İdare ile TÜM BEL-SEN arasında akdedilen sosyal denge sözleşmesinde, mevzuatında yer almayan aile içi şiddetin önlenmesi, sosyal faaliyet, belediye imkanlarından yararlanma vb. gibi konularda düzenlemeler yapılmıştır.

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun 32’nci maddesine göre; 27.6.1989 tarihli ve 375 sayılı KHK'nin Ek 15'inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin teklifi üzerine il genel meclisince karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye başkanı, il özel idaresinde vali arasında, Toplu Sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabilecektir.

375 sayılı KHK’nin Ek 15’inci maddesinde ise; sosyal denge tazminatının ödenebilecek aylık tutarının, 4688 sayılı Kanun’a göre yapılan Toplu Sözleşme’de belirlenen tavan tutarı geçmemek üzere ilgili belediye ve il özel idaresi ile ilgili belediye ve il özel idaresinde en çok üyeye sahip kamu görevlileri sendikası arasında yapılabilecek sözleşmeyle belirleneceği belirtilmiştir.

4688 sayılı Kanun uyarınca imzalanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme’nin Yerel Yönetim Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme bölümünün “Sosyal denge tazminatı” başlıklı 1’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında ise;

“Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlilerine, 4688 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde ödenebilecek sosyal denge tazminatı aylık tavan tutarı en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) %100’üdür. Sosyal denge tazminatının verilmesi yönünde yapılabilecek sözleşmelerde, tavan tutarı aşmamak kaydıyla ödenebilecek tazminatın aylık tutarı, görev yapılan birim ve iş hacmi, görevin önem ve güçlüğü, görev yerinin özelliği, çalışma süresi, kadro veya görev unvanı ile derecesi gibi kriterlere göre farklı olarak belirlenebilir.” denilmektedir.

Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeden de görüleceği üzere, sosyal denge sözleşmesinde sadece; görev yapılan birim ve iş hacmi, görevin önem ve güçlüğü, görev yerinin özelliği, çalışma süresi, kadro veya görev unvanı ile derecesi gibi kriterlere göre tavan tutarı aşmamak kaydıyla ödenebilecek tazminatın aylık tutarı düzenlenebilecektir. Sosyal denge sözleşmelerine, sözleşmenin adı farklı dahi olsa, farklı ödemelere ve hususlara ilişkin hükümler konulması mevzuatına açıkça aykırı olacaktır.

İdarenin sosyal denge tazminatı ödemelerinin incelenmesi neticesinde; İdare ile TÜM BEL-SEN arasında akdedilen sosyal denge tazminatı konulu toplu iş sözleşmesinde, “İş Sağlığı, Güvenliği ve İş Güvencesi”, “Aile İçi Şiddetin Önlenmesi”, “Belediyenin Sosyal Faaliyet ve İmkânlarından Yararlanma” vb. gibi mevzuatına aykırı hususların yer aldığı tespit edilmiştir.

Şöyle ki:

Beylikdüzü Belediyesi ile Tüm-Bel Sen arasında akdedilen ve 01.04.2019-31.03.2020 döneminde geçerli olan sosyal denge sözleşmesinin “Mali Haklar ( Aylık Toplu İş Sözleşmesi Miktarı)” başlıklı 22’nci maddesinde;

“a)Sözleşme gereği her ayın maaş günü Unvanlı, Unvansız her memur ve sözleşmeli personele; 01.04.2019 itibaren net olarak 1.400,00-TL maaş ile birlikte ödenir.

1. İşveren, Ramazan Bayramında bulunduğu ay içinde ödenen Toplu Sözleşme miktarı kadar ikramiyeyi net olarak öder.

2. İşveren, Kurban Bayramında bulunduğu ay içinde ödenen Toplu Sözleşme miktarı kadar ikramiyeyi net olarak öder.

3. İşveren, İşçi ve Emekçilerin Birlik, Dayanışma ve Mücadele günü olan 1 Mayıs da aynı şekilde bulunduğu ay içinde ödenen Toplu Sözleşme miktarı kadar ikramiyeyi net olarak öder.

