Manisa Büyükşehir Belediyesi Bölgesel Isıtma Sistemleri ve Tanzim Satış İşletmesi Müdürlüğü abonelik ücretlerinin yılı içinde tahsil edilemeyen alacaklarının dönem sonunda takibat yapılmadan 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına aktarıldığı görülmüştür.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Büyükşehir ve ilçe belediyelerinin görev ve sorumlulukları” başlıklı 7’nci maddesinin (y) bendinde, merkezî ısıtma sistemleri kurmak, kurdurmak, işletmek veya işlettirmek hususu büyükşehir belediyelerinin görevleri arasında sayılmaktadır. Buna istinaden 2013 yılında faaliyete geçen ve Soma Belediyesi tarafından işletilen Soma Bölgesel Isıtma Sistemi, 6360 sayılı Kanun’la Manisa Belediyesi’nin büyükşehir belediyesi statüsüne dönüşümünden sonra 10.01.2015 tarihinde Büyükşehir Belediyesine devredilmiştir.

Büyükşehir Belediyesi tarafından daha verimli ve aktif kullanım sağlamak amacıyla bütçe içi işletme statüsünde oluşturulan "Manisa Büyükşehir Belediyesi Bölgesel Isıtma Sistemleri ve Tanzim Satış İşletmesi Müdürlüğü" ile faaliyetleri yürütülen sistemin abonelik ücretleri, Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından belirlenmektedir. Bu konuyla ilgili Meclis kararında, idarece belirlenecek abonelik ücretlerinin aboneden peşin veya 6 taksite kadar tahsil edilebileceği belirtilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabının niteliğine ilişkin 89’uncu maddesinde, bu hesabın mevzuatı gereğince tahakkuk ettirilen faaliyet alacaklarından takibe alınan tutarlar ile bunlardan yapılan tahsilat, tecil ve terkinlerin izlenmesi için kullanılacağı; 90’ıncı maddesinde ise, ilgili servislerce muhasebe servisine bildirilen takibe alınmış alacakların, düzenlenecek muhasebe işlem fişi ile gelirlerden takipli alacaklar hesabına borç, ilgisine göre gelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden tecilli ve tehirli alacaklar hesabına alacak kaydedilerek takip kayıtlarının yapılacağı, ayrıca söz konusu takibe alma işlemlerinin ilgili servislerce gün sonuna kadar muhasebeye bildirilmesi gerektiği ifade edilmiştir.

Bu çerçevede, abonelik ücretlerinin peşin veya taksitlendirilerek tahsil edilmesi durumunda, bedellerin 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabında muhasebeleştirilmesi, gelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden takipli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan içinde bulunulan mali yılsonunu geçmeyen bir süre ile tecil veya tehir edilen tutarların 122 Gelirlerden Tecilli ve

Tehirli Alacaklar Hesabında izlenmesi, tahakkuk etmiş abonelik ücretlerinin ödeme sürelerinin geciktirilmesi halinde ise takip işlemleri başlatılarak 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına kaydedilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

Yapılan incelemede, 2021 yılı içerisinde 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabında izlenen ve tahsil edilemeyen 3.515.068,67 TL değerindeki alacağın tamamının herhangi bir takip işlemi başlatılmadan 121 Gelirlerden Alacaklar Hesabına aktarıldığı, geçmişten gelen tutar da dâhil edildiğinde hesabın borç bakiyesi toplamının 6.784.570,57 TL olduğu tespit edilmiştir.

Büyükşehir Belediyesi cevabında; ilgili hesaplara ilişkin düzeltme kayıtlarının yapıldığını bildirmişse de 2022 yılında yapılmış işlemlerin 2021 mali tablolarındaki eksikliği düzeltici etkisi bulunmamaktadır.

Sonuç itibariyle, faaliyet alacağının takibe alınmadığı halde takipli alacaklar hesabında muhasebeleştirmesi, Büyükşehir Belediyesinin 2021 yılı Bilançosunun 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabında hataya neden olmuştur.