Döner Sermaye İşletmesi Turgut Özal Tıp Merkezinde mesai saatleri dışında verilmesi gereken özel muayene sağlık hizmetlerinin, mesai saatleri içinde verildiği tespit edilmiştir.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 58’inci maddesinin (h) fıkrasında: “Öğretim üyelerinin mesai saatleri dışında üniversitede sundukları sağlık hizmetlerinden dolayı 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 73'üncü maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca alınan ilave ücretler döner sermaye işletmesinin ayrı bir hesabında toplanır. Bu şekilde elde edilen gelirin yüzde 50’sinden az ve yüzde 60’ından fazla olmamak üzere üniversite yönetim kurulunca tespit edilecek oranı, mesai saatleri dışında sağlık hizmeti sunan öğretim üyesine, mesai içinde gerçekleştirilen iş miktarı ve çeşidi dikkate alınarak belirlenen toplam performansı aşmamak kaydıyla, ek ödeme matrahının yüzde

800’ünü geçmemek üzere her ay ayrıca ödenir.” denilmekte ve 2547 sayılı Kanun’un 58’inci maddesinin (h) ve (i) fıkralarına dayanılarak hazırlanan “Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik” te de aynı düzenleme yer almaktadır.

Adı geçen Kanun maddesi hükmünde; öğretim üyelerinin mesai saatleri dışında üniversitede sundukları sağlık hizmetlerinden dolayı alınan ilave ücretlerin döner sermaye işletmesinin ayrı bir hesabında toplanacağı belirtilmektedir. Dolayısıyla özel muayene ek ödemesi olarak adlandırılan bu ödemenin yapılabilmesi için sağlık hizmetinin fiilen ve mesai saatleri dışında sunulması gereklidir.

Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik’in Tanımlar başlıklı 3’üncü maddesinin (1) inci fıkrasının o), ö) ve p) bentlerinde:

“o) (Değişik: RG-19/9/2012-28416) Mesai dışı çalışma: Mesai saatleri içinde yapılan çalışmalar ile nöbet hizmetleri hariç olmak üzere, hizmet çeşitleri ve sınırları yönetim kurullarınca belirlenen çalışmayı,

ö) Mesai dışı gelir: İlgili mevzuatı uyarınca tespit edilen çalışma saatleri dışında ve hafta sonu ve resmi tatillerde elde edilen geliri,

p) Mesai içi gelir: İlgili mevzuatı uyarınca tespit edilen çalışma saatleri içinde elde edilen geliri,

……….” ifade eder. Şeklinde tanımlanmıştır.

Aynı maddenin ü) bendinde de; Mesai dışı fark ücretinin, öğretim üyeleri tarafından mesai saatleri dışında bizzat verilen sağlık hizmetleri için, 5510 sayılı Kanunun 73’ üncü maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca belirlenen ve hizmet alan tarafından ödenen bir ücret olduğu belirtilmiştir. Bu tanım uyarınca; mesai dışı fark ücreti hizmet alan tarafından karşılanan bir ücrettir. Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde belirtildiği gibi; üniversite hastanelerinde görev yapan öğretim üyeleri tarafından mesai saatleri dışında bizzat verilen sağlık hizmetleri için kişilerden ilave ücret alınabilmektedir. Bu çerçevede Turgut Özal Tıp Merkezinde öğretim üyeleri tarafından ilave ücret ödemesi yapan hastalara “mesai dışı öğretim üyesi muayenesi” niteliğinde sağlık hizmeti sunulmaktadır

Üniversite Döner Sermaye İşletmesinde mesai içi çalışma saatleri, 08:00-13:00 ile 13:00-17:00 olarak uygulanmaktadır. Ancak yukarıda belirtilen mesai dışı çalışma tanımına

göre; mesai dışı çalışmada hizmet çeşitleri ve sınırları yönetim kurullarınca belirlenecektir. “İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Turgut Özal Tıp Merkezi Öğretim Üyeleri Tarafından Mesai Saatleri Dışında Bizzat Verilen Sağlık Hizmetlerinde Ücretlendirme, Ödeme Usul Ve Esasları”nın 5’inci maddesinde; Turgut Özal Tıp Merkezinde mesai dışı çalışma saatlerinin 16:00 dan sonra başlayarak bir sonraki mesai başlangıcına kadar devam ettiği belirtilmiştir.

Belirtilen madde hükmü uyarınca mesai dışı çalışmanın 16:00 da başladığı kabul edilse dahi; özel sağlık hizmetlerinin önemli bir kısmının 16:00 dan önce verildiği anlaşılmaktadır. Hastane otomasyon sisteminden alınan 3 aylık veriler üzerinde yapılan incelemelerde; 2021 yılında özel muayene adı altında sunulan sağlık hizmetlerinin 3 ayda %93,3’ünün mesai içi çalışma saatlerinde gerçekleştirildiği görülmüştür. Örneğin Ocak ayında gerçekleştirilen 456 özel muayene işleminin 91’i,Temmuz ayında gerçekleştirilen 642 özel muayenenin 16’sı, Aralık ayında gerçekleştirilen 722 özel muayenenin sadece 15’i saat 16:00 dan sonradır. Bu durumda sunulan sağlık hizmetlerinin sadece %6,7’sinin mesai dışı çalışma saatlerinde gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Bu uygulama, ilgili öğretim üyelerinin asli kamu görevi olarak sunmaları gereken sağlık hizmetlerini aksatabilecektir. Üniversite üst yönetiminin, Hastane yönetiminin ve Döner Sermaye İşletme Müdürlüğünün özel muayene adı altında sunulan sağlık hizmetlerinin mesai saatleri içinde sunulmasını önlemek için gereken tedbirleri almaları gerekmektedir.

Yukarıda yer verilen uygulamalar sonucunda sosyal güvencesi kapsamında mesai içinde muayene ve tetkik yaptırmak isteyen hastalara ayrılması gereken zaman dilimlerinin ve kamu olanaklarının “özel muayene” randevularına açılması yerine, fark ödeme gücü bulunmayan sosyal güvenceli hastalar için kullanılması uygun olacaktır.

Kamu İdaresi tarafından; Turgut Özal Tıp Merkezinde verilen özel muayene sağlık hizmetlerinin, Kanun ve Yönetmelik hükümlerine uygun olarak mesai saatleri dışında sunulması hususunda gerekli denetlemelerin sağlanacağı belirtilmiştir.

Döner Sermaye İşletmesi Turgut Özal Tıp Merkezinde verilen özel muayene sağlık hizmetlerinin, Kanun ve Yönetmelik hükümlerine uygun olarak mesai saatleri dışında sunulması sağlanmalı ve bu hususta Üniversite üst yönetimi ile Döner Sermaye Birimi yönetimi gerekli önlemleri almalıdır.