Belediye tarafından, haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı bina iç temizliği, dış cephe temizliği yapılması işleri ile park ve yeşil alanların revizyonu ve çevre düzenleme yapım işi ihale edilerek belediyeye ait şirket personeli dışında temin yoluna gidildiği görülmüştür.

375 sayılı KHK’ye 7079 sayılı Kanun’un (696 sayılı KHK) 118’inci maddesi ile eklenen Geçici 24’üncü madde uyarınca belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve diğer mevzuat hükümleri

uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 4/12/2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanlar, 01.04.2018 tarihi itibariyle hizmet alım sözleşmesini yapan idareye ait şirkete işçi statüsünde başlatılacak; Geçici 23’üncü maddenin 7’nci fıkrasına yapılan atıfla geçiş işleminin yapıldığı tarih itibarıyla mevcut sözleşmeler feshedilmiş sayılacaktır.

Ayrıca, bu maddenin uygulanmasında, mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama, cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımların da personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edileceği; hizmet alım sözleşmelerinin feshedilmiş sayılacağı tarihten itibaren söz konusu idarelerde, ek 20’nci madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı yapılamayacağı ve diğer kanunların bu maddeye aykırı hükümlerinin uygulanmayacağı ifade edilmiştir.

Ek 20’nci maddede ise “..belediyeler ile bağlı kuruluşları personel çalıştırılmasına dayalı hizmetleri 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesindeki limit ve şartlar ile 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindeki sınırlamalara tabi olmaksızın doğrudan hizmet alımı suretiyle birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası bu idarelere ait ve halen bu kapsamda hizmet alımı yaptığı mevcut şirketlerinden birine, bu nitelikte herhangi bir şirketi bulunmuyorsa münhasıran bu amaçla kuracakları bir şirkete gördürebilir.

Bu madde kapsamındaki şirketlerde işçilerin işe alımı, işçilere ilişkin personel giderlerinin toplam giderler içindeki payına ilişkin üst sınırları, ilk defa alınacak işçilere ilişkin belirlenecek ölçütleri esas alarak yıllık sınırlamaları ve bu kapsamdaki alımlar ile harcamaları izlemeye ilişkin usul ve esasları belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.” Hükmü getirilmiştir.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesinde de bir işyerinde yürütülen mal ve hizmet üretimine ilişkin yardımcı işler veya uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve işçileri sadece bu işyerinde kullananla işveren arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunduğu, asıl işverenin alt işverenle birlikte sorumlu olduğu ifade edilmiştir.

Belediye tarafından bina iç temizliği, dış cephe temizliği yapılması işleri ile park ve yeşil alanların revizyonu ve çevre düzenleme yapım işi ihale edilerek belediyeye ait şirket personelinin dışında temin yoluna gidilmiştir. Söz konusu işler makine ve ekipman kullanımını

gerektirmekle birlikte mahiyeti itibariyle personel çalıştırmasına dayalı hizmet alımı işi niteliğindedir. Bu durum işe ilişkin yapılan işler listesi ve imalat miktarları ile birim fiyat analizlerinden anlaşılmaktadır.

Bu itibarla, İş Kanunu uyarınca alt işveren ilişkisini doğuracak ve mahiyeti itibariyle mevzuatta yer alan personel çalıştırmasına dayalı hizmet alımı şartlarını taşıyan işlerin, makine ekipman temini dışında KHK’de açıkça zikredilen belediye tarafından yaptırılacak temizlik, park bahçe bakım ve onarımı gibi personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işleri belediyeye ait şirketin personelinden alınmalıdır.

Kamu idaresi tarafından bina içi ve dış cephe temizliği gibi temizlik hizmetleri alımı işlerinin belediyeye ait şirket personeline yaptırılacağı, park ve yeşil alanların revizyonu ve çevre düzenleme işinin ise yapım işi olduğundan ihaleyle yaptırılacağı ifade edilmiştir.

2018/11608 sayılı BKK (Personel Çalıştırmasına Dayalı Hizmetlerinin Gördürülmesine İlişkin Usul ve Esaslar. 28.04.2018/30405 RG) nın 5'inci maddesinde personel giderlerinin toplam giderler içindeki payı büyükşehir belediyelerinde %30 olarak belirlenmiştir. İhaleli işler bu kapsamda olmadığından hesaplamaya dahil edilmemekte ve bu şekilde oranı aşacak şekilde yeni işçi çalıştırılabilmektedir. Ayrıca Kamu İhale Kurumu işin ismine bakarak işlem yaptığından yapım işi denildiğinde kabul etmektedir. Temizlik ve park bahçe işleri genel olarak 7079 sayılı Kanun kapsamında sayılmıştır. Bu nedenle işin isminden ziyade içeriğine bakılmasının gerektiği değerlendirilmektedir.