Belediye tarafından sabit ve mobil haberleşme altyapı veya şebekelerinden alınması gereken geçiş hakkı ücret tarifesinin belirlenmediği; geçiş hakkı ücretlerinin tarh, tahakkuk ve tahsilatının yapılmadığı görülmüştür.

5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 3’üncü maddesinde;

“… s) Geçiş hakkı: İşletmecilere, elektronik haberleşme hizmeti sunmak için gerekli şebeke ve alt yapıyı kurmak, kaldırmak, bakım ve onarım yapmak gibi amaçlar ile kamu ve özel mülkiyet alanlarının altından, üstünden, üzerinden geçmeleri için tanınan hakları,

ş) Geçiş hakkı sağlayıcısı: Geçiş hakkına konu olan kamuya ait ya da kamunun ortak kullanımında olan taşınmazlar da dahil olmak üzere, taşınmaz sahipleri ve/veya taşınmaz üzerindeki hak sahiplerini,

…

z) İşletmeci: Yetkilendirme çerçevesinde elektronik haberleşme hizmeti sunan ve/veya elektronik haberleşme şebekesi sağlayan ve alt yapısını işleten şirketi, …” tanımlamaları yapılmış olup aynı Kanun’un 25’inci maddesinde;

“İşletmeci ile geçiş hakkı sağlayıcısı, ilgili mevzuata ve Kurum düzenlemelerine aykırı olmamak koşulu ile geçiş hakkına ilişkin anlaşmaları 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri saklı kalmak üzere serbestçe yapabilirler. İşletmeciler, Kurum tarafından istenmesi halinde yapılan anlaşma ile ekleri ve değişikliklerini, her türlü bilgi, belge ile yazışmaları Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.” hükümleri yer almaktadır.

27.12.2012 tarihli ve 28510 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Taşınmazlardan Geçirilmesine İlişkin Yönetmelik’in 9’uncu maddesinde;

“Geçiş hakkı ücretleri

MADDE 9 – (1) Geçiş hakkı kullanımında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ait mülkiyet alanları dışında kalan yerler için GHS tarafından, geçiş hakkını kullanan işletmeciden talep edilen geçiş hakkı ücreti, Geçiş Hakkı Ücreti Tarifesinde belirtilen fiyatları aşamaz.

1. Tapuda kamu kurum ve kuruluşları adına kayıtlı taşınmazlar için belirtilen ücret üst sınırı hariç olmak üzere, Geçiş Hakkı Ücreti Tarifesinde yer alan üst sınırları belirten fiyatlar, her mali yılın başında Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) oranında artırılarak tespit edilir.

   
   

2. İlk yıldan sonraki geçişi hakkı ücretleri; bir öncek yıl geçiş hakkı ücretine en fazla Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) oranında artırım yapılması suretiyle tespit edilir.

   
   

3. Geçiş hakkı nedeniyle yapılacak keşif ücreti, sabit ve mobil haberleşme altyapısı veya şebekelerinde kullanılan her türlü kablo ve benzeri gerecin taşınmazlardan geçirilmesi nedeniyle taşınmazın tekrar eski haline getirilmesi bedeli, yer değişikliği bedeli, var olan faaliyet durdurma bedeli ve benzeri adlarla alınan diğer bedeller ve tazminatlar, bu Yönetmelikte belirlenen ilkelere ve hükümlere uygun olmak kaydıyla ve taraflar arasında yapılan geçiş hakkı anlaşmasında aksi belirtilmediği takdirde işletmeci tarafından ayrıca karşılanır.

   
   

4. Geçiş hakkının kullanılması süresince geçiş hakkının kullanılmasından dolayı mevcut bir yapının, yolun, zeminin tekrar eski haline getirilmesine ilişkin iş ve işlemlerin hangi tarafça yapılacağı GHS tarafından belirlenir. Maliyeti işletmeci tarafından karşılanması suretiyle bu iş ve işlemlere ilişkin bedellerin belirlenmesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının bu işlere ilişkin birim fiyatları dikkate alınır.” hükümleri yer almakta olup mezkur Yönetmelik ekinde yıllık ücret üst sınırı aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:

Tablo 7: Ek-1 Geçiş Hakkı Ücret Tarifesi Üst Sınırları Tablosu

Bu hükümlere göre belediyelerin; sorumlulukları altındaki yerlerde işletmecilere sağlayacakları geçiş haklarına ilişkin bedelleri, mezkur Yönetmelik ekinde yer alan yıllık ücret üst sınırının her mali yılın başında Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) oranında artırılması suretiyle hesaplanan tutarı aşmamak üzere belirlemesi ve geçiş hakkı bedellerinin tarh, tahakkuk ve tahsilatını yapması gerekmektedir.

Belediyede yapılan incelemelerde; mezkur Yönetmelik’in yürürlüğe girdiği 27.12.2012 tarihinden itibaren Belediye tarafından herhangi bir geçiş hakkı ücretinin tarh, tahakkuk ve tahsilatının yapılmadığı, geçiş hakkı ücret tarifesinin belirlenmediği görülmüştür.

Bu itibarla, 2018 yıl sonu Faaliyet Sonuçları Tablosunda yer alan Gelirler ile Faaliyet Sonucu tutarlarında; 2018 yıl sonu Bilançosunda ise 12-Faaliyet Alacakları Hesap Grubu ile 59-Dönem Faaliyet Sonuçları Hesap Grubu tutarlarında hataya neden olunmuştur.

Kamu idaresi cevabında; Kamu idaresi cevabında; Türk Telekomünikasyon A.Ş.’ye yazı yazıldığı; Türk Telekomünikasyon A.Ş.’den gelen cevabi yazıda Sakarya ilinde henüz Geçiş Hakkı Sözleşmesinin imzalanmadığının belirtildiği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak; Sakarya Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde kalan ve Arifiye belediyesinin tasarrufunda ve/veya sorumluluğunda olan yerler için geçiş hakkı ücretinin Arifiye Belediyesi tarafından tahakkuk ve tahsilinin yapılması gerekmekte olup 2018 yıl sonu Faaliyet Sonuçları Tablosunda yer alan Gelirler ile Faaliyet Sonucu tutarlarında; 2018 yıl

sonu Bilançosunda ise 12-Faaliyet Alacakları Hesap Grubu ile 59-Dönem Faaliyet Sonuçları Hesap Grubu tutarlarında hataya neden olunmuştur.