Büyükşehir belediyesince gerçekleştirilen bir yapım işinde iş artışı kapsamında yeni birim fiyat düzenlenmek suretiyle yapım işi niteliğinde olmayan mal alımlarının yapıldığı tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihale edilen yapım işlerinde yeni birim fiyat düzenlenmesine ilişkin hususlar Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşmede bulunmayan veya fiyatı belirli olmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22’nci maddesinde düzenlenmiştir.

Anılan madde hükmü uyarınca, yeni birim fiyat, zorunlu proje değişiklikleri nedeniyle ortaya çıkan iş kalemlerinin ve söz konusu Şartname’nin 21’inci maddesine göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedellerinin tespiti için yapılmaktadır.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde, yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan işin sözleşmeye esas proje içinde kalması ve İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması şartlarının birlikte gerçekleşmesi halinde sözleşme bedelinin belli oranları dahilinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği belirtilmektedir.

Büyükşehir belediyesi tarafından ihale edilen Balıkesir İli Muhtelif Cadde ve

Sokaklarında Beton Parke ve Bordür Yapım İşi’ne ilişkin incelemelerde, söz konusu yapım işi kapsamında iş artışı yapılarak asıl işle ilgisi olmayan dairesel çöp kutusu, beton ayaklı ahşap bank, yarım daire bank gibi malların yeni birim fiyat düzenlenmek suretiyle temin edildiği görülmüştür. Bu şekilde alımı yapılan malların toplam tutarı 4.963.500 TL olup sözleşme bedelinin %9,15’ine karşılık gelmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında, zorunlu proje değişikliği şartlarını taşımayan, sözleşmeye esas proje içinde yer almayan ve asıl işten ayrılması teknik ve ekonomik olarak mümkün olan bu tür mal alımlarının yapım işi kapsamında gerçekleştirilebilmesi mümkün görünmemektedir. Nitekim, Büyükşehir Belediyesi Kent Estetiği Daire Başkanlığınca mal alımı ihalesi yapılarak parklarda kullanılmak üzere dairesel çöp kutusu, beton ayaklı ahşap bank, yarım daire bank gibi mallar halihazırda temin edilmektedir.

Dolayısıyla, yapım işi niteliğinde bulunmayan, yaptırılacak işin mütemmim cüzü ve teknik olarak ikmal edilebilmesi için gerekli olmayan, İdarelerin satın alma yoluyla temin edebileceği hareketli mobilya ve tefrişat cinsinden masa, sandalye, koltuk gibi malzemelerin yapım işleri kapsamında temin edilmesi ve bu malzemeler için yeni birim fiyat düzenlenmesi kamu ihale mevzuatına aykırılık teşkil etmektedir.

Yukarıda bahsi geçen mevzuat hükümlerine göre, şartlar oluşmadan iş artışı yapılarak yapım işi kapsamında olmayan mal alımlarının yeni birim fiyat düzenlenmek suretiyle temin edilemeyeceği aşikar olduğundan, söz konusu alımların ayrı bir mal alım ihalesi ile gerçekleştirilmesi gerektiği düşünülmektedir.