İdarenin 2019 yılında devam eden yapım işlerinde; fesih talebinde bulunan yüklenicilerin, fesih talepleri onaylanmadan işi durdurduğu ve bu dönem için gecikme cezası alınmadan süre uzatımı verildiği görülmüştür.

7161 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 32’nci maddesi ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na eklenen Geçici 4’üncü madde uyarınca, imalat girdi fiyatlarında yaşanan beklenmeyen artışlar sebebiyle, belli bir dönem için sözleşmelerin feshi veya devri imkânı tanınmıştır. Bu hükümden yararlanılabilmesi için; 18.08.2018 tarihinden önce ihalesi yapılıp, bu maddenin yürürlük tarihi (18.01.2019) itibariyle devam eden sözleşme olması, yüklenicinin 60 gün içinde idareye başvurusu, ve idarenin onayı gerekmektedir.

Anılan düzenlemeden yararlanmak üzere, 2019 yılında Samsun Büyükşehir Belediyesine başvuru yapan yükleniciler olmuştur. Örneğin 20.10.2016 tarihinde sözleşmeye

bağlanan ve 31.07.2019 tarihinde bitirmesi gereken Ambarköy Restoranı İkmal İnşaatı Yapım İşi’nin yüklenicisi, söz konusu düzenlemeyi dayanak göstererek, 25.02.2019 tarihinde fesih talebinde bulunmuş ve bu tarih itibari ile çalışmalarını durdurmuştur. Oysa yüklenicinin fesih talebi idare tarafından kabul edilene kadar çalışmayı sürdürmesi gerekmektedir.

Nitekim Kamu İhale Kurulu’nun 04.04.2019 tarihli ve 2019/DK.D-71 no.lu kararı ile Geçici 4’üncü madde uygulamasına açıklık getirilmiş olup; 4735 sayılı Kanun’un Geçici 4’üncü maddesi uyarınca yüklenicinin yazılı talebine ilişkin idarenin onayının bulunmadığı aşamada ifa güçlüğü ya da imkânsızlığı halinin tespitinin henüz yapılmadığı dikkate alındığında, İdarenin onayına kadar geçecek sürede, taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyen veya işi süresinde bitirmeyen yüklenici hakkında gecikme cezası uygulanabilmesi mümkün olmaktadır.

Anılan düzenlemeler çerçevesinde, fesih talebinde bulunan yüklenicinin, başvuru tarihi ile idare onayı arasında geçen sürede, sözleşmeden doğan yükümlülüklerine uygun olarak işe devam etmesi, aksi halde gecikme cezası uygulanması gerekmektedir. Fesih talebi idare tarafından uygun görülürse, uygulanan gecikme cezası yükleniciye iade edilecektir. Ancak fesih talebi haksız görülürse, yükleniciden gecikme cezası alınacaktır.

Söz konusu yapım işinde, 27.08.2019 tarihli olur ile Belediye fesih talebini reddetmiş ve işin devam etmesine karar vermiş olup bu karar 06.09.2019 tarihinde de yükleniciye tebliğ edilmiştir. Ayrıca, yüklenicinin çalışmalarını durdurup tasfiye talebinde bulunduğu 25.02.2019 tarihi ile işin bitim tarihi 31.07.2019 tarihine kadar olan 156 günlük süre kadar süre uzatımı verilmiştir. Süre uzatımı tarihlerinin Samsun ili için havanın fen noktasından çalışılamayan tarihlere kapsaması nedeniyle, 74 gün daha eklenerek, toplamda 230 gün süre uzatımı yapılmış, iş bitim tarihi 24.04.2020 olarak belirlenmiştir.

2019 yılında hakediş düzenlenmeyen söz konusu yapım işinde, yüklenicinin fesih talebinde bulunduğu tarihte işe devam etmesi gerektiği açıktır. Yukarıda açıklanan yasal düzenlemelere göre, fesih talebi ile talebin ret edildiği tarih arasında geçen sürenin, süre uzatımı verilmesi mümkün değildir ve verilen süre uzatımının yasal dayanağı yoktur. Bu nedenle, işin bitim tarihi olan 31.07.2019’dan itibaren geçen süre için 2020 yılında düzenlenecek ilk hakedişten gecikme cezası kesintisi yapılması gerekmektedir.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na eklenen Geçici 4’üncü madde hükmü gereği, imalat girdi fiyatlarında beklenmeyen artışlar sebebiyle yapılan fesih ve devir

başvurularında, yukarıda açıklanan düzenlemeler çerçevesinde işlem tesis edilmesi, kamunun menfaatine olacaktır.