Karar Künyesi
Belediye Meclisince Belediye Başkanına Verilen Borçlanma Yetkisinin Aşılması
Belediye Meclisi tarafından 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 68’inci maddesinde yer alan koşulların yerine getirilmesi kaydıyla Belediye Başkanına verilen borçlanma yetkisinin aşıldığı görülmüştür.
5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun “Meclisin görev ve yetkileri” başlıklı 18’inci maddesinde borçlanmaya karar vermek belediye meclisinin yetkileri arasında sayılmıştır. Belediye meclisi bu yetkiye istinaden 05.03.2018 tarih ve 22530694/301.05-46 sayılı kararıyla belediye başkanına 7.000.000,00 TL’ye kadar borçlanabilme yetkisi vermiştir. Belediye başkanına verilen borçlanma yetkisi meclis kararı ile sınırlı olup Kurumun meclisin belirlemiş olduğu tutarın üzerinde borçlanma yapabilmesi mümkün değildir.
Yapılan incelemeler neticesinde Kamu İdaresi tarafından 2018 yılı içinde 7.850.000,00 TL kredi kullanımı gerçekleştirilmiş olup meclis tarafından verilen borçlanma yetkisi aşılmaktadır.
Bu kapsamda Kamu İdaresince yapılacak borçlanmaların belediye meclisince verilen borçlanma yetkisinin sınırlarına dikkat edilerek yapılması gerekmektedir.
5393 Sayılı Belediye Kanun’unda Belirtilen Yasal Borçlanma Sınırının Aşılması
Kurumun faiz dahil iç ve dış borç stok tutarı toplamının 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda öngörülen yasal sınırı aşmasına rağmen 2018 yılı içerisinde yeni borçlanma yapıldığı görülmüştür.
5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun “Borçlanma” başlıklı 68’inci maddesinde;
“Belediye, görev ve hizmetlerinin gerektirdiği giderleri karşılamak amacıyla aşağıda belirtilen usûl ve esaslara göre borçlanma yapabilir ve tahvil ihraç edebilir:
…
Belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketlerin, faiz dâhil iç ve dış borç stok tutarı, en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarını aşamaz. Bu miktar büyükşehir belediyeleri için bir buçuk kat olarak uygulanır.
Belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketler, en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarının yılı içinde toplam yüzde onunu geçmeyen iç borçlanmayı belediye meclisinin kararı; yüzde onunu geçen iç borçlanma için ise meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının onayı ile yapabilir…”
denilerek Kamu İdaresince yapılabilecek borçlanmanın yasal sınırının en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarı olduğu belirtilmiştir.
Tablo 14: 2018 Yılı Borç Stok Durumu Verileri
2017 Gelir Kesin Hesabı (A) | 72.830.720,02 TL |
Yeniden Değerleme Oranı (B) | % 14,47 |
Yeniden Değerleme Tutar (C=AxB) | 10.538.605,19 TL |
Yeniden Değerleme Oranıyla Artırılan Miktar (A+C) | 83.369.325,21 TL |
Borç Stok Toplamı | 107.974.999,60 TL |
Borçlanma Sınırını Aşan Tutar | 24.605.674,39 TL |
Yukarıda değinilen mevzuat hükümleri gereğince Kurumun 2017 yılı kesinleşmiş bütçe gelirleri tutarına (72.830.720,02 TL), Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği No:484 ile belirlenen yeniden değerlendirme oranı (%14,47) uygulandığında borç stokunun en fazla 83.369.325,21 TL olabileceği anlaşılmaktadır. Belediyenin 2018 yılı sonu itibariyle mevcut borç stoku toplamı
107.974.999,60 TL’dir
Kamu İdaresince 2018 yılı için yasal borçlanma sınırı aşılmış olup, borçlanmanın mevzuat hükümleri dikkate alınarak yapılması gerektiği değerlendirilmektedir.
Kamu idaresi cevabında; "A) Belediye meclisi 05.03.2018 tarih ve 22530694/301.05-
46 sayılı kararıyla belediye başkanına 7.000.000,00 TL'ye kadar borçlanabilme yetkisi vermiştir. 2018 yılı içinde sehven sınır aşılarak 7.850.000,00-TL kredi kullanımı gerçekleştirilmiştir.
B) 2018 Yılı Ocak ayında borçlanma yapılırken 2018 yıl sonu borç stoku toplamı bilinemeyeceği için 2017 yıl sonu borç stoku baz alınmıştır. 2017 yılı kesinleşmiş bütçe gelirleri tutarına (72.830.720,02 TL), Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği No:484 ile belirlenen yeniden değerlendirme oranı (% 14,47) uygulandığında borç stokunun en fazla 83.369.325,21- TL olabileceği, 2017 yılı sonu borç stoku toplamı 75.041.815,63-TL olarak hesaplandığı için 7.000.000,00-TL borçlanma kararı alınmıştır."
denilmektedir.
Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında bulgunun A fıkrası ile belirtilen Belediye Meclisi tarafından 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 68’inci maddesinde yer alan koşulların yerine getirilmesi kaydıyla Belediye Başkanına verilen borçlanma yetkisinin sehven aşıldığını belirtmektedirler. Belediye başkanına verilen borçlanma yetkisi meclis kararı ile sınırlı olup Kurumun meclisin belirlemiş olduğu tutarın üzerinde borçlanma yapabilmesi mümkün değildir.
Kamu İdaresi bulgunun B fıkrası ile ilgili olarak ise alınan borçlanma kararından bahsetmiş lakin borç stokunun aşılması ile ilgili herhangi bir açıklama getirmemiştir. Bulguda da belirtildiği üzere Kamu İdaresinin 2018 yılı sonu itibari ile toplam borç stok tutarı 107.974.999,60 TL olup aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır.
30- Kısa Vadeli İç Mali Borçlar: | 5.360.976,74 TL |
32- Faaliyet Borçları: | 23.671.909,25 TL |
36- Ödenecek Diğer Yükümlülükler: | 6.620.967,86 TL |
38- Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları: | 2.146.468,03 TL |
40- Uzun Vadeli İç Mali Borçlar: | 7.951.750,87 TL |
43- Diğer Borçlar: | 60.003.766,33TL |
48- Gelecek Yıllara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları: | 2.219.160,52 TL |
TOPLAM: | 107.974.999,60 TL |
Buna göre Kamu İdaresi borçlanma limiti olan 83.369.325,21 TL’lik sınırı aşmış bulunmaktadır.
Yapılabilecek borçlanmanın yasal sınırı 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun “Borçlanma” başlıklı 68’inci maddesine göre en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarı olarak belirlenmiş olup Kamu İdaresi tarafından bu sınır aşılmamalıdır.