Kurumda, envantere kayıtlı olan maddi duran varlıklar için yapılan bakım onarım harcamalarının ve bu işlemlerde kullanılacak malzemelerin gider yazılmak yerine hatalı olarak aktifleştirilerek maddi duran varlıkların değerine eklendiği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 25 Maddi Duran Varlıklar Hesap grubuyla ilgili “Hesap Grubuna İlişkin İşlemler” başlıklı 187’nci maddesinde maddi duran varlıklar için sonradan yapılan ve o varlığın değerini, kullanım süresini, ürün ve hizmet kalitesini, sağlanan faydayı artıran veya üretilen mal veya hizmetlerin üretim maliyetini azaltan her türlü maliyet, ilgili maddi duran varlığın kayıtlı değerine ilave edileceği ve amortisman hesaplamasında dikkate alınacağı, bunların dışında maddi duran varlıklar için yapılan her türlü normal bakım ve onarım harcamalarının ise gider olarak kaydedileceği düzenlenmiştir.

Buna göre maddi duran varlıklarla ilgili olarak, sonradan yapılan harcamaların miktarı ve yapılan işin niteliği dikkate alınarak eğer yapılan işlem varlığı değerini artırmaya yönelik ise varlığın kayıtlı değerine ilave edilmeli, değer artırıcı bir işlem değil ise doğrudan gider yazılmalıdır.

Yapılan incelemelerde, maddi duran varlıklar için yapılan küçük tutarlı bakım onarım harcamalarının gider yazılmak yerine varlığın kayıtlı bedeli üzerine eklenerek aktifleştirildiği ve bakım onarım için kullanılacak malzemelerinde bu hesaplara kaydedildiği görülmüştür. Aşağıdaki tabloda hatalı olarak varlığın değerine eklenen bakım onarım harcamalarına ilişkin örneklere yer verilmiştir.

Tablo 11: Varlık Değerine Eklenen Bakım Onarım Harcamalarına Örnekler

Kurumun mali tablolarına göre 2021 yılı içinde 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri hesabına 2.105.870,97 TL kayıt yapılmıştır. Bu tutarın 1.239.933,80 TL’ si ihale kapsamında yaptırılan sosyal tesis yapım işine ilişkin ödemeler olup Kurumun bundan başka yapım işi bulunmamaktadır. Buna göre, yapım işi dışında hesaba kaydedilen tutar 865.937,17 TL olarak görünmektedir. Her ne kadar bir bakım onarım harcamasının varlığın değerini artırıp artırmadığı Kurumca yapılacak teknik bir değerlendirme konusu ise de; incelenen bazı örnekler, bu tutarın en azından bir bölümünün, gider olarak kaydedilmesi gerekirken varlığın kayıtlı bedeline ilave edilen bakım onarım harcamaları olduğunu göstermektedir.

Kamu idaresi tarafından hatanın 2022 yılı itibarıyla düzeltilmesine özen gösterileceği belirtilmiş olsa da yapılacak işlemler 2021 yılı mali tablolarını etkilemeyeceğinden bulgu konusu hata devam etmektedir.

Sonuçta, mali tablolarda 150, 251 ve 630 numaralı hesaplarda hatalar yer almakta olup değer arttırıcı olmayan bakım onarım harcamalarının 630 numaralı hesaba kaydedilmesi gerekmektedir.