Kemalpaşa Belediyesi tarafından, kullanılma olanaklarını yitiren toplam 43 adet taşıt ve makinenin hurdaya ayırma işleminin tamamlanmadığı ve kayıtlı değerleri üzerinden 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı ile 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabına kaydedilmediği görülmüştür.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesi ile “Hurdaya ayırma nedeniyle çıkış” başlıklı 28’inci maddesinde; ekonomik ömrünü tamamlamış veya tamamlamadığı halde teknik ve fiziki nedenlerle alınış amaçları doğrultusunda kullanılma imkânı kalmayan veya tamiri mümkün veya ekonomik olmayan arızalar nedeniyle kullanılmasında yarar görülmeyerek hizmet dışı bırakılan taşınırların hurda olduğu ifade edilerek kurumun sahip olduğu taşınırlardan bu özellikleri taşıyanların Yönetmeliğe göre oluşturulacak komisyon marifetiyle hurdaya ayrılıp ayrılmayacağının değerlendirileceği ve komisyonca hurdaya ayrılmasına karar verilen taşınırlar için kayıttan düşme teklif ve onay tutanağı düzenlenip bu taşınırların harcama yetkilisinin onayı ile kayıttan çıkartılması gerektiği belirtilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 224’üncü maddesinde;

“(1) Bu hesap, çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını yitiren maddi duran varlıkların izlenmesi için kullanılır.”

denilmektedir.

Aynı Yönetmelik’in “Hesabın işleyişi” başlıklı 225’inci maddesinde;

“(1) Elden çıkarılacak stoklar ve maddi duran varlıklar hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.

1. Borç

   
   

   1. Kullanılma olanaklarını yitiren maddi duran varlıklar kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba borç, ilgili maddi duran varlık hesabına alacak; ayrılmış olan amortisman tutarı 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç kaydedilir.

…”

hükmü yer almaktadır.

Yönetmelik hükümlerine bakıldığında; maddi duran varlıkların kullanılamaz hale gelmesi durumunda ilgili hesaba alacak, 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabına borç, bu varlıklar için ayrılmış olan amortisman tutarının 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak, 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç kaydedilmesi gerektiği görülmektedir.

Kurumun 2018 yılı hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde, ekonomik ömrünü tamamlamış, kullanma olanağını yitiren, tamiri mümkün veya ekonomik olmayan toplam 43 adet taşıt ve makinenin gayri faal olarak bulunduğu görülmüştür. Ancak bu taşınırlara ilişkin mezkur Yönetmelik hükümlerine göre hurdaya ayrılma işlemi için komisyon oluşturulmadığı ve bu işlemlerin tamamlanmadığı, kullanma olanağını yitiren bu maddi duran varlıkların 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabına ve bu maddi duran varlıkların biriken amortisman tutarlarının da 299 Birikmiş Amortisman Hesabına kaydedilmediği tespit edilmiştir.

Çeşitli sebeplerle kullanılma olanağı kalmayan taşıtların ve makinelerin, 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı ile 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabında izlenmemesi nedeniyle kurumun mali tablolarında söz konusu hesaplar olması gerekenden düşük, ilgili maddi duran varlık hesapları ise fazla görünmektedir. Mali tabloların Belediyenin gerçek durumunu yansıtması için hurdaya ayırma işlemlerinin tamamlanarak ilgili hesaplara gerekli kayıtların yapılması sağlanmalıdır.

Kamu idaresi cevabında; “Belediyemizin uhdesinde bulunup kullanılma olanakları yitirilen 43 adet taşıt ve makinenin 22 tanesinin Karayolları ve emniyet nezdinde hurdaya ayırma işlemleri tamamlanmak üzere olup, hurdaya ayırmalarını müteakip ilgili muhasebe kayıtlarına aktarılmaları sağlanacak ve ilgili yönetmelik hükümlerine göre MKE teslimi sağlanacaktır. Diğer araçlardan bazılarının ise fiziki şartlar ve zorluklar neticesinde motor ve şasi numaralarına erişilemediği bir kısmının da mahkemelerde devam eden çeşitli dosyalar nedeniyle sonuçlandırılamadığı anlaşılmış olup, bu işlemlerin sonuçlandırılmasına müteakip fiilen kullanılma imkânı bulunmayan taşıt ve makinelere ilişkin hurdaya ayırma ve MKE ye teslimi süratle yapılacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından bulguda belirtilen fiilen kullanılma imkânı bulunmayan taşıt ve makinelere ilişkin hurdaya ayırma işlemlerinin ve MKE'ye tesliminin süratle yapılacağı ifade edilmekle birlikte, 2018 yılı içerisinde herhangi bir düzeltme yapılmadığından 2018 yılı mali tablolarında 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı, 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabı ve ilgili maddi duran varlık hesapları hatalı görünmektedir.