Üniversitenin mülkiyetindeki 278 ada ve 94 no.lu parselde bulunan Makine Mühendisliğine bağlı Ziraat Makinaları binası ile depo niteliğindeki yapının ve seranın zarar gördüğü, bunlar içerisindeki demirbaş, makine ve taşıtlar ile sarf malzemelerinin envanter kayıtlarının yapılmadığı, çalışır veya kullanılır durumda olanların koruma altına alınmadığı ve hurdaya ayrılması gerekenlerle ilgili işlem tesis edilmediği tespit edilmiştir.

5018 sayılı Kanun’un 8’inci maddesi uyarınca her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.

Kanun’un “Üst yöneticiler” başlıklı 11’inci maddesinde ise üst yöneticilerin; idarelerinin stratejik planlarının ve bütçelerinin kalkınma planına, yıllık programlara, kurumun stratejik plan ve performans hedefleri ile hizmet gereklerine uygun olarak hazırlanması ve uygulanmasından, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden, malî yönetim ve iç kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve anılan Kanun’da belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden Bakana; mahallî idarelerde ise meclislerine karşı sorumlu oldukları ifade edilmiştir.

Aynı Kanun’un “Mal yönetiminde etkililik ve sorumluluk” başlıklı 48’inci maddesinde ise kamu idarelerinin taşınırların yönetimi, kaydı, muhafazası ve kullanımından sorumlu oldukları, taşınırların özelliğinden veya olağan kullanımından kaynaklanan yıpranma ile usulüne uygun olarak belirlenen firelerden dolayı sorumluluk aranmadığı, kullanılmak üzere

taşınır teslim edilen görevlilerin, taşınırın korunmasından ve taşınıra verilen zararlardan sorumlu oldukları, kamu idarelerinin verilen zararların sorumlularına ödettirilmesini sağlamakla yükümlü bulundukları, kamu idarelerine ait malları edinme, kiralama, tahsis, yönetim, kullanma ve elden çıkarma işlemlerinin, mevzuatında öngörülen kurallar dahilinde hizmetin amacına uygun olarak verimlilik ve tutumluluk ilkesine göre yapılacağı, bu ilkeye aykırı eylem ve işlemlerden doğacak zararlardan, malların yönetimi veya kullanılması hususunda yetki verilenlerin sorumlu oldukları belirtilmiştir.

Yukarıda yer verilen Kanun hükümleri gereğince kamu idarelerinin üst yöneticileri ile diğer sorumluların, kamu kaynağı olan taşınmazlar ile taşınır malların muhafazasında ve kullanımında sorumlulukları bulunmakta olup aşağıda görüleceği üzere bu sorumlulukların yerine getirilmediği uygulamalar mevcuttur.

A-Rektörlüğün 21.02.1990 tarih ve 2201 sayılı yazısı ile görevlendirilen bir heyet tarafından İstanbul Florya’daki Ziraat Makinaları biriminde bulunan dayanıklı taşınırlar ile sarf malzemelerinin sayımı yapılmış, 478 adet taşınır ve sarf malzemesi demirbaş numarası, cinsi ve adedi dikkate alınarak listelenmiştir.

Listede kayıtlı pek çok taşınırın hizmet aracı, motorsuz kara taşıtı, tarım ve ormancılık makineleri ve aletleri, atölye makineleri ve aletleri ile ölçüm, tartım, çizim cihazları ve aletleri olduğu anlaşılmıştır.

Sayım Heyeti tarafından tespiti yapılıp tutanağa bağlanan ve listelenen taşınırların içerisinde 5 adet traktör, 2 adet biçerdöver ve çok sayıda tarım makinesi, araç-gereçler ve cihazların yanı sıra bunlara ait sarf malzemeleri bulunmaktadır. Ayrıca kullanılamaz durumda veya eksik olanlar ilgili taşınır ve sarf malzemesinin cins açıklaması kısmına eklenmiş ve Rektörlüğe hurda tespit komisyonu kurulması yönünde yazı yazılmıştır. Tutanak eki listede binadaki bazı taşınırların başka kurumlara verildiği veya Üniversite yerleşkelerinin adı verilerek buralara gönderildiği bilgileri de yer almaktadır. Ancak taşınırlardan binada bulunmayanların çıkış ve giriş kayıtlarına ait belgeler bulunamadığı gibi Heyetin taşınırların çıkışlarına ait bilgilere nasıl ulaştığı da bilinmemektedir.

