Karar Künyesi
İdare, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunundan kaynaklanan bazı gelirlerin tahakkuku ve tahsilinde sorunlar yaşamaktadır.
Bazı gelirlerin tahakkuku yeterince yapılamazken, tahakkuku yapılan bazı gelirlerin ise tahsil oranları düşük kalmaktadır. Belediyelerin öz gelirleri hizmetin kalitesi ve devamlılığı açısından çok önemlidir. Vergi gelirleri de öz gelirler içinde önemli bir paya sahiptir. Nitekim On birinci Kalkınma Planında (2019-2023) yerel yönetimlerin mali imkânlarını güçlendirmek için yerel yönetim öz gelirlerinin artırılması planlanmaktadır. Vergi gelirleri ile idari para cezalarının tahakkuk ve tahsilindeki sorunların çözümü öz gelirlerin artmasını sağlayacaktır.
Tahsilat/tahakkuk oranı; idarelerce tahakkuk ettirilen gelirlerin ne kadarının tahsil edilip bütçe gelirine dönüştüğünü, dolayısıyla kamu idarelerinin tahsil kabiliyetini ölçen bir göstergedir. Bu oran, idarenin gelir performansına ilişkin bir ölçüt olarak kabul edilmektedir. İdeal olan, tahakkuk etmiş tüm gelirlerin tahsil edilebilmesidir.
Tahsilat kapasitesi belediyeler için en önemli finansal göstergelerden biridir. Çünkü beklenen gelirlerin tahsil edilememesi idarelerin finansal güçlükler ile karşılaşmalarına yol açabilecektir. Tahsilat/tahakkuk oranlarının düşüklüğü, bu gelirlere ilişkin etkin bir gelir yönetiminin olmadığını göstermektedir.
Bazı gelir kalemlerinde tahsilat/tahakkuk oranının düşük olmasının sebepleri arasında; belediyelerin kendilerinden kaynaklanan sorunlar ile mevzuattan ve diğer kurumlardan kaynaklanan sorunlar gösterilebilir.
Yapılan incelemede; eğlence ve ilan reklam vergilerinin, işgal harcının, tatil günlerinde çalışma ruhsatı harcının, çevre kirliliği önleme gelirlerinin ve ecrimisil gelirlerinin tahsilat oranlarının düşük seviyede gerçekleştiği tespit edilmiştir.
Sonuç olarak; ilgili gelir kalemleri itibariyle tahsilat/tahakkuk oranlarında düşüklük olduğu açıktır. Bu orandaki düşüklük sürdürülebilir bir finansal yapının kurulmasında eksikliğe yol açmaktadır. Finansal olarak daha sağlam bir yapının kurulabilmesi için belediyelerin tahsil kapasitelerini yükseltmeye yönelik olarak personel sayısının yeterli hale getirilmesi, e-haciz ve e-tebligat yönteminin uygulanması gibi tüm araçların kullanılması, kurumlar arası veri paylaşımının sağlanması ve uygulayıcı personelin etkin eğitimi gibi unsurların bir bütün halinde değerlendirilmesi gerekmektedir.