Mülkiyeti Büyükşehir Belediyesine ait olan sosyal tesis niteliğindeki spor tesislerinin işletme hakkının belediye şirketine devredildiği, devir protokolünde spor tesislerinin Büyükşehir Belediyesi Spor Kulübü’nün kullanımına sunulma şartının bulunduğu ve giderlerinin Büyükşehir Belediyesi bütçesinden karşılandığı görülmüştür.

5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunun “Şirket kurulması” başlıklı 26’ncı maddesinde; “(…) Büyükşehir belediyesi, mülkiyeti veya tasarrufundaki hafriyat sahalarını, toplu ulaşım hizmetlerini, sosyal tesisler, büfe, otopark ve çay bahçelerini işletebilir; ya da bu yerlerin belediye veya bağlı kuruluşlarının % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketler ile buşirketlerin % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın belediye meclisince belirlenecek süre ve bedelle işletilmesini devredebilir. (Ek cümle: 12/11/2012-6360/10 md.) Ancak, bu yerlerin belediye şirketlerince üçüncü kişilere devri 2886 sayılı Kanun hükümlerine tabidir.” hükmü yer almaktadır.

Bu kapsamda Büyükşehir Belediyesi Meclisinin 10.11.2020 tarihli ve 2020/495 sayılı kararında, mülkiyeti Büyükşehir Belediyesine ait olan Fikri Bayrıl Spor Tesislerinin, Tevfik Lav Tesisleri içerisindeki tribün binası ile futbol sahasının ve Mümin Özkasap Spor Tesislerinin işletme hakkının belediye şirketi olan Besot Müşavirlik, Mühendislik, Müteahhitlik Hizmetleri Ulaşım Toplu Taşımacılık Sosyal Tesisler İşletmeciliği Turizm ve Enerji Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'ne (BESOT AŞ) 15 yıl süre ve 500 TL kira bedeli ile devredilmesine ilişkin protokol yapılmak üzere Büyükşehir Belediye Başkanına yetki verilmiştir.

Yapılan incelemede, Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile BESOT AŞ arasında 15.01.2021 tarihinde imzalanan adı geçen spor tesislerinin işletme devrine ilişkin protokolün 7/b maddesinde; “Devri yapılan tesislerde; altyapı sporcularının faaliyetlerinin karşılanması, Manisa Büyükşehir Belediyesi Spor Kulübünün aktif branşları ile açacağı tüm spor branşlarında ve spor okullarında tesis kullanımına izin verilmesi şartıyla tesislerin her türlü bakım, onarım ve tadilatları ile elektrik, su, doğalgaz vb. tüm abone masrafları, iştirak bedelleri, resmi harç ve vergiler Manisa Büyükşehir Belediyesine ait olacaktır.” hükmü yer almaktadır.

Bahsi geçen hüküm gereği işletme hakkı BESOT AŞ’ye devredilen tesislerin, şirket

tarafından Manisa Büyükşehir Belediyesi Spor Kulübü’nün kullanımına verildiği ve tesislerin küçük çaplı bakım onarım giderlerinin, elektrik, doğalgaz, su faturalarının Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı bütçesinden karşılandığı, belediyeye ait araçların spor kulübünce kullanıldığı ve tesislerde belediye personelinin çalıştırıldığı tespit edilmiştir.

Belediye Meclisi bahsi geçen kararda, sosyal tesis niteliğinde olan spor sahalarının 5216 sayılı Kanun’un 26’ncı maddesi kapsamında, belediye şirketine süresi ve tutarı belli olmak şartıyla işletme hakkının verilmesi için belediye başkanına yetki vermiştir. Ancak Başkanlık tarafından alınan yetkinin şirketle imzalanan protokol yoluyla genişletildiği, bir spor kulübünün kullanımına verilmesi şartıyla tesislerin giderlerinin de karşılanacağı hükmünün getirildiği görülmektedir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75/d maddesinde; “Kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi yirmibeş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. (…)” hükmü yer almaktadır. Görüldüğü üzere belediyeler kendi mülkiyetindeki taşınmazları, sadece asli görev ve hizmetlerinde kullanmak üzere mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebilmektedir. 02.02.2018 tarihli ve 30320 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16.10.2017 tarih, 2017/1 Esas 5415/1 Karar sayılı Sayıştay Genel Kurulu İçtihadı Birleştirme Kararında da, belediyelerin ancak mahalli müşterek nitelikteki hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla belediye meclislerinin bu konuya ilişkin alacakları kararla ve sadece mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına taşınmaz tahsis edebilecekleri hüküm altına alınmıştır.

Büyükşehir Belediyesi cevabında; 5216 sayılı Kanunun 26'ncı maddesinin g bendi gereği hisselerinin tamamı Büyükşehir Belediyesi'ne ait olmak üzere BESOT AŞ'nin kurulduğunu, Büyükşehir Belediye Meclisince verilen yetkiye dayanarak sosyal tesislerin adı geçen şirkete işlettirilmek üzere Başkanlık tarafından bir protokol yapıldığını, protokol hükmü gereği tesisin altyapı sporcularına kullandırılması şartıyla giderlerinin Büyükşehir Belediyesi bütçesinden karşılanacağını, bunun altında yatan amacın 5393 sayılı Kanun'un 14'üncü maddesi çerçevesinde sporun teşvik edilmesi olduğunu belirtmektedir.

Ancak 5216 sayılı Kanun'un 26'ncı maddesi gereği kurulan şirketlerin görevi; büyükşehir belediyesinin mülkiyeti veya tasarrufundaki hafriyat sahalarını, toplu ulaşım hizmetlerini, sosyal tesisler, büfe, otopark ve çay bahçelerini işletmektir. Büyükşehir belediyelerinin kendi görev ve sorumluluğu kapsamında bulunan sporu teşvik etmek, amatör

spor kulüplerine destek vermek gibi faaliyetlerini şirketleri aracılığıyla yerine getirmesi, bu yolla spor kulüplerine sosyal tesis/spor sahası kullandırması mümkün değildir.

Bu itibarla, Büyükşehir Belediye Meclis Kararı ile işletme hakkı belediye şirketine devredilen spor tesislerinin, Büyükşehir Belediyesi tarafından şirket ile imzalanan protokol yoluyla bir spor kulübüne kullandırılması ve tesislere ilişkin giderlerin bütçeden karşılanması anılan mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir.