İdarenin gecekondu fonu gelirleri ve giderlerinin takibi için bu fona mahsus bir banka hesabı açılmamış ve fon gelirleri İdarenin diğer cari hesaplarında takip edilmiştir.

775 sayılı Gecekondu Kanunu’nun “Fonların teşkili ve kullanılması” başlıklı 12’nci maddesinde belirtilen kaynaklardan sağlanacak gelirlerin ilgili belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanarak birer fon teşkil edileceği belirtilmiştir. Yine aynı Kanun’un 13’üncü maddesinde ise bu fonda toplanan paraların belediyelerce nasıl kullanılacağı sarih bir şekilde açıklanmıştır.

Diğer yandan, 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 5’inci maddesine göre, belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla % 10’unun ilgili belediyelerin 20.7.1966 tarih ve 775 sayılı Kanun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılacağı; kalan kısmından ise ilgili belediyeye %30, varsa büyükşehir belediyesine %10 oranında pay verileceği hüküm altına alınmıştır.

İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesinde; Hazine taşınmazlarının satışından dolayı İdarenin cari hesabına 2019 yılında toplam 151.021,46 TL aktarıldığı; söz konusu tutarın gecekondu fonu hesabına aktarılması gerekirken İdarenin cari hesabında (birden çok faaliyet için kullanılan banka hesabında) izlendiği ve yıl içerisinde tamamının kullanıldığı anlaşılmıştır. Gecekondu geliri, mevzuatta belirtilen amaca uygun olarak gecekondu önleme bölgelerinde kullanılması gerekirken, yıl içerisinde hakediş, personel, vergi, sigorta primi, icra ödemeleri ile mal ve hizmet alımı karşılığı fatura ödemelerinde kullanılmıştır.

Yukarıda yer alan denetim tespitine binaen, İdare tarafından; 775 sayılı Gecekondu Kanunu’nda gecekondu hesabının hangi idare tarafından açılacağı hususunda bir düzenleme bulunmadığı, Vakıflar Bankası Üsküdar Şubesinde 775 sayılı Gecekondu Kanunu Fon Payları Hesabının açıldığı, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Anadolu Yakası Milli Emlak Daire Başkanlığına bu konuda bilgi verildiği, bundan sonra ilgili bedellerin yeni açılmış olan hesapta takip edileceği ifade edilmiştir.

Netice olarak; gecekondu fonu gelirlerinin ve 775 sayılı Kanun’da belirtilen harcamaların takibi için söz konusu fona mahsus bir banka hesabının açılması; mevcut gecekonduların ıslahına, tasfiyesine, yeniden gecekondu yapımının önlenmesine ve bu amaçlarla alınması gereken tedbirlerin uygulanmasına katkı sağlayacaktır.