Günübirlik ya da apart olarak kiralanan yerlerin emlak vergisi ile çevre ve temizlik vergisi mükellefiyetlerinin işyeri olarak belirlenmesi gerekirken mesken olarak belirlendiği görülmüştür.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3/B maddesinde; “Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya, ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır.” hükmü yer almaktadır. Yine Anılan Kanun’un 156’ncı maddesinde ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyette iş yeri; “mağaza, yazıhane, idarehane, muayenehane, imalathane, şube, depo, otel, kahvehane, eğlence ve spor yerleri, tarla, bağ, bahçe, çiftlik, hayvancılık tesisleri, dalyan ve voli mahalleri madenler, taş ocakları, inşaat şantiyeleri, vapur büfeleri gibi ticari, sınai zirai veya mesleki bir faaliyetin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yer” olarak tanımlanmıştır.

Bu hükme göre, mükelleflerin ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyetlerini sürdürdükleri yerlerin iş yeri özelliğini taşıyabilmesi için bu yerlerin ticari, sınai, zirai veya mesleki faaliyetin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yer olma özelliği taşıması gerekmektedir.

1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun “Vergi değerini tadil eden sebepler” başlıklı 33/3’üncü maddesinde;

“Vergi değerini tadil eden sebepler aşağıda gösterilmiştir.

…Bir binanın kullanış tarzının tamamen değiştirilmesi veya bir binanın ikamete mahsus mahallerinden bir kısmının dükkân, mağaza, depo gibi ticaret ve sanat icrasına mahsus mahaller haline kalbedilmesi, (Bu hükmün uygulanmasında bir apartmanın her dairesi bir bina sayılır ve tadil sebebi, yalnız kullanış tarzı tamamen veya kısmen değiştirilen daire için geçerli olur).” hükmüne yer verilmiştir.

2464 sayılı Belediye Gelirler Kanunun “Çevre temizlik vergisi” başlıklı mükerrer 44’üncü maddesinde ise “Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, iş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar çevre temizlik vergisine tabidir. Verginin mükellefi, binaları kullananlardır. Mükellefiyet binanın kullanımı ile başlar. Konutlara ait çevre temizlik vergisi, su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metreküp başına büyükşehirlerde 15 YKr, diğer yerlerde 12 YKr olarak hesaplanır. İşyerleri ve diğer şekilde kullanılan binalara ait Çevre Temizlik Vergisi, aşağıdaki tarifeye göre alınır ve büyükşehirlerde %25 artırımlı uygulanır.” <span>şeklinde düzenlemeler yer almaktadır.</span>

30.12. 2022 tarih ve 32059 (2. Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 56 sıra No.lu Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliğinin İşyerleri ve Diğer Şekilde Kullanılan Binalara Ait Çevre Temizlik Vergisi başlıklı 4’üncü maddesinin b) bendinde;

“Büyükşehir belediyelerinde uygulanacak çevre temizlik vergisi tarifesi:

2464 sayılı Kanunun mükerrer 44’üncü maddesinin beşinci fıkrasına göre, büyükşehir belediyelerinde çevre temizlik vergisi, diğer belediyelerde uygulanan çevre temizlik vergisi tutarları %25 artırılarak hesaplanacaktır. Buna göre büyükşehir belediyelerinde uygulanacak olan çevre temizlik vergisi tarifesi aşağıda yer almaktadır.” şeklindedir.

‌Tablo 8: Çevre Temizlik Vergisi Tarifesi

Yukarıda belirtilen mevzuat ve açıklamalar çerçevesinde, konaklama yeri olarak günlük kiraya verilen veya apart olarak tanımlanan yerlerin, ticari faaliyetin icrasına tahsis edilmeleri nedeniyle iş yeri sayılmaları gerektiği hususunda tereddüt bulunmamaktadır.

Bu çerçevede, İstanbul İl Emniyet Müdürlüğünden 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu’nun 2’nci maddesinde belirtilen günübirlik kiralanan evlerin detaylı adresleri resmi yazı ile istenilmiş olup gelen cevabi yazıda bu kapsamda bulunan 11 adet tesisin adres bilgileri tarafımıza sunulmuştur.

Kamu idaresinin kayıtlarında yapılan incelemede, günübirlik olarak kiralanan 11 adet yerin 7 adedinin kullanım şeklinin mesken olarak tanımlandığı ve bu duruma göre vergilendirildiği görülmüştür. Günübirlik kiralanan veya apart olarak tanımlanan yerlerin mesken olarak vergilendirilmesi Kurumun vergi gelirlerinin düşük kalmasına yol açacaktır.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, kurum tarafından günübirlik evlerinin tespit ve vergilendirilmesi ile ilgili olarak gerekli çalışmaların yapılacağı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, İdarenin gelir kaybına uğramaması için söz konusu yerlerin yukarıda açıklandığı şekilde işyeri olarak vergilendirilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.