4. İşveren, Haziran ayı içerisinde Kamu çalışanı personele izin ikramiyesi olarak, bulunduğu ay içinde ödenen Toplu Sözleşme miktarı kadar ikramiyeyi net olarak öder.

1. İşveren, Eğitim ve Kültür Yardımı olarak aynı şekilde tüm çalışanlara eşit olarak bulunduğu dönem olan Eylül ayı içinde bulunduğu ay içinde ödenen Toplu Sözleşme miktarı kadar ikramiyeyi net olarak öder.

2. İşveren, Engelli personele yılda bir defaya mahsus olmak üzere Engelliler Haftası içinde bulunduğu ay içinde ödenen Toplu Sözleşme miktarı kadar ikramiyeyi net olarak öder.

Belediye Başkanının onayı alınmak şartıyla;

1. Vergi dönemlerinde ve Vergi Yapılandırması yasal olarak düzenlediği tarihlerde yapılandırmanın son tarihinden önceki 2 (iki) hafta sonu, bu konuda görevli 657 sayılı yasaya tabi personele puantaj karşılığı, vergi dönemine rastlayan ay için en fazla 4 (dört) günü

   
   

   aşmamak üzere personele çalışma saatleri dışında görev yaptıkları her gün için net 175,00 TL, yarım gün için net 85,00 TL ödenir.

2. Belediyede 657 sayılı Yasa’ya tabi olarak çalışma saatleri dışında görev yapan üst yönetici danışmanları ve Başkan Yardımcılarına Başkanlık Makamınca belirlenen nöbetler dahil olmak üzere her ay için en fazla 3 günü aşmamak üzere net 375,00 TL ödenir.

3. Başkanlık makamınca belirlenen nöbetler dahil olmak üzere harcama yetkilisi/birim yöneticilerine her ay 3 günü aşmamak üzere net 275,00 TL ödenir.

4. Görevlendirilen memur encümen üyelerine her ay en fazla 8 toplantı sayısı aşmamak üzere toplantı başına net 135,00 TL maaş ile birlikte ek ödeme yapılır.

5. Yemek yardımı olarak da işverene bağlı birimlerde görev yapan TÜM BEL-SEN Üyeleri ile üye olmayan Kamu Çalışanları (memur ve sözleşmeli personeller ) için 4.500 kalori değerinde sağlık ve hijyenik şartlara uygun servis dahil olmak üzere yemek temin etmek, ettirmek zorundadır. Yemek bedeli işveren tarafından karşılanır. Yemekler 2(iki) işveren, 2(iki) sendika temsilcisinden oluşan komisyon tarafından denetlenir. Komisyon; sözleşmenin meclis onayından sonra en geç 30(otuz) gün içerisinde oluşturulur. Kurum tarafından yemek verilmez ise TÜM BEL-SEN üyeleri ile üye olmayan Kamu Çalışanlarına 01.04.2019 - 31.03.2020 tarihleri arasında net olarak 425,00 TL yemek bedeli ödemesi yapılır. Ücretsiz izin alanlar hariç, tüm izinlerde personel bu yardımlardan faydalanmaya devam eder.

6. Beylikdüzü belediyesi tarafından işyerinde çalışan kamu emekçilerinin ikamet ettikleri adresleri dikkate alarak işe gidiş gelişlerini sağlamak amacıyla servis aracı tahsis edilir. Ancak tahsis sağlanamayan durumlarda işveren tarafından aylık akbil ücreti tutarında yol yardımı verilir.

   Doğum sonrası yasal doğum izni alan (ücretsiz izin hariç) personel yardımlardan faydalanmaya devam eder.

7. Kamu emekçisi çalışanlardan evlenmeleri halinde 1(bir) defaya mahsus net 1.000,00 TL evlilik yardımı (Kurumda iki eş çalışıyor ise, her ikisine) ödenir.

8. Kamu emekçisi çalışanın doğacak her çocuğu için net 1.000,00 TL çocuk yardımı (Kurumda iki eş çalışıyor ise, kadın çalışana) ödenir.

   
   

9. Kamu emekçisi çalışanın kendisinin ölümü halinde 1. derece yakınına belgelendirmesi halinde net 5.000,00 TL cenaze yardımı, 1. derece yakınının ölümü halinde her bir ferdi için çalışana 2.000,00 TL net cenaze yardımı yapılır.

