Belediye sınırları içinde kalan sabit ve mobil haberleşme altyapısı veya şebekelerinde kullanılan her türlü kablo ve benzeri gerece ilişkin geçiş hakkı bedellerinin takip ve tahsilinin yapılmadığı görülmüştür.

27.12.2012 tarih ve 28510 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Taşınmazlardan Geçirilmesine İlişkin Yönetmelik’in “Tanımlar ve kısaltmalar” başlıklı 4’üncü maddesinde;

Geçiş hakkının, işletmecilere; elektronik haberleşme hizmeti sunmak için gerekli şebeke ve altyapıyı kurmak, kaldırmak, bakım ve onarım yapmak gibi amaçlarla kamu ve özel mülkiyet alanlarının altından, üstünden ve üzerinden geçmeleri için tanınan hak olduğu;

Geçiş hakkı ücretinin, işletmecinin geçiş hakkı karşılığında geçiş hakkı sağlayıcısına ödeyeceği ücret olduğu;

Geçiş hakkı sağlayıcısının, geçiş hakkına konu olan kamuya ait ya da kamunun ortak kullanımında olan taşınmazlar da dahil olmak üzere taşınmazın sahipleri ve/veya taşınmaz üzerindeki hak sahipleri olduğu;

İşletmecinin ise yetkilendirme çerçevesinde elektronik haberleşme hizmeti sunan ve/veya elektronik haberleşme şebekesi sağlayan ve altyapısını işleten şirket olduğu belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in 8’inci maddesinde işletmeci ve geçiş hakkı sağlayıcısının geçiş hakkına ilişkin anlaşmaları serbestçe yapabileceği ve 9’uncu maddesinde ise geçiş hakkı kullanımında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ait mülkiyet alanları dışında kalan yerler için geçiş hakkı sağlayıcısı tarafından, geçiş hakkını kullanan işletmeciden talep edilen geçiş hakkı ücretinin, Geçiş Hakkı Ücret Tarifesinde belirtilen fiyatları aşamayacağı düzenlenmiştir.

Geçiş hakkı ücret tarifelerine ilişkin üst sınırlar Yönetmelik ekinde yer alan tabloda düzenlenmiştir.

Yönetmelik, mülkiyetinde, tasarrufunda ya da sorumluluğunda olan taşınmazlar için belediyeleri “geçiş hakkı sağlayıcısı” olarak tanımlamıştır. Dolayısıyla Belediye tarafından, Yönetmelik ekinde düzenlenen üst sınırların aşılmaması kaydıyla tarife belirlenmesi ve bu tarifeler üzerinden işletmecilerden geçiş hakkı ücreti tahsil edilmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemelerde Yakutiye Belediyesi’nin sorumluluk alanı içinde bulunan cadde ve sokaklardan geçen telekominikasyon altyapı sistemlerine ilişkin geçiş hakkı bedellerinin Erzuarum Büyükşehir Belediyesi tarafından alındığı görülmüştür.

Bulguda belirtilen hususla ilgili olarak Kamu İdaresi cevabında; Erzurum Büyükşehir Belediyesi Altyapı Koordinasyon Merkezi (AYKOME) Uygulama Yönetmeliği’nin 15’inci maddesinin onaltıncı bendi ile sabit ve mobil haberleşme alt yapı işlemlerine yönelik izinlerin Erzurum Büyükşehir Belediyesi sorumluluğuna bırakıldığı ve bu nedenle geçiş hakkı bedellerinin de bu Belediye tarafından toplandığı ifade edilmiştir.

Erzurum Büyükşehir Belediyesi ve Yakutiye Belediyesi farkklı tüzel kişiliklerdir. Bir tüzel kişiliğin, aldığı bir karar ile diğer bir tüzel kişiliğe ait sorumlulukları kaldırmasının ya da Kanun ile ona verilen bir hakkı üzerine almasının mevzuata uygun olmadığı düşülmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde; geçiş hakkının işletmecinin geçiş hakkı karşılığında geçiş hakkı sağlayıcısına ödeyeceği ücret olduğu, geciş hakkı sağlayacısının ise geçiş hakkına konu olan taşınmazın sahipleri ve/veya taşınmaz üzerindeki hak sahipleri olduğu belirtilmiştir. Dolayısıyla Erzurum Büyükşehir Belediyesinin yaptığı işlemin mevzuata uygun olmadığı, bu nedenle Kurumun sorumluluk alanında olan ve kurum mülkiyetinde bulunan alanlardan geçen altyapı sistemlerine yönelik geçiş hakkı bedellerinin de Yakutiye Belediyesi tarafından alınması gerektiği değerlendirilmektedir.