İdarenin finansal kiralama yöntemiyle edinmiş olduğu araçlara ilişkin olarak yapılan muhasebe kayıtlarında, finansal kiralama hesaplarının kullanılmadığı ve kiralanan araçların ilgili varlık hesaplarına dâhil edilmediği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 307’nci maddesinde; 407- Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar Hesabının, mahalli idarelerin finansal kiralama işlemlerinden doğan ve vadesi bir yılı aşan borçların izlenmesi için kullanılacağı; “Hesabın işleyişi” başlıklı 308’inci maddesinde de finansal kiralama sözleşmesinden doğan ve vadesi bir yılı aşan borçların bu hesaba alacak, hesaplanan finansal kiralama borçlanma maliyetinin 408- Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri Hesabına, edinilen maddi duran varlığın ilgili maddi duran varlık hesabına borç kaydedileceği belirtilmiştir.

Mezkûr Yönetmelik’in 238’inci maddesinde; 307-Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar Hesabının, mahalli idarelerin finansal kiralama işlemlerinden doğan ve vadesi bir yılı geçmeyen borçları ile uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki finansal kiralama işlemlerinden borçlar hesabında kayıtlı tutarlardan faaliyet dönemi sonunda vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi için kullanılacağı; “Hesabın işleyişi” başlıklı 239’uncu maddesinde de vadesi bir yıl veya faaliyet dönemiyle sınırlı borçların bu hesaba alacak, hesaplanan finansal kiralama borçlanma maliyeti 308-Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri Hesabına borç kaydedileceği, aynı zamanda uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisindeki finansal kiralama işlemlerinden borçlar hesabında kayıtlı tutarlardan faaliyet dönemi sonunda vadesi bir yılın altına inenler bu hesaba alacak, 407-Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar Hesabına borç kaydedileceği belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in 240’ıncı maddesinde, 308-Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri Hesabının finansal kiralama işlemlerinden kaynaklanan ve vadesi bir yılı geçmeyen henüz ödenmemiş borçlanma maliyetleri ile uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki ertelenmiş finansal kiralama borçlanma maliyetleri hesabında kayıtlı tutarlardan faaliyet dönemi sonunda vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi için kullanılacağı; “Hesabın işleyişi” başlıklı 241’inci maddesinde finansal kiralama borçlanma maliyetlerinden ilgili aya isabet eden kısmının ay sonlarında bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç kaydedileceği hüküm altına alınmıştır.

Yapılan incelemede; İdarenin, finansal kiralama yöntemi ile 2 adet ilaçlama aracı, 2 adet şehir içi yolcu taşıma aracı, 3 adet kar küreme aracı, 1 adet hidrolik platform, 1 adet binek araç, 1 adet arazi aracı ve 1 adet ekskavatör alımlarına ilişkin olarak yaptığı ödemelerin tamamını dönem gideri olarak muhasebeleştirdiği tespit edilmiştir.

Yukarıda yer verilen denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; Finansal Kiralama işlemlerindeki hata ve eksiklerin düzeltileceği ifade edilmiştir. Ancak 2022 yılı içerisinde herhangi bir düzeltici işlem gerçekleştirilmemesi sebebiyle İdarenin 2022 yılı mali tabolarında 630-Giderler Hesabı 2.609.526,52 TL fazla, 253-Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı 956.470,00 TL, 254-Taşıtlar Hesabı 6.047.492,99 TL, 307-Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar Hesabı 2.342.552,33 TL, 308-Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri Hesabı 781.944,48 TL, 407-Finansal Kiralama İşlemlerden Borçlar Hesabı 3.148.470,66 TL ve 408-Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri Hesabı ise 183.651,09 TL eksik tutarlarla yer almıştır.

Sonuç olarak, finansal kiralama işlemlerinin ilgili hesaplara kaydedilmesi ve mali tablolara doğru bir şekilde yansıtılması gerekmektedir.