Karar Künyesi
Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde uygulanan ve hastalardan tahsil edilen özel muayene bedellerinin Sağlık Uygulama Tebliği ile belirlenen tutarı aştığı görülmüştür.
İlave ücret 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 73’üncü maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenmiştir.
Bu madde hükmüne göre, kamu idaresi sağlık hizmeti sunucuları dışındaki vakıf üniversiteleri dahil sözleşmeli sağlık hizmeti sunucularınca, Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunca belirlenen sağlık hizmetleri bedeline ek olarak ilave ücret alınabilmektedir. Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerden sağlık hizmeti sunucularının giderleri ve ürettikleri sağlık hizmetlerinin maliyetleri, yapılan sübvansiyonlar dikkate alınarak
sağlık hizmetleri bedelinin iki katına kadar alınabilecek ilave ücretin tavanını belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.
2022 yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği’nin İlave Ücret başlıklı
1.9 maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde tedavi olan kişilerden kurumca belirlenen oranı geçmemek üzere ilave ücret alınabileceği, (b) bendinde ise, Yükseköğretim kurumlarına ait sağlık hizmeti sunucularında öğretim üyeleri tarafından mesai saatleri dışında bizzat verilen sağlık hizmetleri için bir defada asgari ücretin iki katını geçmemek üzere, kurumca belirlenmiş sağlık hizmetleri bedelinin poliklinik muayenelerinde en fazla iki katı, diğer hizmetlerde en fazla bir katı kadar ilave ücret alınabilir hükümlerine yer verilmiştir.
Hastane Yönetim Kurulu’nun 2022/150 Sayılı Kararında “Hastanemiz öğretim üyesi özel muayene ücretleri, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) hükümleri gereğince eki EK-2/A Ayaktan Başvurularda Ödeme Listesinde belirlenen tutarların iki katı şeklide tahsil edilmektedir. Ancak SUT fiyatlarında yeteri kadar artış yapılmaması ve hastanın muayenelerinde öğretim üyesi tercihlerinin artması nedeniyle özel muayene ücretlerine ilave olarak “Öğretim Üyesi Bilimsel Görüşü” ücreti altında 150 TL ilave ücret alınması uygun görülmüştür.” denilmek suretiyle SUT fiyatları üzerinde özel muayene ücretleri belirlenmiş, bahsi geçen karardan sonra her muayene için özel muayene ücreti olarak 164,00 TL, bilimsel görüş ücreti olarak da 150,00 TL alındığı görülmektedir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, yükseköğretim kurumlarına ait sağlık hizmeti sunucularında öğretim üyeleri tarafından mesai saatleri dışında bizzat verilen sağlık hizmetleri için poliklinik muayenelerinde en fazla iki katı, diğer hizmetlerde en fazla bir katı kadar ilave ücret alınabilir.
Diğer yandan, bilimsel faaliyetler, Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca Araştırma Geliştirme faaliyetlerinin altında yer almakta ve konusu itibariyle araştırma ve geliştirme, kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları, çevre uyumlu ürün tasarımı veya yazılım faaliyetleri ile alanında bilimsel ve teknolojik gelişme sağlayan, bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan, çıktıları özgün, deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan faaliyetleri ifade etmektedir.
İdare bulguya verdiği cevapta her ne kadar bilgi ve tecrübe paylaşımları talep edilmesinden dolayı akademik bilimsel görüş adı altında ücret alınmasına Hastane Yönetim Kurulu tarafından karar verildiği, bu uygulamadan dolayı herhangi bir kamu zararının
oluşmadığı, Sayıştay Başkanlığı tarafından gerek Sağlık Uygulama Tebliği muayene fiyatlarının artırılması yönünde, gerekse öğretim üyesi ilave ücret uygulamasına ilişkin SUT maddesinde gerekli yasal düzenlemelerin yapılması hususunda Sosyal Güvenlik Kurumuna görüş bildirilmesi gerektiği belirtilmişse de, Yönetim Kurulu kararı ile Sağlık Uygulama Tebliği ile belirlenen parasal sınırların aşılması, muayene ücretine bilimsel görüş ücreti adı altında herhangi bir ilave yapılması yürürlükte ki mevzuat hükümleri uyarınca uygun değildir.
Açıklanan nedenlerle Hastane Yönetim Kurulu'nun Özel Muayene Ücretlerine ilave muayene ücreti belirleme yetkisi bulunmadığından, Yönetim Kurulu Kararı ile Sağlık Uygulama Tebliği ile belirlenen parasal sınırların aşılmaması, muayene ücretine bilimsel görüş ücreti adı altında herhangi bir ilave yapılmaması gerekmektedir.