Rize Belediyesi’nin araç kiralamalarına ilişkin çıktığı ihalelerde tip sözleşmede yer alan hükmün sözleşme tasarısında yer almadığı görülmüştür.

Kamu kurumlarının yapacakları ihalelerde uymakla yükümlü olduğu temel ihale ilkeleri, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde düzenlenmektedir. Buna göre idareler, ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

Güvenilirlik ilkesi, idarenin işlem ve eylemlerinde potansiyel istekli ve isteklilere güven vermesi, objektif, hukuka uygun, tutarlı niyet ve davranışlarıyla kendisi hakkında olumlu kanaat oluşturması gereğini ifade eder. Aksi takdirde ortaya çıkan güvensizlik, olası uyuşmazlıkların artmasına ve şikâyet yolunun sıkça kullanılmasına neden olacaktır.

Öte yandan görevlilerin ceza sorumluluğuna ilişkin hükümlerin yer aldığı 4734 sayılı Kanun’un 60’ıncı maddesinde, 5’inci maddede belirtilen ilkelere aykırı olarak ihale süreçlerini yürütenler hakkında ilgili mevzuatları gereğince disiplin soruşturması, fiil ve davranışların özelliğine göre ceza kovuşturması yapılacağı ve zararların genel hükümlere göre tazmin ettirileceği hüküm altına alınmıştır.

Hizmet İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Hizmet İşlerine ait Tip Sözleşme’nin 20.2’nci maddesine ilişkin 31 numaralı dipnotta “İş süreklilik gösteren bir mahiyette ise maddeye “Kontrol Teşkilatı ile Yüklenicinin, işin yapılmasına ilişkin olarak hizmetin ifa edildiği dönemler itibariyle birlikte tutacakları kayıtlar, işin o dönem içerisinde yapılan kısmının teslimi anlamına gelir. Ancak Yüklenici kayıt tutmaktan ve/veya tutulan kayıtları imzalamaktan imtina ederse Kontrol Teşkilatının kayıtları esas alınır ve bu kayıtların doğruluğu Yüklenici tarafından kabul edilmiş sayılır<span>” </span>ibaresi eklenecektir<span>.” denilmektedir.</span>

Yapılan incelemede, 2022/1279884 ihale kayıt numaralı “Araç ve İş Makinesi Kiralanması” ile 2022/1518484 ihale kayıt numaralı “Kentsel Atık Yönetiminin Gerçekleştirilmesi İçin Muhtelif İş Makinelerinin, Şoförsüz Temizlik Hizmet Araçlarının Çalıştırılması” işlerinin mahiyetinin süreklilik arz ettiği, ancak ihaleye ilişkin hazırlanan Sözleşme Tasarısı’nın 20’nci maddesinde Tip Sözleşme’nin 20.2’nci maddesine ilişkin 31 numaralı dipnotta bulunan ve yukarıda bahsi geçen ifadeye yer verilmediği, bu itibarla Sözleşme Tasarısı’nın 20’nci maddesinin Tip Sözleşme’nin ilgili dipnotuna uygun düzenlenmediği görülmüştür.

Kamu İhale Kurumu aynı konuyu ihtiva eden 2022/UH.II-1461 sayılı kararında, İdarenin Tip Sözleşme’de yer alan dipnotu sözleşme tasarısına eklemediği gerekçesi ile ihalenin iptaline karar vermiştir.

Tip sözleşme’de yer alan dipnotun eklenmemesi, Kamu İhale Kurumu’na yapılacak bir itirazen şikayet başvurusu ile ihalenin iptaline sebebiyet verebileceği gibi en üst düzeyde katılımı sağlamayı gözeten ve Kanun’un temel ilkelerinden olan güvenilirlik ilkesi ile de bağdaşmamaktadır.

Kamu idaresi tarafından söz konusu ihalenin süreklilik arz etmediği belirtilmiş ve bu sebeple ilgili maddenin eklenmediği belirtilmiştir. Ancak, bir yıllık sözleşmeler halinde her yıl başında ihaleye çıkılan bir işin süreklilik arz etmediğini iddaa etmek mümkün değildir. Ayrıca, yapılan ihalede araçların hafta sonu kullanılmadan hafta içi kullanılmasına yönelik olması da bu işin süreklilik arz etmediğini göstermeyecektir.

Sonuç olarak, çıkılan ihalelerde, iş süreklilik arz eden bir mahiyette ise İdarenin, Tip Sözleşme’de yer alan dipnotu sözleşme tasarısına eklemesi gerekmektedir.