Adı geçen binada mevcut taşınır ve sarf malzemeleri ile ilgili olarak sayım sonrasında İdare tarafından herhangi bir işlem yapılmamıştır. Zira yerinde yapılan denetimde listede yer alan pek çok taşınır ve sarf malzemesinin halen binada bulunduğu ve pek çoğunun zarar gördüğü tarafımızca tespit edilmiştir. Ayrıca söz konusu bina korunaksız, bakımsız ve doğa olaylarına açık halde bırakılmıştır.

B-Ziraat Makinaları Binasının hemen karşısında yer alan sera içerisinde istiflenmiş halde ahşap maketler tutulmakla birlikte seranın doğa olaylarına karşı korunaksız bir halde

bırakılması, bakım ve onarımlarının yapılmaması nedenleriyle içindeki malzemelerin akıbeti bilinmemektedir. Bu alanda bulunan taşınırlar hakkında İdare tarafından işlem de yapılmamıştır.

C-Depo olarak nitelenen kapalı alanda pek çok taşınır ve sarf malzemesi bulunduğu tarafımızca tespit edilmiştir. Depoda bulunan taşınır ve sarf malzemeleri ile ilgili idari bir işlem şimdiye değin yapılmamıştır.

Ç-Taşıtlar ile tarım makinelerinin bir kısmı, arazi üzerinde ve açık alanda korunaksız ve zarar görmüş halde tutulmaktadır.

TMY'nin “Envanteri yapılan taşınırların muhasebe birimine bildirilmesi” başlıklı Geçici 2’nci maddesinin birinci fıkrasında harcama birimlerince; 150, 253, 254 ve 255 hesap kodlarında izlenmesi gereken taşınırların fiili envanterlerinin 30.06.2007 tarihi itibarıyla yapılacağı ve söz konusu taşınırların kayıtlı değerleri üzerinden, kayıtlı değeri yoksa değer tespit komisyonu tarafından belirlenen değer üzerinden düzenlenecek Taşınır İşlem Fişi ile ilgili defterlere kaydedileceği, düzenlenen Taşınır İşlem Fişlerinin birer nüshasının muhasebe birimine gönderileceği ifade edilmiştir.

İkinci fıkrada ise muhasebe birimlerince daha önce 150, 253, 254 ve 255 hesap kodlarına kaydedilmiş olan değerlerin 30.6.2007 tarihi itibarıyla tutarlar üzerinden bir taraftan Net Değer Hesabına borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilerek hesaplardan çıkarılacağı, diğer taraftan Taşınır İşlem Fişlerinde gösterilen taşınırların 01.07.2007 tarihi itibarıyla ilgili hesaplara giriş kaydedilerek, envanter kayıtlarıyla uygunluğunun sağlanacağı hükmüne yer verilmiştir.

Kamu İdaresine ait İstanbul Florya’daki taşınırların yukarıda yer verilen Yönetmelik hükümlerine istinaden envanter ve kayda alma işlemlerinin yapılması, hurdaya ayrılması gerekenlerle ilgili işlem tesis edilmesi ve varsa sorumlularının belirlenmesi, taşınmazların akıbetiyle ilgili ise karar alınması gerekmektedir.

Yukarıda yer verilen tespitler ve mevzuat düzenlemeleri çerçevesinde Kamu İdaresinin 2021 yılı Bilançosunda 15 Stoklar Hesap Grubu ile 25 Maddi Duran Varlıklar Hesap Grubunda kayıtlı tutarlar; 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı, 253 Tesis Makine ve Cihazlar Hesabı, 254 Taşıtlar Hesabı ve 255 Demirbaşlar Hesabı ile 257 Birikmiş Amortismanlar ve Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabındaki eksikliklerden dolayı doğru ve güvenilir değildir.