Belediye sınırları içerisinde faaliyet gösteren bazı iş yerlerine ilişkin ilan ve reklam vergisi mükellefiyetinin tesis edilmediği görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Konu” başlıklı 12’nci maddesinde; belediye sınırları ile mücavir alanları içinde yapılan her türlü ilan ve reklam için ilan ve reklam vergisine tabi olunacağı, “Mükellef ve Sorumlu” başlıklı 13’üncü maddesinde ise; ilan ve reklam vergisi mükellefinin, yurt dışından gönderilen ilan ve reklamlar dahil olmak üzere, ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzel kişiler olduğu, ayrıca ilan ve reklam işlerini mutat meslek olarak ifa edenlerin, başkaları adına yaptıkları ilan ve reklamlara ait vergileri mükellefler adına ilgili belediyeye yatırmakla sorumlu olduğu hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kanun’un “Tarife ve Nispet” başlıklı 15’inci maddesinde; dükkân, ticari ve sınai müesseseler ile serbest meslek erbaplarınca çeşitli yerlere asılan ve takılan levha, yazı, resim gibi her çeşit sabit ilan ve reklamlar ile ışıklı veya projeksiyonlu ilan ve reklamların metrekaresinden yıllık olarak alınabilecek taban ve tavan tutarlar belirlenmiştir.

Aynı Kanun’un “Vergi ve Harç Tarifelerinin Tespiti” başlıklı 96’ncı maddesinde; 15’inci maddede belirtilen vergi ve harç tarifelerinin Kanun’da belirlenen alt ve üst sınırları aşmamak üzere Cumhurbaşkanı tarafından tespit edileceği hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; belediye sınırları içerisinde faaliyet gösteren iş yerleri tarafından asılan tabela, levha, ışıklı tabela vb. aracılığıyla yapılan her çeşit ilan ve reklamlardan m² başına Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen tutarda ilan ve reklam vergisi alınması gerektiği anlaşılmaktadır.

Bu itibarla, Vergi Dairesi Müdürlüğünden alınan veriye göre, Belediye sınırları içerisinde aktif olarak faaliyet gösteren 23.287 adet iş yerinin bulunduğu, ancak İdare tarafından ilan ve reklam vergisi mükellefiyeti tesis edilen 3.712 adet iş yerinin olduğu tespit edilmiştir. İlan ve reklam vergisi mükellefiyeti açısından, aktif olarak faaliyet gösteren toplam iş yeri

sayısından Büyükşehir Belediyesinin yetki ve sorumluluğu altında bulunan iş yerleri çıkarıldığında dahi Belediye tarafından mükellefiyet tesis edilen iş yeri sayısının oldukça düşük kalacağı anlaşılmaktadır.

Bu bağlamda, Belediyenin yetki ve sorumluluk sahasında faaliyet gösteren 52 adet iş yeri örnekleme yapmak suretiyle seçilmiş olup yapılan yoklama neticesinde 21 adet iş yerinin ilan ve reklamlarına ilişkin vergi tahakkukunun yapılmadığı tespit edilmiştir.

Kamu İdaresinden alınan bilgiler doğrultusunda ÇTV mükellefi olup ilan ve reklam vergisi mükellefiyeti bulunmayan 9.554 adet iş yeri arasından örneklem olarak seçilen 99 adet iş yerinden 16’sının mükellefiyet kaydı olmadığı anlaşılmıştır. Bu durumun Belediye açısından ciddi bir ilan ve reklam vergisi geliri kaybına yol açabileceği değerlendirilmektedir.

İlan ve reklam vergisi gelirlerinin olması gerekenden çok daha düşük kaldığı, söz konusu vergi kaynağının daha verimli bir şekilde kullanılması gerektiği ve bundan sonraki süreçte ilan ve reklam vergisi mükellefiyetinin tesis edilmesi noktasında etkin bir yoklama ve takip mekanizması oluşturulması gerekmektedir.