SASKİ taşınmaz varlıklarının envanter ve kayıt işlemlerinde mevzuat gerekliliklerinin tam olarak yerine getirilmediği tespit edilmiştir.

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in “Kayıt ve kontrol işlemleri” başlıklı 5’inci maddesine göre taşınmazlar miktar ve değer olarak kayıt altına alınmalıdır. Anılan maddede taşınmazların hangi değer üzerinden kayıt altına alınacağı da açıklanmıştır.

Aynı Yönetmelik’in “Kayıt şekli” başlıklı 7’nci maddesinde ise tapuda kayıtlı olan, tapuda kayıtlı olmayan, genel hizmet alanları ve orta malları ile mülkiyetinde olmamakla birlikte çeşitli yollarla kullanım hakkı kendilerine verilen taşınmazların kamu idarelerince hangi formlarda kayıt altına alınacağı açıklanmıştır. Emlak birimince hazırlanan bu formlar dikkate alınarak mali hizmetler birimince taşınmaz icmal cetvellerinin oluşturulması gerekmektedir.

Diğer taraftan ilgili Yönetmelik’in geçici 1’inci maddesine göre, kamu idarelerinin taşınmazlarının 31.12.2017 tarihine kadar envanter işlemlerinin tamamlanması ve kayıt altına alınması işlemlerinin bitirilmesi gerekmekteydi.

İdare emlak birimince tapuda kayıtlı olan taşınmazlar ile kullanım hakkı kendilerine verilen taşınmazların kayıtları tutulmaktadır. Ancak emlak birimi kayıtları ile muhasebe sistemindeki taşınmaz kayıtlarının uyumsuz olduğu, taşınmazlara ilişkin diğer formların tutulmadığı ve taşınmaz icmal cetvellerinin oluşturulmadığı görülmüştür. Bu durum taşınmaz amortisman kayıtlarının da gerçeği yansıtmasına engel teşkil etmektedir.

İdare emlak birimi verilerine göre 250 Arazi ve Arsalar, 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri ve 252 Binalar Hesabında kayıtlı tutar toplamı 32.941.527,46 TL iken; muhasebe sisteminde bu hesapların toplam tutarı 1.280.184.751,41 TL olduğu görülmüştür. Dolayısıyla bu iki birimin kayıtları arasında 1.247.243.223,95 TL fark oluşmuştur.

Taşınmazların mevzuata uygun olarak tutulmaması ve muhasebe ile emlak biriminin taşınmaz kayıtları arasında farklılıklar olmasının;

-İdare bilgi yönetim sistemlerinde taşınmaz işlemlerine ilişkin modüllerin bulunmaması,

-Emlak birimi, yatırımcı birimler ve muhasebe birimi arasında devam eden ve tamamlanan yatırımlara ilişkin sağlıklı bilgi akışının sağlanamaması ve koordineli çalışmanın olmaması,

-Taşınmaz kayıt ve kontrol işlemleriyle görevli personel sayısının yetersiz olması gibi sebeplerden kaynaklandığı değerlendirilmektedir.

Kamu idaresi bu konuda gerekli çalışmaların başlatıldığını ifade etmiştir.

Yapılan açıklamalar uyarınca, 2022 yılı mali tablolarında 250, 251, 252 Hesapları gerçeği yansıtmamaktadır. Taşınmazların envanter ve değerleme işlemlerinin tamamlanarak ilgili form ve cetvellerde kayıt altına alınması ve muhasebe sisteminde izlenmesi gerekmektedir.