İdarenin hizmet binalarının kiraya verilmesinde mevzuata aykırı uygulamalar tespit edilmiştir.

  1. İdare Hizmet Binaları İçinde Banka Şubesi Olarak Kullanılan Bölümler İçin Herhangi Bir Kullanım Bedeli Alınmaması

    İdarenin Bakırköy ek hizmet binası içerisinde iki ayrı banka, Saraçhane hizmet binasında ise bir banka tarafından banka şubesi olarak kullanılan 3 adet taşınmaz için kira veya ecrimisil alınmamıştır.

    5018 sayılı Kanun’un “Taşınır ve taşınmaz işlemleri” başlıklı 44’üncü maddesinde;


    “Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerince, taşınır ve taşınmaz edinilmesi, yönetilmesi, trampası, elden çıkarılması, ecrimisilin tahsil ve takibinde izlenecek yöntem,


    Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin yönetimi ve korunması, işgalli malların tahliyesi gibi hususlar ilgili kanunlarında düzenlenir. (Değişik ikinci cümle: 22/12/2005-5436/10 md.) Bu malların kaydı ile taşınırların muhafazası, kullanımı, mal yönetim hesabının verilmesi ve mal yönetim sorumlularıyla bunlar adına görev yapacak olanların belirlenmesine ilişkin usûl ve esaslar, Cumhurbaşkanı tarafından çıkarılan yönetmeliklerle belirlenir.” denilmektedir.


    2886 sayılı Kanun’un 75’inci maddesinin birinci fıkrasında ise aynen;


    “Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları, özel bütçeli idarelerin mülkiyetinde bulunan taşınmaz mallar ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9 uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, idarelerin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz.” hükmü yer almaktadır.


    Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, kamu idarelerinin taşınmazlarını 3’üncü kişilere kullandırmaları için kiraya vermeleri ve gelir elde etmeleri esastır. Ancak, belediye taşınmazlarının işgali halinde, fuzuli şagillerden tazminat niteliğinde ecrimisil istenmesi gerekmektedir. Ecrimisilin gerek tespiti gerekse tahsilatı aşamasında yetkili idarenin, taşınmaz maliki kamu idaresi olduğu açıktır.


    İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; İdarenin farklı hizmet binalarında bulunan ve mülkiyeti İdareye ait olan toplam 3 adet banka şubesinin kullanımı için, söz konusu bankalar ile herhangi bir kira sözleşmesi yapılmak suretiyle kira geliri elde edilmediği veya ecrimisil tahsilatı yoluna gidilmediği tespit edilmiştir.

    Yukarıda yer alan denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; bulguda belirtilen hususlara uygun olarak işlem tesis etmeye başlanacağı bildirilmiştir.

    Netice olarak, mülkiyeti İdareye ait taşınmazların 3’üncü kişilere kullandırılması halinde, 2886 sayılı Kanun’a göre kiraya verilmemesi veya işgalcilerden ecrimisil alınmaması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.


  2. İdare Hizmet Binaları İçinde Banka Şubesi Olarak Kullanılan Bölümler İçin İlgili Bankalardan Isınma ve Elektrik Tüketim Bedeli Tahsil Edilmemesi

    İdare hizmet binalarında bulunan iki farklı bankaya ait toplam 3 adet şubenin ısınma ve elektrik tüketim bedelleri İdare gideri olarak karşılanmasına rağmen söz konusu şubelerin payları hesaplanmamış ve ısınma ve elektrik tüketim bedelleri tahsil edilmemiştir.

    5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinde;

    “Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.”,

    Aynı Kanun’un “Taşınır ve taşınmaz işlemleri” başlıklı 44’üncü maddesinde;


    “Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerince, taşınır ve taşınmaz edinilmesi, yönetilmesi, trampası, elden çıkarılması, ecrimisilin tahsil ve takibinde izlenecek yöntem, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin yönetimi ve korunması, işgalli malların tahliyesi gibi hususlar ilgili kanunlarında düzenlenir.”,

    2017-2020 yıllarına ait İstanbul Büyükşehir Belediyesi Personelinin Maaş ve Ücretlerinin Otomatik Ödeme Protokolü’nün “Ünitenin Elektrik ve Telefon Bedelleri” başlıklı

    3.3’üncü maddesinde ise;


    “A- Belediye, kendi talebi doğrultusunda kurulan ATM üniteleri için Belediye Binalarının müşterek elektrik hatlarından enerji verilmesine izin verebilecek ancak hat çekilme işlem ve masrafları Bankaya ait olacaktır. Bu durumda, Banka ATM ünitesine takacağı elektrik sayacı ile tespit edilecek sarfiyatı her ay sonunda Belediyeye ödeyecektir.

    B- ATM ünitelerinin telefon ve data hattı tesis vb. gibi tüm hizmet ve giderleri Banka tarafından karşılanacak ve ödenecektir.” hükümlerine yer verilmiştir.

    Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre, kamu idarelerinin kaynaklarının en etkin ve verimli şekilde kullanmaları gerekmektedir. Kamu idareleri, tabi oldukları mevzuat hükümlerine istinaden kendi taşınır ve taşınmazlarını yönetmektedirler. İstanbul Büyükşehir


    Belediyesi Personelinin Maaş ve Ücretlerinin Otomatik Ödeme Protokolü’ndeki düzenleme gereğince, bahsi geçen banka şubelerinin, masrafları kendileri tarafından karşılanmak suretiyle takılan süzme sayaç üzerinden tespit edilecek ATM ünitelerinin elektrik tüketim bedellerini Belediyeye ödemesi gerekmektedir. Ayrıca aynı Protokol’de, telefon ve veri hattı tesisi gibi tüm hizmet ve giderlerin banka tarafından karşılanacağı da ifade edilmiştir. Buna göre, elektrik tüketim giderleri dışındaki, ısınma giderleri dahil tüm şube giderlerinin de banka tarafından karşılanması gerektiği anlaşılmaktadır.

    İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; bir bankaya ait 2 şubenin maaş protokolünün 16.07.2020 tarihinde sona erdiği, ancak, bankanın, protokol süresi boyunca hem ATM üniteleri hem de şubeler için herhangi bir ısınma bedeli veya elektrik tüketim bedeli ödemediği, bütün ödemelerin Belediye bütçesinden karşılandığı; ayrıca, ilgili bankanın söz konusu şubelerinin, protokol süresi sona ermesine rağmen halen İdarenin hizmet binalarında faaliyetlerine devam ettiği ve bahsi geçen giderlere ait ödemede bulunmadığı; diğer bankaya ait şubenin ise, Bakırköy ek hizmet binası içerisinde hiçbir protokol veya sözleşmeye bağlı olmaksızın faaliyetlerini sürdürdüğü ve ısınma ile elektrik tüketim bedellerini ödemediği tespit edilmiştir.

    Yukarıda yer alan denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; bulguda belirtilen hususlara uygun olarak işlem tesis edilmeye başlanacağı bildirilmiştir.

    Netice olarak, İdarenin, hizmet binaları içerisinde bulunan banka şubelerinden ısınma ve elektrik tüketim bedellerini tahsil etmemesi kamu kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli kullanılmasını engellemekte olup mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.

  3. İdare Hizmet Binaları İçindeki ATM Cihazlarına Ait Elektrik Tüketim Bedellerinin Tahsil Edilmemesi

Kararla ilgili sorunuz mu var?