Belediye tarafından gerçekleştirilmiş olan mal alımlarının önemli bir bölümünün ihalesiz bir şekilde doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirildiği ve doğrudan temin sınırı için öngörülen %10 limitinin aşıldığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanun’un Temel İlkeler başlıklı 5’inci maddesinde;

“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

…

Bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usullerdir…”

Kanun’un İdarelerce Uyulması Gereken Diğer Kurallar başlıklı 62’nci maddesinin (ı) bendinde;

“ı) (Ek:4964/38 md.) Bu Kanunun 21 ve 22’nci maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun görüşü olmadıkça aşamaz.” denilmektedir.

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin Temel ilkeler başlıklı 4 üncü maddesinin 7 nci bendinde de; Kurulun uygun görüşü olmadıkça, Kanun’un 21’inci maddesinin

(f) bendi ve 22 nci maddesinin (d) bendinde yer alan parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamının, idarelerin bütçelerine mal alımı amacıyla konulacak ödeneklerin %10’unu aşamayacağı, belirtilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin (ı) bendinin uygulanmasına ilişkin açıklamalar başlıklı 21 inci maddesinde;

“ 21.1. 4964 sayılı Kanunla değişik 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin (ı) bendinde “Bu Kanunun 21 ve 22 nci maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak

harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin % 10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz.

…..

21.2. 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (f) bendi ve 22 nci maddesinin (d) bendine göre ihtiyaçların temininde kurum ve kuruluşlar, yıllık bütçelerinde belirlenen toplam ödenek miktarını dikkate alacaklardır. Kurum ve kuruluşlar, mal alımı, hizmet alımı veya yapım işleri için bütçelerine konan yıllık toplam ödenekleri üzerinden her biri için ayrı ayrı % 10 oranını hesaplayacaklardır. Burada önemli olan husus, ilgili veya bağlı birimlerin değil kurum veya kuruluşun toplam ödeneklerinin % 10’unun aşılıp aşılmamasıdır.

…

21.8. Kanunun 21 inci maddesinin (f) bendi ile 22 nci maddesinin (d) bendinde yer alan parasal limitlerin toplamı dikkate alınırken mal ve hizmet alımları ile yapım işleri için ayrılan ödenek tutarları ayrı ayrı değerlendirilecektir.” hükümleri yer almaktadır.

Mali tablolar ve belgelerin incelenmesi neticesinde, mal alımları için 25.740.000 TL ödenek ayrıldığı, söz konusu ödeneğin 5.755.037,09 liralık kısmının doğrudan temin yöntemiyle mal alımı olarak gerçekleştirildiği görülmüştür. Bu da ayrılmış olan ödeneğin % 22,36’sına tekabül etmektedir. Mal alım ödeneğinin %10' unu aşan 3.181.037,09 liralık kısım için Kamu İhale Kurulundan uygunluk görüşü alınması gerekirken uygunluk görüşü alınmadan mal alımı yapılmıştır.

İhtiyaçların öncelikle açık ihale usulü ile belli istekliler arasında ihale usulü ile temin edilmesi, söz konusu usullerden biri ile temin edilememesi durumunda diğer usul ve yöntemlerle alım yapılması ve doğrudan teminle ihtiyaçların alınmasında, idarenin bu amaçla ayırmış olduğu ödeneğin %10'unu aşan kısım içinde Kamu İhale Kurulundan uygun görüşü alınması gerekir.