Antalya Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğünün taşınmaz işlemleri ile CBS altyapısının incelenmesi sonucunda, içme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu hat verilerinin CBS’de sayısallaştırılma işlemlerinin tamamlanmadığı görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu ile 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'na göre belediyelerin görevleri arasında coğrafî ve kent bilgi sistemlerini kurmak (büyükşehir olmayan belediyeler için kurdurmak) bulunmaktadır. Büyükşehir belediyelerinin müstakil bağlı idaresi konumundaki su idarelerinin de hem bahsedilen Kanunlar hem de İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği'nin “İlkeler” başlıklı 5’inci maddesine göre de, su idarelerince, CBS veri tabanının oluşturulması, mevcut verilerin sayısallaştırılarak veri tabanına aktarılması ve sürekli güncellenmesi görevi bulunmaktadır.

2560 sayılı Kanun'da ASAT'ın temel yetki ve görevlerinin içme, kullanma ve endüstri suyu ihtiyaçlarının her türlü yeraltı ve yer üstü kaynaklarından sağlanması, dağıtılması, türlü tesisin etüt ve projesinin yapılması veya yaptırılması, kullanılmış sular ile yağış sularının

toplanması, yerleşim yerlerinden uzaklaştırılması ve zararsız bir biçimde boşaltma yerine ulaştırılması veya bu sulardan yeniden yararlanılması ve bu amaçla her türlü tesisin etüt ve projesinin yapılması veya yaptırılması olması dolayısıyla, İdare CBS altyapısında, içme, kullanma suyu hat verileri, kanalizasyon ve yağmursuyu hat verilerinin bölge, mahalle ya da sokak düzeyinde hem mekânsal veri hem de özniteliksel veri (hat uzunluğu, cinsi, ölçüleri, malzeme türü vs.) halinde sayısallaştırılması ve tematik harita katmanları halinde saklanması, atıksu, yağmursuyu çizgi ve kanalizasyon verilerinin, verinin kaynağından elde edilerek işlenmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede, ilgili birimlerden 31.12.2020 itibariyle alınan ilçe-mahalle bazındaki gerek ihale yöntemiyle gerek İdare kaynaklarıyla yapılan içme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu hatlarının boru, çap ve malzeme cinsi, hat metrajı verilerinin CBS altyapısına tam olarak işlenmediği, il sınırlarındaki hat uzunluklarının, mekânsal ve harita katmanları ile özniteliksel verilerin, verinin kaynağından elde edilerek işlenmesinin tam olarak gerçekleştirilmediği görülmüştür. Örneğin, il düzeyindeki yağmur suyu hat veri ve bilgilerinin ilgili birimde 491.173,89 mt, CBS altyapısında 223.003,65 mt; içme suyu hat veri ve bilgilerinin ilgili birimde 5.372.232,42 mt, CBS altyapısında 223.003,65 mt; kanalizasyon hat veri ve bilgilerinin ilgili birimde 2.898.673,99 mt, CBS altyapısında 86.261,55 mt olarak sayısallaştırılmıştır.

Kamu idaresi cevabında bulgu konusu hususlara iştirak etmemiş, gerekli çalışmaların yürütüldüğünü ve tarafımızca ortaya konulan verilerin sehven girildiğini ifade etmiştir. Halbuki, 2020 yılı denetimi çerçevesinde ilgili birimlerden, CBS Şube Müdürlüğünden ve nihai olarak Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığından ayrı ayrı veriler alınmış, tarafımıza verilen kullanıcı adı ve parola ile de CBS altyapısı kullanılmıştır. Sehven girildiği iddia edilen tüm veri ve bilgiler 31.12.2020 itibariyle denetim ekibine sunulan bilgiler olup bu durum dahi birimler arası koordinasyon eksikliğini ortaya koymaktadır ve ilgili CBS biriminin takip yetersizliğini göstermektedir.

Sonuç olarak, İdare yönetimindeki ve uhdesindeki hat verilerinin güncel, kaynağından ve sağlıklı elde edilerek bilgisayar tabanlı veri sistemi (CBS) altyapısında işlenmesi ve sayısallaştırılması gerekmektedir.