Başkanlık binası olarak kullanılmak üzere yaptırılacak ek hizmet binasının Fen İşleri Müdürlüğü tarafından “Belediye Ek Hizmet Binası Kaba İnşaatı Yapım İşi” ve “Belediye Ek Hizmet Binası İnce İnşaat İşleri Yapım İşi” olarak 2 parçaya ayrılarak ihale edilmesinin mevzuata aykırılık oluşturduğu görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde idarelerin bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu, eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin kısımlara bölünemeyeceği ve ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamayacağı hüküm altına alınmıştır.

4734 sayılı Kanun’da uygulama projesinin belli bir yapının onaylanmış kesin projesine göre yapının her türlü ayrıntısının belirtildiği projeyi ifade ettiği belirtilmiş olup, “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci maddesinde yapım işlerinde uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamayacağı ve uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale yapılması zorunlu olduğu hüküm altına alınmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.4.5.2’nci maddesinde “…Bu bağlamda, proje bütünlüğü olan tek bir yapım işinin parçalara ayrılarak bütünlüğü bozacak şekilde her bir parçası için ayrı ihale yapılması mümkün bulunmamaktadır. Örneğin; belli bir projesi olan ve bu kapsamda teknik ve idari şartnamesi bütünlük arz eden bir bina veya bina kompleksi yapım işi bütün olarak ihale edilecek olup, söz konusu iş parçalara ayrılarak kısmi teklif yoluyla parça parça ihale edilemeyecektir…” açıklaması yer almaktadır.

Fen İşleri Müdürlüğü 24.03.2021 tarihinde “Uşak Belediyesi Başkanlık Binası İnşaatı Yapım İşi” için ihaleye çıkmış ancak yaklaşık maliyeti 8.838.914,23 TL olan iş için verilen bütün tekliflerin yaklaşık maliyetin üstünde olmasından dolayı ihale iptal edilmiştir. Daha sonra aynı iş için; yaklaşık maliyeti 4.622.873,09 TL olan “Belediye Ek Hizmet Binası Kaba İnşaatı Yapım İşi” ve yaklaşık maliyeti 7.038.408,882 TL olan “Belediye Ek Hizmet Binası İnce İnşaat İşleri Yapım İşi” ihaleleri yapılmış ve kaba inşaat için 4.160.000,00 TL, ince inşaat için 6.792.000,00 TL olmak üzere toplamda 10.952.000,00 TL’lik sözleşme imzalanmıştır. Bu tutar iptal edilen ihalenin yaklaşık maliyetinden 2.113.085,77 TL daha fazladır.

Bina inşaatı işi bir bütündür ve proje bütünlüğü içerisinde yaptırılması gereken bütün işlerin aynı projeye dahil edilerek tek bir ihale ile yaptırılması gerekmektedir.

İdarenin cevabında belirttiği “Uşak Belediyesi Başkanlık Binası Yapım İşi”ni Belediyenin taşındığı “Ofis 1” ve “Ofis 2” binalarının bütünlüğünü sağlamak amacıyla yapması, bulgu konusu edilen proje bütünlüğünün sağlanması hususu ile ilgili değildir. Bulguda bahsedilen bütünlük kavramı; binaya ilişkin projenin bir bütün olarak yapılması gerektiği ve kaba inşaat – ince inşaat şeklinde parçalara ayırarak bir ayrım yapılamayacağı olup proje bütünlüğü olan tek bir yapım işinin parçalara ayrılarak bütünlüğü bozacak şekilde her bir parçası için ayrı ihale yapılması hususuna ilişkindir. Ayrıca idare cevabında binaya ait işin kaba ve ince işlerinin ayırarak ihaleye çıktığını kabul etmiş olup bunun eşik değerin altında kalması amacı ile yapılmadığı belirtilmiştir.

Başkanlık binası yapım işinin kaba inşaat ve ince inşaat olarak ayrı ayrı anahtar teslim götürü bedel olarak ihaleye çıkıldığı belirtilmiş olsa da bulguda bahsedilen işin bir bütün olarak yani tek bir bina inşaatında kaba ve ince inşaat işleri ayrılmadan proje bütünlüğü içinde anahtar teslim götürü bedel olarak ihaleye çıkılması gerektiğidir.

4734 sayılı Kanun’da uygulama projesi; belli bir yapının onaylanmış kesin projesine göre yapının her türlü ayrıntısının belirtildiği proje olarak tanımlanmış olup demir, beton,

kalıp, çelik imalatı ile saten alçı, boya, tavan imalatı, elektrik alt yapısı ve aydınlatma, su tesisatı ve armatürleri, havalandırma, vrf sistemleri işlerinin ayrıntılı tarifleri yapılarak proje hazırlanacağından idarenin cevabında yer alan iptal edilen ihalelere katılımın az olmasının sebebinin imalatların ayrı nitelikte olması ve ayrı tecrübe gerektirmesi bakımından iki ayrı proje hazırlanarak iki farklı ihale ile bu işlerin yaptırılmasında mevzuata uyarlılık bulunmamaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.4.5.2’nci maddesinde belli bir projesi olan ve bu kapsamda teknik ve idari şartnamesi bütünlük arz eden bir bina veya bina kompleksi yapım işinin bütün olarak ihale edileceği açıklaması yer almaktadır. İhalelerinin benzer nitelikli olmadığından bahisle iki ayrı ihale yapılması Tebliğ’de yapılan açıklamaya aykırılık oluşturmaktadır.

“Uşak Belediyesi Başkanlık Binası İnşaatı Yapım İşi”ne ilişkin 8.838.914,23 TL tutarındaki yaklaşık maliyet ihale tarihine göre güncellenerek 10.883.992,96 TL tutarında olduğu hesaplanmış, ancak ihalede geçerli olan teklifin güncellenmemiş yaklaşık maliyetin üzerinde olması nedeniyle ihale iptal edilmiştir. İki ayrı iş için imzalanan sözleşme tutarları toplamı ise 10.952.000,00 TL’dir. Yapılan güncellemeye rağmen arada hala 68.007,04 TL fark vardır. İki ayrı ihale yerine mevzuata uygun olarak tek bir ihale ile işin yaptırılması durumunda kamu kaynaklarının daha verimli kullanılmış olacağı açıktır.

Sonuç olarak; proje bütünlüğü olan tek bir yapım işinin parçalara ayrılarak bütünlüğü bozacak şekilde her bir parçası için ayrı ihale yapılması mevzuata açıkça aykırıdır. Bina yapım işinin tek bir proje kapsamında bir bütün olarak yapılmış olması gerekmektedir.