4734 sayılı Kanun'un 21 ve 22’nci maddelerindeki parasal limitlerin aşılmasına rağmen, Kamu İhale Kurulu'ndan uygun görüşü alınmamıştır.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce Uyulması Gereken Diğer Kurallar” başlıklı 62’nci maddesinin (ı) bendinde ise aynen:

Bu Kanunun 21 ve 22 nci maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz.”

hükmüne yer verilmiştir.

Diğer taraftan söz konusu Yasanın “Görevlilerin Ceza Sorumluluğu” başlıklı 60 ıncı maddesinde de:

“İhale yetkilisi ile ihale komisyonlarının başkan ve üyeleri ile ihale işlemlerinden sözleşme yapılmasına kadar ihale sürecindeki her aşamada görev alan diğer ilgililerin; 17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulunduklarının, görevlerini kanuni gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının, taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanır. Ayrıca, fiil veya davranışlarının özelliğine göre haklarında ceza kovuşturması da yapılır ve hükmolunacak ceza ile birlikte tarafların uğradıkları zarar ve ziyan genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettirilir. Bu Kanuna aykırı fiil veya davranışlardan dolayı hüküm giyen idare görevlileri, bu Kanun kapsamına giren işlerde görevlendirilemezler.

Bu Kanun kapsamına giren işlerden dolayı yargı organlarınca herhangi bir ceza verilmiş olanlar, bu Kanun kapsamına giren bütün kamu kurum ve kuruluşlarınca bu Kanunun

ve ilgili diğer mevzuatın uygulanması ile görevli ve yetkili kadrolara atanamaz ve görev alamazlar.

5 inci maddede belirtilen ilkelere ve 62 nci maddede belirtilen kurallara aykırı olarak ihaleye çıkılmasına izin verenler ve ihale yapanlar hakkında da yukarıda belirtilen müeyyideler uygulanır.” denilmektedir.

Yukarıda yer alan madde hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; 4734 sayılı Kanun kapsamında olan kurumların, Kanun’un 21 ve 22’nci maddelerinde belirtilen parasal limitler dahilinde yapacakları harcamaların yıllık toplamının idarenin bütçesine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10' unu aşamayacağı, bu düzenleme ile kanun kapsamındaki kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin harcamaların 4734 sayılı Kanun'da belirtilen temel ilke ve usullere uygun şekilde ve öncelikle açık ihale usulü ile yapılmasının amaçlandığı, esasen bir ihale usulü olmayan 22/d maddesi ile buna benzer bir alım şekli olan 21/f pazarlık uygulamasına kurumların daha sınırlı hallerde başvurmalarının arzulandığı görülmektedir.

Kırklareli Belediyesi'nde yapılan incelemelerde; yukarıdaki mevzuat hükümlerine aykırı hareket edildiği görülmüştür. Aşağıdaki tabloda ayrıntılı olarak görüleceği üzere 2019 yılı içerisinde idarenin 22/d ve 21/f kapsamında yapabileceği yapım işi toplamı, bütçelerine bu amaçla konulmuş olan ödeneklerin %10’udur. Mal ve hizmet alımları için 2019 yılı bütçesine konulan ödenek toplamı 32.609.096,90 TL’dir ve bunun % 10’u 3.260.969,00 TL’dir. 2019 Yılı 22/d ve 21/f kapsamında idarenin yaptığı harcama tutarı 5.241.717,00 TL’dir. Kanun’da öngörülen yıllık %10’luk sınırın Kamu İhale Kurulu'nun uygun görüşü alınmadan 1.980.748,00 TL tutarında aşılmıştır.

Tablo 10:Limit Aşım Hesabı Tablosu

Kurum cevabında 4734 sayılı Kanun’un 21/f ve 22/d maddeleri uyarınca yapılan alımların gider yazıldığı bütçe tertiplerinin ödenek toplamı 87.945.651,90 TL olduğunu Tabloda belirtilen ödenek toplamları göz önüne alındığında bu rakamlara ait %10 limitin aşılmadığı kanaatinde olduklarını belirtmişlerdir.

Kurum bu kanaate varırken tüm ödenekleri toplamı olan 87.945.651,90 TL nin %10' unu referans almış ve gerçekleşen mal ve hizmet alımları toplamı olan 5.241.717,00 TL ile kıyaslamıştır. Bununla birlikte 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce Uyulması Gereken Diğer Kurallar” başlıklı 62’nci maddesi doğrudan temin ve pazarlık usulleri ile yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin

% 10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamayacağını hüküm altına alınmıştır. Bulguda konu edilen husus, mal ve hizmet alımları için tahsis edilen ödenek olan 32.609.096,60 nin % 10 una tekabül eden rakam 3.260.909.66 TL iken 5.241.717,00 TL harcama yapılmış olmasıdır.

Dolayısı ile mevzuatın öngördüğü üzere doğrudan temin ve pazarlık usulleri ile yapılacak harcalar toplamının bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin % 10’unu geçmemesinin sağlanması konusunda gerekli özenin gösterilmesi uygun olacaktır.