Atıksuların Kanalizasyon Şebekesine Deşarj Yönetmeliği kapsamında bağlantı kalite kontrol ruhsatı verilen endüstriyel atıksu üreten işletmelerin olağan denetimlerinde numune alınmaması nedeniyle, kanalizasyon sistemine deşarj edilen atıksuların izleme ve kontrollerinin eksik yapıldığı görülmüştür.

Atıksuların Kanalizasyon Şebekesine Deşarj Yönetmeliği’ne göre endüstriyel atıksularını kanalizasyon sistemine veya alıcı ortama deşarj eden işletmelerin bağlantı kalite kontrol ruhsatı almak zorunda olduğu, deşarj edilen atıksu miktarı, kirliliği, ön arıtma gerekip gerekmediği, numune şekli ve numune alma sıklığı bahse konu ruhsatın içeriğini oluşturmaktadır.

Atıksuların Kanalizasyon Şebekesine Deşarj Yönetmelik’inin “Yararlanma Onayı ve Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsatı (BKKR)” başlıklı 16’ncı maddesinde; Bağlantı kalite kontrol ruhsat belgesinde belirtilen hususlara aynen uymak üzere, atıksularını veya ön arıtma tesislerinin çıkış sularını bu ruhsat belgesinde belirtilecek arılıklarla, numune almak veya ölçüm yapmak suretiyle kontrol etmek, atıklarının özellik ve miktarlarına ilişkin bilgileri sürekli ve düzenli olarak saptamak ve bu hususu ruhsat belgesinde istenildiği düzende belgelemekle yükümlü oldukları,

“Kontrol ve Belgeleme Yükümlülüğü” başlıklı 20’nci maddesinde; Atıksu kaynağının yetkililerinin denetim amacı ile gelen ASAT yetkililerini tesis içine almak, numune almak ve ölçüm için kullanılacak kontrol bacalarını hazır halde bulundurmak gibi yükümlülüklerini olduğu ve tesisi denetlemeye açmayan firmalar için by-pass yaptığı kabul edilerek işlem yapılacağı,

“Kontrol Düzeni” başlıklı 21’inci maddesinde ise; ruhsata tabi tüm firmaların numune almaya müsait bir kontrol bacası inşa edeceği belirtilmiştir.

Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsatına tabi tüm atıksu deşarjlarının debi miktarlarına göre kontrol ve izleme tablosu aşağıdadır.

‌Tablo 10:Debi Miktarlarına Göre Asgari Numune Alma Sıklığı

Yukarıdaki Yönetmelik hükümlerince kurum tarafından bağlantı kalite kontrol ruhsatı verilen endüstriyel atıksu kaynağı işletmelerin atıksu miktarlarına göre belirli periyotlarla denetlenmesi gerektiği, denetimle alınan numunelerin belirlenen parametrelere uygunluğu yönünden analiz edileceği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemelerde; bağlantı kalite kontrol ruhsatı verilen endüstriyel atıksu kaynağı işletmelerinin yönetmelikte belirtilen debi miktarlarına göre numune alınması işlemleri yapılmamakla beraber ilgili birim tarafından ise gerekli denetimlerin zamanında yapılmadığı tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, endüstriyel atıksuların hem çevresel etkileri hem de kanalizasyon ve arıtma tesislerine maddi etkileri göz önünde bulundurularak denetimlerde numune alınması ve bahse konu atıksuların belirlenen standartlara uygunluğuna ilişkin kontrol ve izlemelerin etkin bir şekilde yürütülmesi gerekmektedir.