Belediyenin mali yıl bütçesi ile harcama birimlerine tahsis edilen ödeneklerin

belirlenmesinde, finansman ödenek ilişkisinin dikkate alınmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Bütçe denkliğinin sağlanması”

başlıklı 19’uncu maddesinde;

“Bütçe denkliğinin sağlanmasında bütçe gelirleri esas alınır. Gelirlerin giderleri karşılamaması halinde aradaki fark, ilk olarak gider bütçesinde öngörülen tertiplerden indirim yapılması ya da yeni gelir kaynakları bulunması suretiyle giderilmeye çalışılır. Buna rağmen denklik sağlanamamış ise, borçlanma yoluna gidilerek veya varsa önceki yıldan nakit devri yoluyla bütçe denkliği sağlanır.”,

“Ödenek kullanımı” başlıklı 35’inci maddesinde;

“Hizmetlerin önceliği ve mevcut nakit durumu gibi gerekçelerle ayrıntılı harcama ve finansman programları gözetilerek, mali hizmetler biriminin görüşleri alınarak üst yönetici tarafından ödenek kullanımına ilişkin ilkeler belirlenebilir.”,

Bütçe emanetleri hesabının niteliğini düzenleyen 248’inci maddesinde;

“Bu hesap, mali yıl içerisinde veya sonunda ödeme emri belgesine bağlandığı halde, nakit yetersizliği veya diğer sebeplerle ilgililerine ödenemeyen tutarların izlenmesi için kullanılır.” hükümleri yer almaktadır.

Yapılan incelemede, Belediyenin 2018 mali yılı bütçesinin 79.200.000,00 TL olduğu, yılsonu bütçe gider gerçekleşmesi tutarının 70.894.084,35 TL olduğu, gelir bütçesi gerçekleşme tutarının ise 54.515.581,44 TL olduğu görülmüştür. Belediyenin 2018 yılı 1 numaralı açılış fişinde 320 No.lu hesabına bakıldığında 11.511.455,42 TL önceki yıllarda bütçe gideri ile ödenek kullanıldığı halde, nakit yetersizliği ve diğer gerekçelerle ödenemeyen bütçe emaneti olduğu görülmektedir. Belediyenin 2018 yılı bütçe gerçekleşme sonuçlarına bakıldığında, gider bütçesinin % 89,51 oranında, gelir bütçesinin ise % 68,83 oranında gerçekleştiği görülmektedir.

Yukarıda yer verilen mali sonuçlara bakıldığında, Belediyenin bütçe emanetlerinde bekleyen önceki yıllardan birikmiş ödeme stokunun yüksek olduğu görülmektedir. Öte yandan, 2018 mali yılı bütçesi belirlenirken rasyonel tahminlerden uzaklaşılmış ve bütçe gerçekleşme sonuçları düşük kalmıştır.

Belediyenin 2018 yılı başında 368 Vadesi Geçmiş, Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş

Vergi ve Diğer Yükümlülükler hesabında kayıtlı 9.157.049,31 TL ödemesi gerekli olan vadesi geçmiş yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu durumda; Belediyenin mevcut borç yükü de düşünüldüğünde sürdürülebilir bir finansman yapısından uzaklaştığı görülmektedir. Bütçe emanetlerinde bekleyen tutarların yüksek olması, Belediyenin ödemelerini geciktirmesine sebep olurken, diğer taraftan bu durumun da yapılacak alımlarda maliyeti yükselten bir unsur olarak yansıdığı değerlendirilmektedir.

Sonuç olarak, bütçe hazırlanırken finansman ödenek ilişkisinin dikkate alınması ve Belediyenin finansman yapısının sürdürülebilirliği için gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Bütçe denkliğinin sağlanmasında bütçe gelirleri esas alınır. Gelirlerin giderleri karşılamaması halinde aradaki fark, ilk olarak gider bütçesinde öngörülen tertiplerden indirim yapılması ya da yeni gelir kaynakları bulunması suretiyle giderilmeye çalışılır. Buna rağmen denklik sağlanamamış ise, borçlanma yoluna gidilerek veya varsa önceki yıldan nakit devri yoluyla bütçe denkliği sağlanır. 2020 yılı bütçe çalışmalarında bulgu doğrultusunda ihtiyaç olması halinde finansman ödeneği kullanılacaktır” denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında bulguya iştirak edilmiş ve tespitler doğrultusunda gerekli işlemlerin yapılacağı belirtilmiştir. Bulgu konusu tespitlerin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.