Döner Sermaye İşletmesinin yapmış olduğu muhtelif alımlara dair sözleşmeleri ön mali kontrole tabi tutmadığı tespit edilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Ön mali kontrol” başlıklı 58’inci maddesinde;

“Ön malî kontrol, harcama birimlerinde işlemlerin gerçekleştirilmesi aşamasında yapılan kontroller ile malî hizmetler birimi tarafından yapılan kontrolleri kapsar.

Ön malî kontrol süreci, malî karar ve işlemlerin hazırlanması, yüklenmeye girişilmesi, iş ve işlemlerin gerçekleştirilmesi ve belgelendirilmesinden oluşur.

Kamu idarelerinde ön malî kontrol görevi, yönetim sorumluluğu çerçevesinde yürütülür.

Harcama birimlerinde işlemlerin gerçekleştirilmesi aşamasında yapılacak asgarî kontroller, malî hizmetler birimi tarafından ön malî kontrole tâbi tutulacak malî karar ve işlemlerin usûl ve esasları ile ön malî kontrole ilişkin standart ve yöntemler Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenir. Kamu idareleri, bu standart ve yöntemlere aykırı olmamak şartıyla bu konuda düzenleme yapabilir.”

Denilmektedir.

İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar’ın “Taahhüt evrakı ve sözleşme tasarıları” başlıklı 17’nci maddesinde;

“İdarelerin, ihale kanunlarına tâbi olsun veya olmasın, harcamayı gerektirecek taahhüt evrakı ve sözleşme tasarılarından tutarı mal ve hizmet alımları için bir milyon Türk Lirasını, yapım işleri için üç milyon Türk Lirasını aşanlar ön mali kontrole tâbidir. Bu tutarlara katma değer vergisi dâhil değildir.

…

Kontrole tâbi taahhüt evrakı ve sözleşme tasarıları, bunlara ilişkin tüm bilgi ve belgeleri içerecek şekilde bir işlem dosyası olarak harcama yetkilisi tarafından malî hizmetler birimine gönderilir.

Taahhüt evrakı ve sözleşme tasarıları, en geç on işgünü içinde kontrol edilir. Yapılan kontrol sonucunda düzenlenen görüş yazısı, işlem dosyası ile birlikte ilgili harcama yetkilisine gönderilir.”

Hükmü yer almaktadır.

Buna göre harcama birimlerinin mal ve hizmet alımları için bir milyon Türk Lirasını, yapım işleri için üç milyon Türk Lirasını aşan sözleşme tasarılarını ön mali kontrol için mali hizmetler birimine göndermesi gerekmektedir.

Yapılan inceleme sonucunda, sözleşme bedeli bir milyon Türk lirasını aşan; 21 farklı mal alımına dair sözleşmeler ile 12 farklı hizmet alımına dair sözleşmelerin yukarıda bahsi geçen mevzuat hükümleri çerçevesinde ön mali kontrole tabi tutulmadığı görülmüştür.

Kamu idaresi, Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü bünyesinde Ön Mali Kontrol Birimi kurularak denetimlerin belirli bir standart içerisinde yapılmasının sağlanacağını belirtmiştir.

Sonuç olarak, 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esasları hükümleri uyarınca, yapılan alımlarda yönetim sorumluluğu çerçevesinde yapılacak olan sözleşmelerin tasarılarının mali hizmetler birimine gönderilerek ön mali kontrole tabi tutulması gerektiği değerlendirilmektedir.