Belediyenin kamuya olan ertelenmiş veya taksitlendirilmiş borçları ile vadesi geçmiş ertelenmiş veya taksitlendirilmiş vergi ve diğer yükümlülüklerinin muhasebeleştirilmesinde dönemsellik ilkesine riayet edilmediği, ilgili tutarların hatalı muhasebeleştirildiği görülmüştür. Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Temel kavramlar” başlıklı 5’inci maddesinde; kamu idarelerinin faaliyetlerinin, belirli dönemlerde raporlanacağı ve her dönemin faaliyet sonuçlarının diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanacağı belirtilerek dönemsellik

kavramına açıklık getirilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 368-Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabının niteliğini düzenleyen 278’inci maddesinde bu hesabın, kanuni süresi içerisinde ödenmeyen vergi ve diğer yükümlülükler ile ertelenen veya taksitlendirilen vergi ve diğer yükümlülüklerin erteleme veya taksitlendirme vadesinin bir yılı aşmayan kısımlarının izlenmesi için kullanılacağı ifade edilmektedir.

Aynı Yönetmelik’in 438-Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabının niteliğini ve işleyişini düzenleyen 322 ve 323’üncü maddelerinde bu hesabın, kamuya olan vergi ve benzeri borçlardan vadesinde ödenmeyip ertelenmiş veya takside bağlanmış olup bir yıldan daha uzun sürede ödenecek olan kısmının izlenmesi için kullacağı, bu hesapta kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin ise bu hesaba borç, 368-Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabına alacak kaydedileceği belirtilmektedir.

Mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere; Belediyenin kamuya olan yapılandırılmış vergi ve benzeri borçlarının, bir yıldan daha uzun sürede ödenecek olan kısmı 438-Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabında, ödeme vadesi bir yılın altına inen kısmı ise 368-Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabında muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede; Belediyenin vadesi bir yılı aşan toplam 269.644.188,38 TL yapılandırılmış borcu bulunmasına rağmen 438-Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabınının kullanılmadığı, 31.12.2021 tarihi itibariyle vadesi 1 yılın altına inen 29.779.593,65 TL turarındaki yapılandırılmış borçların ise, 368-Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabına kaydedilmediği ve sonuç itibariyle Belediyenin dönem sonu bilançosunda 438-Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabınının bakiye vermediği, 368-Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya

Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabının ise 29.779.593,65 TL eksik bakiye verdiği görülmüştür.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; gerekli muhasebeleştirme işlemlerinin yapılarak hataların düzeltileceği ifade edilmişse de düzeltme işleminin yılı içerisinde yapılmaması nedeniyle ilgili hesaplara ait tutarlar 2021 yılı dönem sonu bilançosunda hatalı olarak yer almıştır.

Sonuç olarak, İdarenin kamuya olan borçlarının, dönemsellik ilkesine riayet edilerek mevzuatında öngörüldüğü şekilde muhasebe kayıtlarında izlenmesi gerekmektedir.