10. a) Beylikdüzü Belediyesinde görev yapan memurlardan işbu sözleşme dönemi içinde en son uygulama tarihi 31.03.2020 olmak üzere emekli olmak isteyenlere, başka kurumlardan miktarı ne olursa olsun bu amaçla herhangi bir emeklilik sosyal destek yardımı almamış olması ve kurumda en az 2 yıl çalışmış olmak kaydıyla bir kereye mahsus olmak üzere almış olduğu emekli ikramiyesine ek olarak 35.000,00 TL emeklilik sosyal destek yardımı yapılır.

b) Yürürlükteki bu Toplu Sözleşme süresi içinde vefat eden çalışanlara; varislerin emekli aylığı bağlandığını belgelendirerek Kurumumuza müracaat etmeleri halinde veraset belgesinde belirtilen paylar nispetine bölünerek toplam net 35.000,00 TL sosyal destek yardımı ödenir. Başka bir kurumdan emekli olup, Kurumumuzda çalışıyor olması halinde (a) bendi uygulanır.”

“Aile İçi Şiddetin Önlenmesi” başlıklı 23’üncü maddesinde;

“ İşveren, şiddete maruz kalan eş’e Toplu Sözleşmeden doğan hakların yarısını (sağlık raporu, mahkeme kararı, karakol tutanağı vs. ile belgelenmesi halinde) şiddete uğrayan eş’e öder. ”

“Diğer Haklar” başlıklı 15’inci maddesinde ise;

“ Sendika Genel Merkezi veya sendikanın bağlı bulunduğu Konfederasyon ile Sendika şube ve temsilciliğin almış olduğu etkinliklerine il dışı ve il içi için talep doğrultusunda işveren;

8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günüdür. Bir toplumun ayakları üzerine onurlu ve özgür bir duruş sergileyebilmesi için, iki kutsal değer olan kadın ve emek kavramlarının bir arada anıldığı bu günle ilgili, faaliyetlere katılmak için, tüm idari birimlerdeki iş ve işlemleri aksatmayacak şekilde, kadın çalışanlarımıza, gerekli izin kolaylığı sağlanır.

1. 1 Mayıs Dünya İşçi ve Emekçilerinin Birlik, Mücadele ve Dayanışma günü nedeniyle yapılan kutlamalara katılmak üzere, Belediye imkânları dâhilinde,

2. 1 Eylül Dünya Barış Günü kutlamalarında da sendikanın yapacağı etkinliklerde, İşveren, araç, gereç ve salon tahsis eder, gerekli kolaylıkları sağlar.

3. 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Günü ile ilgili bilinci geliştirmek,

   
   

4. Kurulacak Belediyeye ait Sosyal Tesislerden; Beylikdüzü Belediyesindeki Kamu Emekçisi personelinin %50 oranında indirimli olarak yararlanmaları sağlanır.

5. Belediyeye ait tüm sağlık ünitelerinde Beylikdüzü Belediyesindeki Kamu Emekçisi sendika üyelerimize öncelik tanınır.

6. İşveren sözleşme dönemi içerisinde memurlara, uygun görülecek bir hastanede en az bir defa olmak üzere (Check-up) çekap hizmeti verilmesi sağlar.

7. Beylikdüzü Belediyesi çalışanı olan; Engelli personel ve engelli çocuğu olan personelin, Belediyeye ait; Kültür Merkezlerinde, Tiyatro, Sinema ve diğer gösteri hizmetlerinden, sosyal hizmetlerden ücretsiz faydalandırılmaları sağlanır.” hükümleri yer almaktadır.

Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; bundan sonra yapılacak sosyal denge sözleşmelerinde bulguda belirtilen hususların dikkate alınacağı ifade edilmiştir.

Netice olarak; Belediye başkanı ile yetkili sendika temsilcisi arasında imzalanan sosyal denge sözleşmesinde yer alan yukarıdaki düzenlemeler söz konusu mevzuata aykırıdır. Sosyal denge sözleşmelerinde, mevzuatında yer almayan hususların düzenlenmemesi gerekmektedir.