Kurumda çalışmakta iken emekli olan işçilere kullanılmayan yıllık izinleri için ödenen ücretlerin gerek işçi payları ve gerekse işveren payları bakımından sosyal güvenlik primine tabi tutulmadığı tespit edilmiştir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Prime esas kazançlar” başlıklı 80’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, işçiler için sigorta primine esas kazanca eklenmeyecek istisnalar sayılmıştır. Anılan fıkranın (c) bendinde ise,“(b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur. Diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınmaz” denilmiştir. Kullanılmayan yıllık ücretli izne ilişkin yapılan ödemelerin ise (b) bendinde belirtilen istisnalar arasında yer almamasından dolayı sigorta primine esas kazanç kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.

Bunun yanı sıra 4857 sayılı İş Kanunu’nun “Sözleşmenin sona ermesinde izin ücreti” başlıklı 59’uncu maddesinde; iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücretinin, sözleşmenin sona erdiği

tarihteki ücreti üzerinden ödeneceği belirtilerek bu ödemelerin ücret niteliğinde olduğu açıkça belirtilmiştir. Yine ücretlerin hak edildikleri aya mal edilmek suretiyle sigorta primine tabi tutulacağı 5510 sayılı Kanun’un 80’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca 5510 sayılı Kanun’un “Günlük kazanç sınırları” başlıklı 82’nci maddesine göre, sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak aylık kazancın üst sınırı aylık asgari ücretin 7,5 katı olup, üst sınırdan fazla olan sigortalıların kazançları da belirlenen limit dikkate alınarak prime tabi tutulacaktır.

Yapılan incelemede, Kurum uhdesinde çalışmakta iken emekli olan işçilere kullanılmayan yıllık izinleri için ödenen ücretlerin gerek işçi payları ve gerekse işveren payları bakımından sosyal güvenlik primine tabi tutulmadığı tespit edilmiştir.

Kurum tarafından işçilerin emekli olduklarında kullanmadıkları yıllık izinlere ilişkin ücretlerin son maaş bordrolarına yansıtılacağı ve bu ücretlerin sigorta primine tabi tutulmasında gerekli hassasiyetin gösterileceği belirtilmiştir.

Bu itibarla, Kurumda çalışırken emekli olan işçilere kullanmadıkları yıllık izinlere ilişkin ücretleri ödenirken, bu ücretler üzerinden sosyal güvenlik primi işçi paylarının kesilmesi ve işveren paylarının ilgililer adına Sosyal Güvenlik Kurumuna yatırılmasının sağlanması gerekmektedir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.