilisidir.",
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Harcama yetkilisi” başlıklı 63’üncü maddesinde; "Belediye bütçesiyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisi harcama yetkilisidir."
denilmektedir.
5018 sayılı Kanun’a dayanılarak çıkarılan 1 seri numaralı Harcama Yetkilileri Hakkında Genel Tebliğ’in “Harcama Yetkililerinin Belirlenmesi” başlıklı 2’nci bölümünde; 5018 sayılı Kanun’un 31’inci maddesinin birinci fıkrasında bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisinin harcama yetkilisi olarak belirlendiği, bu hüküm uyarınca bütçe sınıflandırmasının harcama yetkilisini belirleyen temel unsur olduğu ifade edilerek harcama yetkisinin kim tarafından kullanılacağı açıkça belirtilmiştir.
Aynı Tebliğ’in 4’üncü bölümünde; harcama yetkisi devrinin yazılı olmak zorunda olduğu, devredilen yetkinin sınırlarının açıkça belirlenmiş olması gerektiği, belediye ve il özel idareleri ile bunlara bağlı idarelerin harcama yetkilileri, bu yetkilerini yardımcılarına, yardımcısı olmayanlar ise hiyerarşik olarak bir alt kademedeki yöneticilere kısmen veya tamamen devredebilecekleri, harcama yetkisinin devredilmesinin, yetkiyi devredenin idari sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı ifade edilmiş olup harcama yetkisinin kim tarafından kullanılacağı, hangi durumlarda vekâleten görevlendirileceği, kimlerin vekâleten harcama yetkilisi olabileceği, bu yetkinin nasıl devredileceği açıkça belirtilmiştir.
Anılan Kanun'un “Malî hizmetler birimi” başlıklı 60’ıncı maddesinde;
“Kamu idarelerinde aşağıda sayılan görevler, malî hizmetler birimi tarafından yürütülür:
f) Genel bütçe kapsamı dışında kalan idarelerde muhasebe hizmetlerini yürütmek
Harcama yetkilisi ile muhasebe yetkilisi görevi aynı kişide birleşemez. Malî hizmetler biriminde ön malî kontrol görevini yürütenler malî işlem sürecinde görev alamazlar,”
“Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61’inci maddesinde;
“Muhasebe hizmeti; gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve
raporlanması işlemleridir. Bu işlemleri yürütenler muhasebe yetkilisidir. Memuriyet kadro ve unvanlarının muhasebe yetkilisi niteliğine etkisi yoktur.
Muhasebe yetkililerinin görev ve yetkilerinin yardımcılarına devredilmesine, muhasebe yetkililerinin herhangi bir nedenle görevlerinden ayrılmalarında muhasebe hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin düzenleme yapmaya ve sertifika sınavlarına girmeye hak kazanılması bakımından muhasebe yetkilisi yardımcısı eşiti görevleri belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
denilmektedir.
Belediye’de yapılan incelemede; Mali Hizmetler Müdürü’nün harcama yetkisinin yukarıdaki belirtilen hükümlere aykırı olarak bir memur tarafından yazılı bir yetki devri olmadan kullanıldığı, Müdür’ün de muhasebe yetkilisi olarak ödeme belgelerini imzaladığı görülmüştür. Ancak, Müdür’ün harcama ve muhasebe yetkilisi olarak yetkilerini başka birine devredebilmesi için yetki devrinin yazılı olması ve devredilen yetkinin sınırlarının açıkça belirlenmiş olması gerekir.
İdare tarafından, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu'nun "Harcama yetkisi ve yetkilisi" başlıklı 31'inci maddesi ve 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun "Harcama yetkilisi" başlıklı 63'üncü maddesine göre yazılı yetki devri yapıldığı, bundan sonra da mevzuat çerçevesince yetki devri yazılı ve devredilen yetkinin sınırları açıkça belirlenerek gerçekleşeceği ifade edilmiştir.
Ancak, Kanun’da belirtilen görevler ayrılığı ilkesine uyulması bakımından Hizmet Biriminin kendi harcamalarında harcama yetkisi birimin en üst yöneticisinde olacak şekilde yetki devrinin sağlanması gerekir.