4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu çerçevesinde imzalanan sosyal denge sözleşmesinin incelenmesi neticesinde; “Sosyal Denge Tazminatı” başlıklı 6’ncı maddesinde “Bu sözleşmeden yararlananlara Ramazan Bayramı öncesi verilen sosyal denge tazminatlı maaşlarına ilaveten 750 TL; Kurban Bayramı öncesi verilen sosyal denge tazminatlı maaşlarına ilaveten 1100 TL ödenir.” denilmek suretiyle sosyal denge sözleşmesine konusu dışında hüküm konulduğu görülmüştür.

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun “Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması” başlıklı 32’nci maddesinin birinci fıkrasında;

“27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin teklifi üzerine il genel meclisince karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye başkanı, il özel idaresinde vali arasında toplu sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabilir. Bu sözleşme bu Kanunun uygulanması bakımından toplu sözleşme sayılmaz ve bu kapsamda Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurulamaz.”

375 sayılı KHK nin Ek 15 inci (Ek: 4/4/2012 - 6289/33 md.) maddesinde ise;

“Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlilerine sosyal denge tazminatı ödenebilir. Sosyal denge tazminatının ödenebilecek aylık tutarı, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununa göre yapılan toplu sözleşmede belirlenen tavan tutarı geçmemek üzere ilgili belediye ve il özel idaresi ile ilgili belediye ve il özel idaresinde en çok üyeye sahip kamu görevlileri sendikası arasında anılan Kanunda öngörülen hükümler çerçevesinde yapılabilecek sözleşmeyle belirlenir.”

Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2020 ve 2021 yıllarını Kapsayan 5. Dönem Toplu Sözleşmenin “Yerel Yönetim Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme” hükümlerini düzenleyen dördüncü bölümünün “Sosyal denge tazminatı” başlıklı 1’inci maddesinde de;

“Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlilerine, 4688 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde ödenebilecek sosyal denge tazminatı aylık tavan tutarı en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) %100'üdür. Sosyal denge tazminatının verilmesi yönünde yapılabilecek sözleşmelerde, tavan tutarı aşmamak kaydıyla ödenebilecek tazminatın aylık tutarı, görev yapılan birim ve iş hacmi, görevin önem ve güçlüğü, görev yerinin özelliği, çalışma süresi, kadro veya görev unvanı ile derecesi gibi kriterlere göre farklı olarak belirlenebilir.” denilmektedir.

Mevzuat hükmünden açıkça anlaşılacağı üzere sosyal denge tazminatı ödenmesine ilişkin 4688 sayılı Kanun, 375 sayılı KHK ve 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesinde, “bayram ikramiyesi” adı altında gerçekleştirilebilecek bir ödeme ile ilgili herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle İdare ile ilgili yerel hizmet sendikası arasında imzalanan “Sosyal denge tazminatı sözleşmesi”ne “bayram ikramiyesi” adı altında yeni bir gider kalemi eklenmesi Sosyal Denge Tazminatı ödemelerine dayanak olan yasal düzenlemelere aykırılık teşkil etmektedir.

Yukarıda bahsi geçen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, yerel yönetimlerce imzalanan sosyal denge sözleşmelerine konusu dışında hükümler konulamayacağı açıktır. Bu nedenle yeni sözleşmede bayram ikramiyesi ödenmesi gibi sözleşme konusu olmayan hükümlerin yer almaması gerekmektedir.