Hatay Büyükşehir Belediyesi altyapı hizmetlerini yürüten Alt Yapı Koordinasyon Merkezine ait gelir ve giderlerin 333 Emanetler hesabında izlendiği ve kurum bütçesine dâhil edilmediği görülmüştür.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu "Alt yapı hizmetleri" başlıklı 8'inci maddesinde; Büyükşehir içindeki alt yapı hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla büyükşehir belediye başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşların temsilcilerinin katılacağı alt yapı koordinasyon merkezinin kurulacağı, Büyükşehir ilçe belediye başkanlarının kendi belediyesini ilgilendiren konuların görüşülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katılabileceği, Alt yapı koordinasyon merkezi toplantılarına ayrıca gündemdeki konularla ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının (oda üst

kuruluşu bulunan yerlerde üst kuruluşun) temsilcilerinin de davet edilerek görüşlerinin alınabileceği, ayrıca Görev ve yetkileri başlıklı 8'nci maddesinde; ortak programa alınan alt yapı hizmetlerinin amaca uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi için "Alt Yapı Yatırım Hesabı" adı altında bir hesap oluşturulacağı ifade edilmiştir.

Anılan Kanun maddelerine dayanılarak hazırlanan Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği’nin amaç başlıklı 1'nci maddesinde ise; bu Yönetmeliğin amacının; büyükşehir belediyesi bünyesinde kurulan Alt Yapı Koordinasyon Merkezi ile Ulaşım Koordinasyon Merkezinin çalışma usul ve esaslarını düzenlemek olduğu, Alt Yapı Yatırım Hesabı başlıklı 14'ncü maddesinde; alt yapı yatırım hesabının, ortak programa alınan altyapı hizmetlerinin amaca uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi için belediye ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerine konulan ödeneklerden bu hesaba yapılacak aktarım ile kazılardan elde edilen gelirlerden oluştuğu, alt yapı koordinasyon merkezi bütçesinin büyükşehir belediye bütçesi içinde yer alacağı, ayrıca, belediye ve diğer bütün kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerine konulan ödeneklerden, alt yapı koordinasyon merkezi bünyesinde oluşturularak alt yapı yatırım hesabına aktarılacak tutarların da gelir bütçesinin ilgili bölümünde gösterileceği ve bu gelirlerin amacının dışında harcanamayacağı hüküm altına alınmıştır.

2018 yılına ilişkin yapılan incelemede ise; Hatay Büyükşehir Belediyesi tarafından alt yapı hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla oluşturulan Alt Yapı Yatırım Hesabının kurum bütçesine dâhil edilmediği ve 333 Emanetler Hesabında izlendiği görülmüştür. Bu hesabın borç tutarı 9.712.992,45 TL, alacak tutarı ise 14.991.940,58 TL olup hesap bakiyesi 5.278.948,13 TL’dir. Dolayısıyla bahsedilen tutarlar kurum bütçesine dâhil edilmemiştir.

Yapılan açıklamalar neticesinde kurum bütçesine dahil edilmesi gereken Alt Yapı Yatırım Hesabının 333 Emanetler Hesabında izlenmesi mevzuat hükümlerine aykırılık oluşturmaktadır.

Kamu idaresi cevabında; özetle kişi ve kurumların alacaklarının herhangi bir zarara uğramaması ve ilerleyen dönemlerde Büyükşehir Belediyesi ile itilafa düşmemesi amacıyla Altyapı Koordinasyon Merkezi Hesabının Kurum Bütçesi İçerisinde Yer Almayarak Emanetler Hesabında izlendiği söz konusu bulgu neticesinde görüştükleri diğer büyükşehir belediyelerinin de aynı uygulamayı yaptıklarının mütalaa edildiği belirtilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında kişi ve kurumların alacaklarının herhangi bir

zarara uğramaması ve ilerleyen dönemlerde Büyükşehir Belediyesi ile itilafa düşmemesi amacıyla Altyapı Koordinasyon Merkezi Hesabının Kurum Bütçesi içerisinde yer almayarak Emanetler Hesabında izlendiği, söz konusu bulgu neticesinde görüştükleri diğer büyükşehir belediyelerinin de aynı uygulamayı yaptıklarının mütalaa edildiği belirtilmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 333 Emanetler Hesabı, Hesabın niteliği başlıklı 260'ıncı maddesinde bu hesabın, emanet olarak nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarların izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği’nin Alt Yapı Yatırım Hesabı başlıklı 14'ncü maddesinde; alt yapı yatırım hesabının, ortak programa alınan altyapı hizmetlerinin amaca uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi için belediye ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerine konulan ödeneklerden bu hesaba yapılacak aktarım ile kazılardan elde edilen gelirlerden oluştuğu, alt yapı koordinasyon merkezi bütçesinin büyükşehir belediye bütçesi içinde yer alacağı, ayrıca, belediye ve diğer bütün kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerine konulan ödeneklerden, alt yapı koordinasyon merkezi bünyesinde oluşturularak alt yapı yatırım hesabına aktarılacak tutarların da gelir bütçesinin ilgili bölümünde gösterileceği ve bu gelirlerin amacının dışında harcanamayacağı hüküm altına alınmıştır.

Yapılan açıklamalar neticesinde; Hatay Büyükşehir Belediyesi bütçesi dahilinde izlenmesi gereken Alt Yapı Koordinasyon Merkezi Hesabının kurum tarafından 333 Emanetler Hesabında izlenmesi ve bu hesaba kaydedilen gelirlerin ve bu hesaptan yapılan giderlerin bütçeleştirilmemesi mevzuata aykırılık oluşturmaktadır.

Gelecek yıllarda yürütülecek denetimlerde bu konu izlenecektir.