Karar Künyesi
Belediye tarafından yapılan ihalelerde ihale yetkilisi görevinin harcama yetkilileri yerine üst yönetici olan Belediye Başkanı tarafından yerine getirildiği tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun tanımlar başlıklı 4’üncü maddesinde ihale yetkilisi, “idarenin, ihale ve harcama yapma yetki ve sorumluluğuna sahip kişi veya kurulları ile usulüne uygun olarak yetki devri yapılmış görevlileri” olarak tanımlanmaktadır. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 31’inci maddesinde harcama yetkilisi, “Bütçeyle ödenek tahsis edilen harcama birimlerinin en üst yöneticisi” olarak tanımlanmıştır. Buna göre, ihale yetkilisinin ilgili mevzuatında özel olarak belirlendiği haller dışında, 5018 sayılı Kanun’un 31’inci maddesi uyarınca belirlenmiş bulunan harcama yetkilileri aynı zamanda ihale yetkilisi olmaktadır.
Belediyelerde harcama birimleri 5018 sayılı Kanun’a paralel şekilde tanımlanmıştır. 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 63’üncü maddesinde belediye bütçesinden ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin yöneticisi harcama yetkilisi olarak tanımlanmıştır. Belediyelerde harcama yetkililiği ve dolayısıyla ihale yetkililiği görevinin daire başkanları veya müdürler tarafından yerine getirilmesi gerekmektedir.
Belediye Başkanları ise 5018 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinde üst yönetici olarak sayılmıştır. Belediye başkanlarının üst yönetici olması sebebiyle ihale yetkilisi olamaması asıl olan kuraldır. Bununla birlikte, 5018 sayılı Kanun’un 31’inci maddesi ve 31.12.2005 tarih ve 26040 sayılı dördüncü mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan Harcama Yetkilileri Hakkında 1 Sayılı Genel Tebliği’nde “teşkilat yapısı ve personel durumu gibi nedenlerle harcama yetkililerinin belirlenmesinde güçlük bulunan ve bütçelerinde harcama birimleri sınıflandırılmayan mahalli idarelerde harcama yetkisi, üst yönetici veya üst yöneticinin belirleyeceği kişiler tarafından; İçişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine yürütülebilir.” denilmektedir.
İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün konuya ilişkin yayınladığı 24.02.2005 tarih ve 2006/19 sayılı genelgede; nüfusu 10.000'den aşağıda olan ilçe belediyeleri ile harcama birimleri sınıflandırılamayan kasaba belediyelerinde harcama yetkililiği görevinin belediye başkanları tarafından yürütülmesinin İçişleri Bakanlığı tarafından uygun görüldüğü belirtilmiştir. Genelgede ayrıca, özel kalem müdürlüğü kadrosu olmadığı halde üst yönetim giderlerinin özel kalem kurumsal kodundan ödendiği durumlarda da harcama yetkililiği görevi belediye başkanına verilmiştir. Belediye başkanları, kendilerine harcama yetkililiği görevi verilen yukarıdaki istisnai durumlarda ihale yetkililiği görevini de yürütebilmektedirler.
Yapılan incelemede, Belediye tarafından yapılan ihalelerde Belediye Başkanının ihale yetkilisi olduğu görülmüştür. Belediyenin 5018 sayılı Kanun, Harcama Yetkilileri Hakkında 1 Sayılı Genel Tebliği ve Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan genelgedeki istisnai durumlar kapsamında olmadığı dikkate alındığında, Belediye üst yöneticisinin ihale yetkilisi olması mevzuata uygun düşmemektedir. 5018 sayılı Kanun’da ön görülen sorumluluk mekanizmasına da aykırı olan bu durumun düzeltilmesi adına harcama yetkililerinin ihale yetkilisi olmasına özen gösterilmesi gerekmektedir.
Kamu İdaresi tarafından bulguya iştirak edilerek, tespit edilen eksikliklerin giderilmesi yönünde çalışma yapılacağı ifade edilmiştir.