Sakarya Büyükşehir Belediyesi tarafından Serdivan Belediyesine otopark gelirlerine ilişkin aktarılması gereken paylar aktarılmamaktadır. Serdivan Belediyesi tarafından da aktarılmayan bu tutarlara ilişkin bir muhasebe kaydı yapılmamıştır.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7 nci maddesinin (f) bendi uyarınca karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek Büyükşehir Belediyelerinin yetkileri arasındadır.

5216 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi büyükşehir belediyesinin gelirlerine ve gelirlerin ilçe belediyeleri ile paylaşılmasına dair düzenlemeler içermekte olup (f) bendinde; Kanunun 7 nci maddesinin (f) bendine atıf yapılmakta ve bu bende göre; tespit edilen park yerlerinin işletilmesinden elde edilen gelirlerin %50’sinin, ilçe ve ilk kademe belediyelerine nüfuslarına göre dağıtılması öngörülmektedir.

Aynı Kanunun 23 üncü maddesinin (o) bendinde ise;

“Büyükşehir belediyeleri ve bağlı kuruluşları ile ilçe (…)(1) belediyeleri; tahsil ettikleri vergiler ve benzeri malî yükümlülüklerden birbirlerine ödemeleri gereken paylar ile su, atık su ve doğalgaz bedellerini zamanında yatırmadıkları takdirde, ilgili belediye veya bağlı kuruluşun talebi üzerine söz konusu tutar, İller Bankası tarafından, yükümlü belediyenin genel bütçe vergi gelirleri payından kesilerek alacaklı belediyenin hesabına aktarılır…” denilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabına ilişkin “Hesabın işleyişi” başlıklı 88 inci maddesinde; “(1) Gelirlerden alacaklar hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.

1. Borç

   
   

   1) Gelir tahakkuk tutarları bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

   …

2. Alacak

…

4) İlgili servislerden yıl içerisinde takibat servisine devredilen gelirlerden alacaklar bu hesaba alacak, 121-Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına borç kaydedilir…” hükmü yer almaktadır.

Büyükşehir Belediyelerinin durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek yetkileri arasındadır. Bu yetki kapsamında Büyükşehir Belediyesi tarafından elde

edilen gelirlerin %50’sinin ilçe ve ilk kademe belediyelerine nüfuslarına göre aktarılması gerekmektedir. Ayrıca aktarılması gereken bu tutarların ilçe ve ilk kademe belediyelerince muhasebe kayıtlarında 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabında veya vadesi geçmiş ise 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabında izlenmesi gerekmektedir. Bu payların aktarılmaması durumunda ise; ilgili ilçe ve ilk kademe belediyesinin İller Bankasına talepte bulunması üzerine, ilgili paylar Büyükşehir Belediyesinin genel bütçe vergi gelirleri payından kesilerek, alacaklı belediyenin hesabına aktarılması sağlanmalıdır.

Sakarya Büyükşehir Belediyesinden otopark gelirlerine ilişkin alınan resmi yazıda; Serdivan Belediyesine aktarılması gereken toplam tutarın 158.489,45 TL olduğu belirtilmiştir. Bu tutarın 28.198,45 TL’si 2018 yılında tahakkuk etmiştir. Otopark gelirinden alınacak paylara ilişkin Serdivan Belediyesince muhasebe kayıtlarında 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı ile 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesaplarına kayıt yapılmamıştır.

Bu durum Serdivan Belediyesinin mali tablolarında 600 Gelirler Hesabı ile 120 Gelirlerden Alacaklar Hesaplarının 28.198,45 TL, 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabının ise 130.291,00 TL (158.489,45 - 28.198,45) eksik görünmesine sebep olmaktadır. Ayrıca Büyükşehir Belediyesi tarafından Serdivan Belediyesine aktarılması gereken tutarın aktarılmaması Serdivan Belediyesinin gelir kaybına uğramasına sebep olmaktadır.

Kamu idaresi cevabında; "17.05.2019 tarih ve 281 numaralı yazı ile Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanlığına bildirilmiş olup, Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 75703187.841.02.17.16469 sayılı yazı ile bulgu gereğinin yerine getirileceği bildirilmiştir. İlgili yazılar ektedir." denilmiştir.

Sonuç olarak Belediye tarafından bulgumuza iştirak edilerek gerekli işlemlerin yapılacağı belirtilmiştir. Ancak muhasebe kayıtlarının yılı içinde mevzuata uygun olarak yapılmaması, 2018 yılı mali tablolarında 600 Gelirler Hesabı ile 120 Gelirlerden Alacaklar Hesaplarının 28.198,45 TL, 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabının ise 130.291,00 TL eksik görünmesine sebep olmaktadır.