Karar Künyesi
Bazı Şirket personelinin Şirket bünyesinde çalışmadığı, söz konusu personelin Ankara Büyükşehir Belediyesi ile ASKİ Genel Müdürlüğündeki çeşitli birimlerde görevlendirildiği tespit edilmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 16’ncı maddesinde; kendi kuruluş kanunları gereğince özel hukuk hükümlerine göre yönetilmek veya ticari şekilde işletilmek üzere Devlet, il özel idaresi, belediye ve köy ile diğer kamu tüzel kişileri tarafından kurulan kurum ve kuruluşların da tacir sayılacağı belirtilmiştir. Aynı Kanun’un “Tacir olmanın hükümleri” başlıklı 18’inci maddesinde her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerektiği; “Özen ve bağlılık yükümlülüğü” başlıklı 369’uncu maddesinde ise, yönetim kurulu üyeleri ve yönetimle görevli üçüncü kişilerin, görevlerini tedbirli bir yöneticinin özeniyle yerine getirmek ve şirketin menfaatlerini dürüstlük kurallarına uyarak gözetmek yükümlülüğü altında olduğu ifade edilmiştir.
Bununla beraber 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ek 20’nci maddesi ile belediyeler ile bağlı kuruluşlarının personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlerini, doğrudan hizmet alımı suretiyle, ortaklık pay şartını sağlayan şirketlerinden birine gördürebilecekleri düzenlenmiştir. Buna göre, Şirket personelinin fiilen Ankara Büyükşehir Belediyesi ile ASKİ Genel Müdürlüğünde bünyesinde çalıştırılmasının yapılacak sözleşme ve ödenecek hakedişler kapsamında gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
BELKA A.Ş.’nin personel kayıtları üzerinde yapılan incelemelerde; 2022 yılında toplam maliyeti 4.234.835,45 TL olan 19 Şirket personelinin (merkez kadro) Ankara Büyükşehir Belediyesi ile ASKİ Genel Müdürlüğündeki çeşitli birimlerde daimi olarak görevlendirildiği görülmüştür. Bu personel için anılan Kurumlar ile doğrudan hizmet alımı ve sözleşme yapılmadığı gibi sosyal hakları dâhil tüm masraflarının Şirket hesaplarından karşılandığı, bu kişiler için ilgili Kurumlardan herhangi bir bedel alınmadığı tespit edilmiştir. Söz konusu durum basiretli bir iş adamı gibi hareket etme yükümlülüğüne ve özen yükümüne aykırılık teşkil etmektedir.
Diğer taraftan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanun’un ilgili hükümlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan personelin bu kurumlar arasında geçiş yapabilmesine veya geçici görevlendirilmesine ilişkin düzenlenmeler bulunmaktadır. Ancak 6102 sayılı Kanun’a tabi olan ve kâr amacı güden belediye şirketleri personelinin başka kurum ve kuruluşlarda geçici
görevlendirilmesine ilişkin herhangi yasal bir düzenleme de bulunmamaktadır. Yani BELKA A.Ş. personelinin herhangi bir bedel alınmaksızın ve sözleşme yapılmaksızın yukarıda bahsedilen Kurumlarda görevlendirilmesi Şirket menfaatlerini zedelediği gibi yapılan görevlendirmeler de hukuki dayanaktan yoksundur.
Kamu idaresi cevabında; bulgu konusu husus kabul edilmiş ve Şirket dışında görevlendirilen personelin doğrudan hizmet alımı suretiyle görevlendirilmesi ya da yapılan görevlendirmelerin iptal edilerek Şirket bünyesinde çalıştırılması için gerekli işlemlere başlandığı belirtilmiştir.
Sonuç olarak; söz konusu personelin, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK’ya eklenen Ek Madde 20 uyarınca doğrudan hizmet alımı suretiyle yukarıda anılan Kurumlarda görevlendirilmesi ya da yapılan görevlendirmelerin iptal edilerek Şirket bünyesinde çalıştırılması gerekmektedir.