Karar Künyesi
696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında belediye şirketinden doğrudan alımla temin edilmeye başlanan personel için yaklaşık maliyet cetveli hazırlanmadığı ve buna bağlı olarak sözleşme bedelinin tahmini olarak belirlendiği görülmüştür.
696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile taşeron personelin Belediye Şirketlerinde kadroya geçirilmesi ve Belediyenin personel temininin kendi şirketleri eliyle gördürülmesi düzenlenmiştir. Bu kapsamda 28.04.2018 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 2018/11608 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Bağlı Kuruluşları ile Bunların Üyesi Olduğu Mahalli İdare Birliklerinin Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmetlerinin Gördürülmesine İlişkin Usul ve Esaslar” yürürlüğe konulmuştur.
Anılan Usul ve Esaslar’ın “Hizmetlerin gördürülmesi” başlıklı 6’ncı maddesinin üçüncü fıkrasında; bu kapsamda yapılacak personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlerin bedelinin tespitinde, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yaklaşık maliyetin tespitine ilişkin hükümlerine uyulmasının zorunlu olduğu ve bu Usul ve Esaslarda düzenlenmeyen hususlarda Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Hizmet İşleri Genel Şartnamesi ve ilgili diğer mevzuat hükümlerinin uygulanacağı ifade edilmiştir. Ayrıca taraflar arasında sözleşme imzalanmasının zorunlu olduğu ise yine anılan Usul ve Esaslar’ın dördüncü fıkrasında belirtilmiştir.
Bununla birlikte söz konusu Usul ve Esasların 5’inci maddesinin dördüncü fıkrasında;
“İdare tarafından şirkete personel gideri için yapılacak aylık ödemelerin toplamı, hizmet alımı sözleşmesinde öngörülen işçi ücretleri esas alınarak hesaplanan;
Asgari İşçilik maliyeti,
Asgari işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan %4 sözleşme giderleri ve genel giderler,
İşçilikle bağlantılı ayni giderler,
ç) Asgari işçilik maliyeti ve işçilikle bağlantılı ayni giderler toplamı üzerinden %7’ye kadar belirlenecek kâr,
dâhil işçilik giderleri toplamını aşamaz. İşçi ücretlerinin tespitinde asgari ücrette meydana gelen artışlar dikkate alınır. Asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile işçilikle bağlantılı ayni giderler ve kâr oranı, kamu ihale mevzuatı esas alınarak belirlenir.”
Denilmiştir.
Yapılan incelemede; İdare ile Niğde Belediyesi Personel Anonim Şirketi arasında imzalanan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet sözleşmesinin bedelinin yaklaşık maliyet hesabı yapılmadan tahmini olarak tespit edilen bir tutar üzerinden belirlendiği yani Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde belirtilen usul ve esaslara uyulmadan hazırlandığı anlaşılmıştır.
İdare tarafından şirkete personel gideri için yapılacak aylık ödemelerin toplamı, yukarıda yer verildiği üzere belli başlı giderlerin toplam tutarını aşamayacaktır. Bu nedenle söz konusu sözleşme bedelinin gerçekçi hesaplanmaması durumunda İdareden şirkete yapılan personel ödemeleri toplamı ile sözleşme bedeli arasında ciddi oranda uyumsuzluklar ortaya çıkabilecek, bu nedenle İdareden şirketlere yapılan ödemelerin denetimini güçleştirecek ve bu sözleşmeden alınması gereken damga vergisi tutarının gerçekçi tespit edilememesi gibi sorunlar ortaya çıkacaktır.
Belediye şirketlerinden personel alımının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22’nci maddesindeki limit ve şartlar ile 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindeki sınırlamalara tabi olmaksızın yapılabilmesi, söz konusu alımlarda herhangi bir usul ve esas olmadığı anlamına gelmemektedir. Her ne kadar, Kanun koyucu mezkûr alımları 4734 sayılı Kanun’da sayılan ihale usulleri ile doğrudan temin yönteminin dışına çıkarmışsa da 696 sayılı KHK bağlamında, yaklaşık maliyetin hazırlanması ve sözleşmenin yapılmasında ihale mevzuatına atıflar yapılmıştır.
Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine İdare tarafından; bundan sonraki süreçte Şirket ile Belediye arasında personel teminine yönelik olarak düzenlenecek olan sözleşme bedellerinin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak
hesaplanacağı ifade edilmiştir.
Sonuç olarak; 696 sayılı KHK kapsamında İdare şirketinden işçi temin edilmesinde Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde belirtilen süreçlere uyularak sözleşme düzenlenmesi gerekmektedir.