Su abonelerinden nakit alınan teminatlar Kasa Hesabı veya Banka Hesabı yerine Gelirlerden Alacaklar Hesabında muhasebeleştirilmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 86’nci maddesinde; tahakkuk ettirilen faaliyet alacakları için bu hesabın kullanılması gerektiği belirtilmiştir. 100 Kasa Hesabına ilişkin 49’uncu maddesinde ise idarelerin muhasebe birimleri veznelerince paraların alınması, verilmesi ve saklanmasına işlemlerinde bu hesabın kullanılması gerektiği açıklanmıştır. 102-Banka Hesabına ilişkin 55’inci maddesinde de, kurum adına bankaya yatırılan paralar ve banka tarafından ilgililerine yapılan ödemelerde bu hesabın kullanılması gerektiği açıklanmıştır.

330-Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına ilişkin 257’nci maddesinde ise bir yıldan kısa vade ile nakden veya mahsuben tahsil edilen depozito ve teminatların izlenmesi için kullanılacağı hükme bağlanmıştır.

Yukarıda belirtilen Yönetmelik hükümlerine göre; İdare ile müşteri arasındaki hizmet (abonelik) sözleşmesine binaen alınan nakit teminatların, söz konusu paranın tahakkuk eden/etmesi gereken bir gelir olmaması nedeniyle, tahsilinde 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabına borç, 330-Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına alacak kaydedilmesi gerekmektedir.

İdarenin hesap ve işlemlerin incelenmesi sonucunda; İdare tarafından su abonelerinden alınan 27.207.941,07 TL tutarındaki nakit teminatların 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına kaydedildiği tespit edilmiştir. Hâlbuki bahsi geçen teminat, akdedilen sözleşmenin hukuka uygun yürütülmesini temin için alınan bir değer olması ve İdarenin geliri niteliğinde olmaması nedeniyle 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabına kaydedilmemelidir.

Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; 2020 yılında su abonelerinden alınan nakit teminat tutarlarının mevzuata uygun muhasebeleştirilmesi için gerekli çalışmalara başlanacağı ifade edilmiştir. Ancak, bulgumuzda belirtilen muhasebe kaydının ilgili yılı içinde yapılmaması nedeniyle 2019 yılı mali tablolarındaki 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabının 27.207.941,07 TL tutarında hatalı bilgi içermesine sebep olunmuştur.