Şirket tarafından 2.000 TL+KDV altında olan ihtiyaçların piyasadan temininde, 4734 sayılı Kanun’un 22’nci maddesi birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında yapılan doğrudan teminlerde öngörülen piyasa fiyat araştırmasının yapılmadığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Doğrudan temin” başlıklı 22’nci maddesinin (d) bendinde, büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde bulunan idarelerin onbeş milyar, diğer idarelerin beşmilyar Türk Lirasını aşmayan ihtiyaçları ile (2021 yılı için söz konusu limit tutarı 2021/1 no.lu Kamu İhale Tebliği’ne göre 121.405,00 TL’dir.) temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımların bu madde kapsamında yapılabileceği belirtilmiştir.

22’nci maddenin ikinci fıkrasında ise, bu maddeye göre yapılacak alımlarda, ihale komisyonu kurma ve 10’uncu maddede sayılan yeterlik kurallarını arama zorunluluğunun bulunmadığı, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırmasının yapılarak ihtiyaçlar temin edilebileceği hüküm altına alınmıştır.

Söz konusu hükümlere göre, 4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan İdareler, bu Kanun’un 22’nci maddesinin (d) bendi kapsamında belirlenen limitler dahilinde kalan ihtiyaçlarının temini için ihale komisyonu kurmadan ve Kanun’un 10’uncu maddesine belirtilen yeterlik kurallarının aramadan alım yapabilir. Ancak, her halükarda bu kapsamdaki ihtiyaçların temini için, görevlendirilecek personel tarafından piyasa fiyat araştırması yapılması gerekmektedir.

Yapılan incelemede; Şirketin 11.03.2020 tarih ve 2020/46 sayılı yönetim kurulu kararı ile kabul edilen 2020/1 sayılı İç Yönergeye istinaden çıkarmış olduğu “Harcama Yetki Ve Limitleri ile İş Avansı Kullanım Esasları” nın 16’ncı maddesinde yer alan “…Müdürlükler bütçe tahsisatını kullanırken 2.000 TL+KDV üzerindeki alacakları mal, hizmet ve yapım işi için piyasa araştırması yaparak teklif almak ve dosyalarında bulundurmakla sorumludur” hükmünden hareketle 2.000 TL+KDV’nin altında kalan 22/d kapsamındaki doğrudan teminlerde piyasa araştırmasının yapılmadığı; iş avansı verilerek gerçekleşen 2.000 TL’nin

altındaki alımlarda da piyasa fiyat araştırması yapılmadığı ve belgelendirilmediği tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından çıkarılmış olan İç Yönergeye istinaden Şirketin lisans alanı dahilindeki şebeke şeflikleri ve acil müdahale ekiplerinin, acil ve anlık olarak gelişen ihtiyaçları için, imalat sırasında tehlikeli durumlara yol açacağı tespit edilen ve önceden öngörülemeyen hallerde kullanılmak üzere 2000- TL+KDV'nin altındaki alımlarda ihale yetkilisince görevlendirilen personeller tarafından teknik şartnameye uygun ürünlerin piyasadan sözlü/yazılı araştırma yapılarak temin edildiği ve "Piyasa Araştırma Tutanağı"nın düzenlenmemiş olmasının piyasa araştırması yapılmadığı anlamına gelmeyeceği, bundan sonra 22/d kapsamında yapılan tüm alımlarda ilgili tutanağın düzenleneceği belirtilmiştir.

Ancak, bulguda ifade edildiği üzere belirtilen tutarların altında kalan doğrudan temin kapsamındaki alımlarda sözlü ve/veya yazılı olarak piyasa araştırması yapıldığının somut bir belge ile ortaya konulması ve ilgili alım evrakının içerisinde yer verilmesi gereklidir. Aksi takdirde, yapıldığı belirtilen piyasa araştırması kanıtsız ve dayanasız olacaktır. Dolayısıyla, piyasa araştırması yapıldığının anlaşılması/kanıtlanması için, piyasa araştırması neticesinde düzenlenecek tutanağın, alım dosyasına/ödeme belgesine eklenmesi yasal süreci tekemmül ettirecektir.

Netice olarak, Şirketin 4734 sayılı Kanun’un 22’nci maddesi birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında yapacağı alımlarda tutar fark etmeksizin piyasa fiyat araştırması yapması ve mevzuata aykırılığa sebebiyet veren “Harcama Yetki ve Limitleri ile İş Avansı Kullanım Esasları”ndaki maddenin yeniden düzenlenmesi uygun olacaktır.