Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesine ait bazı taşınmazların 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında ihale ile kiraya verilmeyip ecrimisil karşılığında kullandırıldığı tespit edilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15’inci maddesinde; “2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi hükümleri belediye taşınmazları hakkında da uygulanır” Denilmektedir.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Ecrimisil ve tahliye” başlıklı 75’inci maddesi

ise;

“Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9 uncu maddesindeki

yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz. (1)(2) (Ek cümle: 23/7/2010- 6009/24 md.)

…

Kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm varsa ona göre hareket edilir. Aksi halde ecrimisil alınır.

İşgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edilir…” şeklinde düzenlenmiştir.

Söz konusu mevzuattan da anlaşılacağı üzere, ecrimisil bir kiralama yöntemi değil, kamuya ait taşınmaz malların işgali ve bu işgalin tespiti sonucunda önceki kullanıma dair bir tazminattır.

Maddenin dördüncü fıkrasında da belirtildiği üzere işgal edilen taşınmaz mal için idare tarafından mülkiye amirine talepte bulunulması ve mülkiye amirince söz konusu taşınmazın 15 gün içinde tahliye ettirilmesi esastır. Aksi bir durum, yani işgal eden kişinin ödemesi için tespit edilen ecrimisil bedelinin kira ödemesi gibi esas alınarak ileriye doğru devam ettirilmesi, 2886 sayılı Kanunun her türlü satış ve kiralama gibi hususlarda ihale yoluna gidilmesi gerektiğini ifade eden amir hükümlerine aykırı olacaktır.

Belirtilen hükümler neticesinde söz konusu taşınmazlar 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında ihale yolu ile kiraya verilmelidir.

Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesinde yapılan incelemelerde, Vatan ve Asfalt caddeleri ile Şurkav çarşısında yer alan toplam 84 adet işyerinin fuzuli şagiller tarafından işgal edildiği ve söz konusu taşınmazlara ilişkin aylık ecrimisil alınarak işgallerin devam ettirilmesi açıkça Kanun’a aykırıdır.

Kamu idaresi cevabında; "Söz konusu taşınmazların Projede belirtilen amacına uygun olarak kullanılmasına ihtiyaç bulunmadığından, ihtiyaç oluncaya kadar, proje amacı dışında işlerde işgaliye ücreti ile geçici olarak kullanılmasına izin verilmektedir. Gerekli olduğunda tahliye edilerek amacına uygun kiralama ihalesi yapılacaktır" denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresinin göndermiş olduğu cevapta taşınmazların projede gösterilen amacına uygun kullanılmasına ihtiyaç olmadığından bahsedilmiştir. Burada kastedilen projenin ne olduğu ve bu projenin amacının ne olduğundan ise bahsedilmemiştir. Dolayısıyla gönderilen cevap yerinde görülememiştir.

Söz konusu bulguda mevzuatsal dayanakları da gösterilerek açıkça ifade edilmektedir ki, bu taşınmazlar ihale yöntemiyle kiraya verilmeli ve ecrimisil karşılığı kullandırılmamalıdır. Kamu İdaresinin göndermiş olduğu cevap metninde "gerekli görüldüğünde tahliye edileceği" ifade edilmiştir. Ancak bulguya konu edilen hususlar Kanun’da açıkça ifade edilmiş olup, Kamu İdaresine takdir hakkı bırakılmadığından söz konusu uygulama mevzuata aykırıdır.