Ankara Büyükşehir Belediyesi 2018 yılı denetimi kapsamında yapılan incelemelerde, İdare tarafından, ilçe belediyelerinin sorumluluk alanlarındaki taşınmazlardan geçirilen kablo ve benzeri gereçlerden doğan geçiş hakkı ücretlerinin ilgili ilçe belediyelerine aktarılmadığı ve geçiş hakkı ücretlerinin tahakkuk kayıtları yapılmadan, tahsil edildiğinde muhasebeleştirildiği tespit edilmiştir.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının (Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı) 27.12.2012 tarih ve 28510 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 01.01.2014 tarihinde yürürlüğe giren "Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Taşınmazlardan Geçirilmesine İlişkin Yönetmelik" uyarınca Belediye Meclisi tarafından 11.05.2016 tarih ve 880 sayılı kararıyla geçiş hakkı ücret tarifesi belirlenmiştir. Meclis kararında belirlenen tarife üzerine altyapı sağlayıcıları ile sözleşmeler yapılmış ve geçiş hakkı bedellerine ilişkin tahsilatlar gerçekleştirilmiştir. Ancak ilçe belediyelerinin sorumlu olduğu yerlerden elde edilen geçiş hakkı ücretlerinin ilgili ilçe belediyelerine aktarılmadığı görülmüştür.

Tablo 5: Geçiş Hakkı Ücreti İlçe Belediyelerine Aktarılması Gereken Tutarlar

Yukarıdaki tabloda görüleceği üzere İdare, 2013-2018 yılları arası altyapı

sağlayıcılarından 15.797.422,32 TL' lik geçiş hakkı ücretini ilgili birimce tahakkuka bağlamıştır. İlçe belediyeleri adına 6.121.205,42 TL tahakkuk ve 1.757.487,03 TL tahsilat gerçekleştirilmiştir. Ancak bu zamana kadar tahakkuka bağlanarak tahsilatı gerçekleştirilen geçiş hakkı ücretlerinden ilçe belediyelerine herhangi bir aktarım yapılmamıştır.

Geçiş hakkı ücretleri ile ilgili bir diğer husus ise birimlerin tahakkuk kayıtlarının uyumlu olmadığı ve tahsil edildiğinde muhasebeleştirildiğidir. Geçiş hakkı ücretlerine ilişkin AYKOME şube müdürlüğünden alınan veriler ile gelir tahakkuk servisinden alınan veriler karşılaştırılmış olup gelir tahakkuk servisindeki kayıtların 3.207.514,40 TL eksik olduğu, geçiş hakkı ücretine ilişkin tahakkukların muhasebeleştirilmediği ve bu ücretlerin tahsil edildiğinde muhasebe kayıtlarına girdiği belirlenmiştir.

Sonuç olarak; İdare tarafından, ilçe belediyelerinin sorumluluk alanlarından elde edilen geçiş hakkı ücretlerinin ilgili ilçe belediyelerine aktarılması gerekmektedir. Ayrıca birimler arası koordinasyon sağlanarak eksik tahakkuk kayıtları düzeltilmeli ve geçiş hakkı ücretlerine ilişkin tahakkuk kayıtları ilgili hesaplara alınmalıdır. Geçiş hakkı ücretlerinin tahakkuk kayıtlarının yapılmaması sonucu 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabının 15.797.422,32 TL eksik çalışmasına sebebiyet verilmiştir.

Kamu idaresi cevabında; "Ankara Büyükşehir Belediyesi 2018 yılı denetimi kapsamında yapılan incelemelerde, İdare tarafından, ilçe belediyelerinin sorumluluk alanlarındaki taşınmazlardan geçirilen kablo ve benzeri gereçlerden doğan geçiş hakkı ücretlerinin ilgili ilçe belediyelerine aktarılmadığı ve geçiş hakkı ücretlerinin tahakkuk kayıtları yapılmadan, tahsil edildiğinde muhasebeleştirildiği tespit edilmiştir, denilmektedir.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının 27/12/2012 tarihli ve 28510 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Taşınmazlardan Geçirilmesine İlişkin Yönetmelik “de

Tanımlar ve kısıtlamalar

Madde 4- (1) Bu usul ve esaslarda geçen;

1. Geçiş hakkı sağlayıcısı(GHS) : Geçiş hakkına konu olan kamuya ait ya da kamunun ortak kullanımında olan taşınmazlar da dahil olmak üzere taşınmazın sahipleri ve/veya taşınmazın üzerindeki hak sahiplerini, Geçiş hakkı ve ücreti

   
   

   Madde 5- (1) Geçiş hakkı ücreti, altyapıyı kuran ilk işletmeci tarafından GHS’ye ödenir. Kurulan bu altyapıdan tesis paylaşımı çerçevesinde faydalanan işletmeciler tarafından GHS’ye geçiş hakkı ücreti ödenmez. denilmektedir.

   Ayrıca;

   
   

   6/04/2019 tarihli ve E.43658 sayılı yazımızla Fen işleri Dairesi Başkanlığından, İl Belediyelerine aktarılacak olan payların detaylı listesi istenmiştir. Fen İşleri Dairesi Başkanlığının 09/05/2019 tarihli ve E.47831 sayılı yazısı ile ilçe paylarına aktarılacak olan miktarların detaylı listesi gönderilmiş olup, tahakkuk ve tahsilat işlemleri yapıldıktan sonra Başkanlık Makamının talimatıyla mahsup işlemleri yapılmaktadır. Ayrıca 600.03.06.01.99 muhasebe hesap kodunda takip edilen Geçiş Hakkı kira bedelinin 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabının. 03.06.01.99 yardımcı hesap koduna alınarak bu hesapta izlenmesi sağlanmıştır." demektedir.

   Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında, bulgumuz doğrultusunda gerekli işlemlerinin yapılması için ilgili birimlerle yazışmaların yapıldığını ve ilçe paylarına aktarılacak olan geçiş hakkı ücretlerine ilişkin tahakkuk ve tahsilat işlemleri yapıldıktan sonra Başkanlık Makamının talimatıyla mahsup işlemlerinin yapılacağını belirtmiştir. Ayrıca, geçiş hakkı kira bedellerine ilişkin gerekli düzeltme işlemleri yapılarak ilgili muhasebe hesaplarına alındığı ifade edilmiştir. Konu, sonraki denetimlerde takip edilecektir.