13 adet daire başkanı kadrosunun hizmet gereklerine uygun olarak ihdas edilmediği ve bu kadrolara ilişkin görev ve yetki alanlarının açık mevzuat hükmüne rağmen var olan kadroların görev ve yetki alanları ile mükerrerlik oluşturacak şekilde belirlendiği görülmüştür.

22.02.2007 tarih ve 26442 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik’in “Kadroların tespiti” başlıklı 9'uncu maddesinin ikinci fıkrasında aynen;

“Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-2 Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro Standartları Cetvellerinde belirtilen birim müdürlüğü ve üstü yönetici kadro unvanları ile Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-3 Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Kadro Unvanları Listelerinden (I), (II) ve (III) sayılı listelerde belirtilen unvanlar kullanılarak idarî birimler oluşturulur. İdarî birimler ile bu birimlere ait kadro unvanları arasında yetki ve görev mükerrerliğine yer verilemez ve bu kadro unvanlarından aynı mahiyetteki hizmet ve görevleri ifa edebilecek birden fazla yönetici kadro unvanı ihdas edilemez. Birim müdürlüğü ve üstü yönetici kadro unvanları hizmet gereklerine uygun olarak belirlenir ve fiilen icra edilmeyen hizmetlere ilişkin kadro unvanları kullanılamaz. Ek-3 Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Kadro Unvanları Listelerinden (I) ve (II) sayılı listelerde yer alan 2975 unvan kodlu “Daire Başkanı” kadrosunun ihdas edilmesi durumunda; ihdas edilen her kadro için ayrı ayrı olmak üzere; görev ve yetki alanı bu maddede belirtilen hükümlere uygun olarak atamaya yetkili amir tarafından belirlenir<span>.” denilmiştir.</span>

Yukarıda yer verilen Yönetmelik maddesinde, daire başkanlığı kadroları arasında yetki ve görev yönünden mükerrerliğin bulunmaması gerektiği ve bu kadroların benzer hizmet ve görevleri ifa etmek üzere ihdas edilemeyeceği belirtilmiştir.

Bunun akabinde, ek bir unvanı olmayan “Daire Başkanı” kadrosunun ihdas edilmesi durumunda ise “idarî birimler oluşturulur” hükmünün gereğince ihdas edilecek daire başkanlığı kadrolarının bir teşkilatları olması gerektiği, bu kadroların her biri için ayrı ayrı görev ve yetki alanlarının atamaya yetkili amir tarafından belirleneceği de hüküm altına alınmıştır.

Ankara Büyükşehir Belediyesinde, 2023 yılı itibarıyla toplam 13 adet ek bir unvanı ve teşkilatı olmayan “Daire Başkanı” kadrosunun ihdas edildiği, bu kadroların 13’ünün de dolu olduğu ancak bu kadroların yetki ve görev alanlarının, birbirlerinin veya harcama birimi hüviyeti de bulunan diğer 32 adet Daire Başkanlığı kadrolarının yetki ve görevleri ile mükerrerlik gösterdiği ayrıca bahsi geçen daire başkanlıklarının konusu ile benzer hizmet ve görevleri ifa eden daire başkanlıklarının da olduğu tespit edilmiştir.

Bahsi geçen konuya 2020 yılı denetim raporunda, atamaya yetkili amir tarafından görev ve yetki alanlarına dair bir belirleme yapılmadığı yönünden yer verilmiş ve İdare tarafından 28.05.2021 tarih ve 125292 sayılı üst yazı ile Belediye Başkanınca ilgili daire başkanlıklarının görev ve yetki alanlarının belirlendiğine yönelik bilgi verilmiştir.

Yapılan incelemelerde, unvanı olmayan 13 daire başkanından 4’ü örneklem yöntemi ile seçilmiş olup bunlardan 3’ünün -atamaya yetkili amir tarafından görevlendirme yapılmış olmasına rağmen- denetim yılı ve öncesinde herhangi bir işlem yapmadığı, çıktı üretmediği ve bu kişilerin görev ve yetki alanlarının mevcut daire başkanlıklarının görev ve yetki alanları ile mükerrerlik gösterdiği tespit edilmiştir.

Örneğin, şehit ve gazi dernekleri ile ilgili ortak projeler yürütülmesine ilişkin çalışmalar yapması için ek bir daire başkanlığı ihdas edilmiştir. Ancak bu çalışmaları yürütmesi için hali hazırda Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı bünyesinde Şehit Yakınları ve Gaziler Şube Müdürlüğü mevcuttur. Görüleceği üzere aynı görev ve yetki alanları için mükerrer görev ve yetki tanımlamaları yapılmıştır.

Buradan hareketle, ihdas edilen toplam 45 daire başkanlığı kadrosunun 13’ünün görev ve yetki alanlarının, diğer daire başkanlıklarının görev ve yetki alanları ile benzerlik gösterdiği, bu durumun kamu kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli kullanılması ilkesine aykırılık teşkil ettiği mütalaa edilmektedir.

Kamu İdaresi cevabında; görevlendirmelerin, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdari Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmeliğin A4 Cetvelinde yer alan Diğer Daire Başkanlıkları kadrosu uyarınca ihdas edildiğini ifade etmiş olup ilerleyen süreç içerisinde teşkilat yapılarının norm kadroya uygun hale getirileceğini ve ihtiyaç duyulmayan, hizmet gereklerine uygun olmayan Daire Başkanlığı kadrolarının ihdas edilmeyeceğini belirtmiştir.

Sonuç olarak, ihdas edilmiş bulunan daire başkanlığı kadrolarının her birinin görev ve yetki alanlarının, yukarıda yer verilen mevzuat ve açıklamalar çerçevesinde atamaya yetkili amir tarafından açık ve net bir şekilde belirlenmesi, bu görev ve yetkilerin diğer daire başkanlıklarının görev ve yetki alanında kalmaması, ihdas edilecek tüm daire başkanlığı kadrolarının bir teşkilatlanma yapısının olması ve bu kadroları işgal eden kişilerin görev ve yetki alanları ile ilgili fiili çalışmada bulunması gerekmektedir.