Karar Künyesi
Kamu İdaresine ait 8 adet taşınmaz için ecrimisil, 20 adet taşınmaz için ise işgal harcı alınmak suretiyle uzun süreli olarak kullandırıldığı görülmüştür.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Meclisinin Görev ve Yetkileri” başlıklı 18’inci maddesinin (e) bendinde, belediye meclisinin görev ve yetkileri, taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması halinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermek olarak tanımlanmıştır.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde, belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işlerinin bu Kanun’da yazılı hükümlere göre yürütüleceği hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanun’un “Ecrimisil ve Tahliye” başlıklı 75’inci maddesinde, Devletin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların işgali üzerine taşınmaz ve değerleme konusunda işin uzmanı 3 kişilik bir komisyon kurulup ilgili taşınmaz için bir bedel tespiti yapılacağı ve bu bedelin tespit tarihinden geriye doğru 5 yıla kadar takdir edilecek ecrimisil isteneceği, ecrimisil talep edilebilmesi için Hazinenin işgalden dolayı zarara uğramış olma şartının da aranmayacağı, işgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği hükümlerine yer verilmiştir.
5393 sayılı Kanun’un 15’inci maddesinde, 2886 sayılı Kanun’un 75’inci maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı belirtildiğinden İdare taşınmazlarının işgal edilmesi üzerine de söz konusu 75’inci madde hükümleri uygulanmalıdır.
İşgal harcı ise 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 52’nci maddesinde düzenlenmiş olup, pazar veya panayır kurulan yerlerin, meydanların, mezat yerlerinin her türlü mal ve hayvan satıcıları tarafından işgali, yol, meydan, pazar, iskele, köprü gibi umuma ait yerlerden bir kısmının herhangi bir maksat için işgali ve motorlu kara taşıtlarının park etmeleri için il trafik komisyonlarının olumlu görüşü alınarak belediyelerce şehir merkezlerinde tesis edilen ve işletilen mahallerin çalışma saatleri içinde, taşıtlar tarafından işgali halleriyle sınırlı olmak ve belediye sınırları içinde bulunan söz konusu yerlerin satış yapmak veya sair maksatlarla ve yetkili mercilerden usulüne uygun izin alınarak geçici olarak işgal edilmesi durumları için söz konusu olabileceği ifade edilmiştir.
Yukarıdaki mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde idare taşınmazlarının kiralama işlemlerinin 2886 sayılı Kanun’a göre ihale usulleri ile gerçekleştirilmesi gerektiği zira söz konusu Kanun’da kamu taşınmazlarının kiralama dışında başka bir şekilde kullandırılmasına ilişkin herhangi bir düzenleme yer almadığı, bir taşınmazın işgalinin, işgal harcına konu olabilmesi için ise ancak mevzuatta yer verilen şartlarla sınırlı olduğu bu durum dışındaki taşınmaz işgalinin tespiti üzerine ise Kanun’un bahsedilen 75’inci maddesi hükümlerinin uygulanarak ecrimisil tespiti yapılması ve işgale uğrayan taşınmaz malın idarenin talebiyle bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede, yukarıdaki mevzuat hükümlerine aykırı olarak idare mülkiyetinde bulunan 20 adet taşınmazın işgal harcı alınarak, 8 adet taşınmazın ise ecrimisil uygulanması suretiyle kullandırıldığı tespit edilmiştir.
Kamu İdaresince, bulguda tespit edilen hususlara ilişkin olarak gerekli işlemlerin yapılmasının sağlanacağı belirtilmiştir.
Söz konusu taşınmazlarla ilgili mevzuat hükümleri ve yukarıdaki değerlendirmeler dikkate alınarak işlem tesis edilmesi gerekmektedir.