Belediye gelirlerinin incelenmesinde, 1.241.947,80 TL tutarındaki tahakkuk etmiş belediye vergi gelirinin herhangi bir inceleme ve araştırma yapılmadan düzeltme kaydı ile eksiltme yapıldığı tespit edilmiştir.

10.04.2019 tarihli 5656 yevmiye nolu muhasebe işlem fişi incelendiğinde, 333.99.99 Diğer Emanetler hesabından 2.280.877,47 TL borç kaydı yapılarak çıkış yapıldığı, 1.138.929,67 TL alacak kaydı yapılarak giriş yapıldığı ve aradaki fark olan 1.241.947,80 TL’nin 500.01.09 Diğer Denge Kayıtları hesabına alınarak eksiltildiği görülmüştür.

Yetkililerle yapılan görüşmede, programdan kaynaklanan sorun nedeniyle emanet hesapta alacaklı görülmemesi gerektiği halde muhasebede alacağı var görünen sicilleri,

333.99.99 hesabı borç çalıştırarak; tam tersi emlak ve gelir servisi kayıtlarına göre alacağı olduğu halde muhasebe kayıtlarında görünmeyen sicilleri de 333.99.99 hesap alacak çalıştırılarak programcı firma tarafından 5656 nolu yevmiye oluşturulduğu belirtilmiştir. Söz konusu kaydın emlak ve gelir servisi kaydı ile muhasebe kaydının birbiri ile uyumlu olması yani birimlerin birbiri ile entegresinin sağlanması için yapıldığı ifade edilmiştir. İlgili muhasebe işlem fişinin kaydına yönelik tamamlayıcı belgeler istendiğinde herhangi bir belgenin olmadığı belirtilmiştir. Ayrıca eksiltilen gelirlere yönelik Belediye tarafından detaylı bir çalışma yapılmadığı, bir gerekçe raporu hazırlanmadığı görülmüştür.

Eksiltilen Belediye gelirleri ile ilgili bir komisyon kurulup detaylı bir çalışma yapılarak programdaki hatanın kaynaklarının tespit edilmesi gerekmektedir. Yapılan çalışma ile eksiltilen gelirler hangi yıllara ve hangi mükelleflere ait olduğu belirlenmelidir. Söz konusu gelirlerin ne kadarının tahsil edilen gelir ne kadarının tahakkuk etmiş ancak tahsil edilmemiş gelir olduğu da tespit edilmelidir. Yapılacak bu çalışma ile bir rapor hazırlanıp harcama yetkilisi veya üst yöneticinin onayı ile gerekli işlemler yapılmalıdır. Ortaya çıkan sonuçlara göre ilgili muhasebe hesaplarına kayıt yapılmalıdır. Mevcut kayıtta 500.01.09 Diğer Denge Kayıtları hesabına kayıt Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ne göre mümkün değildir.

Mevcut uygulama ile tahsil edilen gelir veya tahakkuk etmiş ancak tahsil edilmemiş gelir kalemlerinde yanlışlık yapılma ihtimali yani eksiltilmemesi gereken gelirlerin eksiltilmesi ihtimali yüksektir. Çünkü mevcut kayıt yazılım firması tarafından yapılmış olup idarece bir çalışma yapılmamıştır.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun "Belediye başkanının görev ve yetkileri" başlıklı 38'inci maddesine göre belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etme görevi belediye başkanına verilmiş ve bu konuda belediye başkanı birinci derecede sorumlu kılınmıştır.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun "Gelirlerin toplanması sorumluluğu" başlıklı 38’inci maddesinde "Kamu gelirlerinin tarh, tahakkuk, tahsiliyle yetkili ve görevli olanlar, ilgili kanunlarda öngörülen tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin zamanında ve eksiksiz olarak yapılmasından sorumludur." denilmektedir. Aynı Kanun’un "Muhasebe Hizmeti ve Muhasebe Yetkilisinin Yetki ve Sorumlulukları" başlıklı 61’inci maddesinde ise Muhasebe Yetkilisine gelirlerin ve alacakların tahsili görevi verilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 8, 11 ve 32’nci maddelerine göre; üst yöneticiler, harcama yetkilileri ve her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar; kaynakların etkili, ekonomik, verimli kullanılmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludurlar.

Yapılan açıklamalar doğrultusunda, kaynakların etkili, ekonomik, verimli kullanılması ilkesi gereği, yapılan detaylı çalışma ile bir daha bu tür hata ve aksaklıkların yaşanmaması adına önlemler alınması gerekmektedir.