Atık giysilerin toplanması amacıyla kumbaraların kurulması, kumbaraların boşaltılarak geri dönüşüme kazandırılması hakkının ihale yapılmaksızın sözleşme ile bir firmaya verildiği görülmüştür.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde belediyelerin kiralama işlemlerinin 2886 sayılı Kanun’a tabi olduğu belirtilmiş, “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde ise taşınır ve taşınmaz malların ve hakların kiralanması “kira” tanımı içinde değerlendirilmiştir. Belediye için bir hak olan ve gelir getirici nitelikte bulunan haklar Kurum tarafından kendi imkânları ile yerine getirilebileceği gibi 2886 sayılı Kanun’a göre rekabetin ve eşit muamele ilkelerinin sağlandığı bir ortamda ihale edilmelidir.

Atık giysilerin toplanması amacıyla kumbaraların kurulması, kumbaraların boşaltılarak geri dönüşüme kazandırılması hakkı 15.02.2021 tarihli sözleşme ile 3 yıl süre ile ….Tic. Ltd. şirketine verilmiştir. Söz konusu sözleşmede 70 adet giysi kumbarasının idarenin göstereceği yerlere konulması, yıllık 84.000,00 TL olmak üzere her ayın 7’si ile 15’i arasında aylık ödenmesi ve takip eden yıllarda TEFE/ÜFE ortalaması alınarak artış yapılacağı belirtilmiştir.

Atık giysilerin çöp sahasına ulaşmadan toplanması amacıyla giysi kumbaralarının kurularak geri dönüşüme kazandırılmasında kamu yararı bulunmaktadır. Ancak kamu yararı bulunan bir durumda, bu hak sözleşme ile bir firmaya verilmemelidir.

Kamu idaresi cevabında, piyasa araştırması yapılmasına karşın giysilerin nasıl değerlendirileceği ve muhammen bedele ilişkin bir veriye ulaşılamadığı, bu işle uğraşan firmaların şifai olarak davet edilmesine karşın cevap verilmediği ve ihale yapılamadığı, kurumun zarara uğramması için talip olan firmayla sözleşme imzalandığı ve önümüzdeki süreçte 2886 sayılı Kanun'a göre işlem yapılacağı ifade edilmiştir. İdare cevabında belirtilenler söz konusu hakkın ihalesiz verilme gerekçesi olamaz.

Belediyenin yürütmekle yükümlü olduğu bir hizmeti bizzat yerine getirmeyip, üçüncü kişilere gördürebilmesi mümkün olmakla birlikte, bu husus söz konusu hizmetin bir kamu hizmeti olma niteliğini ortadan kaldırmadığı gibi, bu konuda belediyenin görevinin sona ermesine yol açmamakta ve bu hizmetin yerine getirilmesi yönünden sorumluluğu devam etmektedir. Söz konusu hakkın verilmesi kamuyu ilgilendirdiği için bunun ihale kanunu çerçevesinde şartların ve verilme süresinin belirli olduğu ve herkesin katılımına açık olan ihale usulü ile verilmesi bir zorunluluktur. Belediyeye ait olan bu hakkın Kanun çerçevesinde ihale yoluyla rekabete uygun, saydamlığı sağlayarak sürenin belirli olması gibi hususları da içerecek şekilde verilmesi gerekir. Bu çerçevede görevli ve yetkili olan Belediyenin ihale yapmadan rekabetsiz bir şekilde sözleşmeye istinaden bu hakkın kullanımına izin verebilmesi mümkün değildir.

Atık giysilerin çöp sahasına ulaşmadan toplanması amacıyla giysi kumbaralarının kurularak geri dönüşüme kazandırılması hakkının 2886 sayılı Devlet ihale Kanunu hükümlerine göre objektif ve aleniyet ilkeleri gözetilerek ihale yoluyla verilmesi gerekir.