Mülkiyeti Hazineye ait 2363 ve 2364 parseller önü, deniz dolgu ve deniz yüzeyinin üzerinde inşa edilen tesislerin tamamının işletilmesinden elde edilen toplam yıllık hasılattan Tuzla Belediyesine ödenen kira bedeli düşüldükten sonra, kalan tutar üzerinden %1 (yüzde bir) oranında, yüklenici tarafından Hazineye verilmesi gereken payın verilip verilmediğinin kontrolünün idarece yapılmadığı görülmüştür.

“Tuzla Yat Limanı ve Balıkçı Barınağı Park ve Sahil Rekreasyon Düzenleme Projesi Alanının Kullanım İzni Devri ile İnşa Edilmesi ve İşletilmesi İşi” sözleşmesi Tuzla Belediye Başkanlığı ile yüklenici arasında 25.02.2013 tarihinde imzalanmıştır.

Sözleşmenin “Hasılattan Hazineye Pay Verilmesi” başlıklı 6-B maddesinde;

“Kullanma izni konusu dolgu alanı ve deniz yüzeyi üzerinde inşa edilen tesislerin tamamının işletilmesinden elde edilen toplam yıllık hasılattan %1 (yüzde bir) oranında pay yüklenici tarafından Hazine’ye verilecektir.”

Sözleşmenin “Hasılat Paylarının Süresinde Ödenmemesi Halinde Yapılacak işlem” başlıklı 6-C maddesinde;

“Süresi içinde ödenmeyen hasılat payları hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunun 51’inci maddesinde yazılı nispette gecikme zammı uygulanır. Hasılat paylarının iki yıl üst üste süresi içinde yatırılmaması ve İdarece yapılan uyarıya rağmen 3 ay içerisinde ödeme yapılmaması halinde kullanma izni iptal edilir.” denilmektedir.

Konusu, mülkiyeti Hazineye ait 2363 ve 2364 parseller önü, deniz dolgu ve deniz yüzeyinin 49 (Kırk dokuz) yıllığına kullanılması izni olan Kullanma İzni Sözleşmesi, Milli Emlak Daire Başkanlığı ile Tuzla belediyesi arasında 07.12.2012 tarih ve 16330 sayılı noter onayıyla imzalanmıştır.

Söz konusu sözleşmenin “Hasılat Payı” başlıklı 5-B maddesinde;

“Kullanma izni verilen taşınmaz/alan üzerinde yapılacak tesisin bizzat izin sahibince işletilmesi halinde, bu tesisin işletilmesinden elde edilen toplam yıllık hasılatın yüzde biri oranında pay alınır.

Kullanma izni verilen taşınmaz/alan üzerinde bulunan tesisin tamamının veya bir kısmının izin sahibince üçüncü kişilere kiraya verilmesi halinde; izin sahibinden kiranın yüzde biri oranında, kiracı/kiracılardan ise, tesisin işletilmesinden elde edilecek toplam yıllık hasılattan izin sahibine ödenen kira bedeli düşüldükten sonra, kalan tutar üzerinden yüzde bir oranında ayrıca pay alınır.

İzin sahibi ile kiracı arasında yapılan kira sözleşmesinin bir örneği idareye verilir. Kira payları, izin sahibi ile kiracı arasında yapılan sözleşmeye göre kira bedellerinin izin sahibine ödenmesi gereken ayı takip eden ayın yirminci günü mesai saati bitimine kadar ilgili muhasebe birimine yatırılır. Kiracılardan alınamayan hasılat payları izin sahibinden alınır.

Yıllık hasılatı gösteren ve ilgili vergi dairesine yıllık beyanname ekinde verilen gelir tablosu, 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre yetkili kılınanlara tasdik ettirilerek, hasılat payları her yılın yıllık beyanname verme dönemini takip eden ay içinde ilgili muhasebe birimine yatırılır.

Kullanma izni verilen taşınmazın/alanın üzerinde yürütülen faaliyetle ilgili olarak toplam yıllık hasılatın tespitinde; 26/12/1992 tarihli ve 21447 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 Sıra No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinde yer alan “60. Brüt Satışlar” tanımı esas alınır. ….” denilmektedir.

Tuzla Belediyesinin hem yüklenici ile hem de Milli Emlak Daire Başkanlığı ile yaptığı sözleşme hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, İdarenin yükleniciden aldığı kira gelirinin

%1’ini Hazine’ye ödemesi, yüklenicinin de tesisin işletilmesinden elde edilecek toplam yıllık hasılattan Tuzla Belediyesine ödenen kira bedeli düşüldükten sonra, kalan tutar üzerinden yüzde bir oranında Hazineye pay ödemesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede, yüklenicinin Hazineye ödemesi gereken hasılat payını ödeyip ödemediğinin kontrolünün belediye tarafından yapılmadığı, söz konusu hasılat payının yüklenici tarafından ödenmemesi halinde sorumluluğun Tuzla Belediyesinde olacağı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; Hazine alacaklarının takip ve tahsilinin Milli Emlak İdaresinin yetki ve sorumluluğunda olduğu ifade edilmiştir.

Milli Emlak Daire Başkanlığı ile Tuzla belediyesi arasında 07.12.2012 tarih ve 16330 sayılı noter onayıyla imzalanan Kullanma İzni Sözleşmesi’nin, “Hasılat Payı” başlıklı 5-B maddesinde “…Kiracılardan alınamayan hasılat payları izin sahibinden alınır…” denildiği için İdarenin cevabına katılmak mümkün değildir.

Sonuç olarak, hasılat payının yüklenici tarafından ödenmemesi halinde sorumluluğun Tuzla Belediyesinde olacağı göz önünde bulundurularak, yükleniciye ait Hazine payının ödenip ödenmediğinin kontrolünün sağlanmasının gerektiği düşünülmektedir.