Bütçe Emanetleri Hesabından yapılan ödemelerde, muhasebe kayıtlarına alınma sırasının gözetilmediği görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Ödenemeyen giderler ve bütçeleştirilmiş borçlar” başlıklı 34’üncü maddesi uyarınca; kamu idarelerinin nakit mevcudunun tüm ödemeleri karşılayamaması halinde giderler, muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre ödenir. Ancak, sırasıyla kanunları gereğince diğer kamu idarelerine ödenmesi gereken vergi, resim, harç, prim, fon kesintisi, pay ve benzeri tutarlara, tarifeye bağlı ödemelere, ilama bağlı borçlara, ödenmemesi halinde gecikme cezası veya faiz gibi ek yük getirecek borçlara ve ödenmesi talep edilen emanet hesaplarındaki tutarlara öncelik verilmesi gerekmektedir.

Mezkûr Kanun’un “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61’inci maddesinin altıncı fıkrasında da; Muhasebe yetkililerinin, 34’üncü maddenin ikinci fıkrasındaki ödemeye ilişkin hükümler ile bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen ödemeye ilişkin kontrol yükümlülüklerinden dolayı sorumlu olduğu hükmü yer almaktadır.

Diğer yandan, Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 248 ve 249’uncu maddelerinde, 320-Bütçe Emanetleri Hesabının niteliği ve hesaba ilişkin işlemler düzenlenmiştir. Yönetmelik’te Hesabın, mali yıl içerisinde veya sonunda ödeme emri belgesine bağlandığı halde, nakit yetersizliği veya diğer sebeplerle ilgililerine ödenemeyen tutarların izlenmesi için kullanılacağı; yapılacak ödemelerde söz konusu tutarların muhasebe kayıtlarına alınma sırasının gözetileceği belirtilmiştir.

Mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, İdarenin nakit mevcudunun tüm ödemeleri karşılayamaması nedeniyle emanet hesaplarına alınan tutarların mevzuatında belirtilen ödemelere öncelik vermek şartıyla muhasebe kaydına alınma sırasına göre ödenmesi gerekmektedir. Bununla birlikte emanet hesaplarda izlenen söz konusu tutarların kayda alınma sırasına göre ödenmesinden muhasebe yetkilisinin sorumlu olacağı açıktır.

Ancak, bütçe emanetleri hesabının işleyişinin incelenmesi neticesinde; ödeme emri numarası 200 ila 250 arasında olanların ilgililere ödenme tarihleri irdelenmiş ve sırasıyla ödeme yapılmadığı tespit edilmiştir. Örneğin, Ödeme emri numarası 248 olan bütçe emanetindeki tutar ilgilisine 23.02.2023 tarihinde ödenmiş iken ondan önce bütçe emanetine alınan ödeme emri numarası 201 olan bütçe emanetindeki tutar 18.04.2023 tarihinde ilgilisine ödenmiştir. Halbuki, ilgililerine ödenmek amacıyla bütçe emanetine alınan tutarlar muhasebe kaydına alınma sırasına göre ödenmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak, bütçe emanetine ilgililere ödenmek üzere alınan tutarların mevzuatında belirtilen şekliyle, bütçe emanetine alınma sırasına göre ödenmesi gerekmektedir.